بررسی سطوح سرمی هورمون‌های تیروئیدی، انسولین و منیزیم در گاوهای شیری مبتلا به کتوز تحت بالینی

الموضوعات :

علی صادقی نسب ¹ (دانشگاه بوعلی سینا، همدان، دانشکده پیرادامپزشکی، گروه دامپزشکی، همدان، ایران)
علی حسن پور ² (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، دانشکده دامپزشکی، گروه علوم درمانگاهی، تبریز، ایران)
حبیب صباغ سرای ³ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، دانشکده دامپزشکی، دانش آموخته دکتری حرفه‌ای دامپزشکی، تبریز، ایران)
سعید امیری صادقان ⁴ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، دانشکده دامپزشکی، دانش آموخته دکتری حرفه‌ای دامپزشکی، تبریز، ایران)

تاريخ الإرسال : 25 الجمعة , محرم, 1432 تاريخ التأكيد : 28 الخميس , ذو الحجة, 1432 تاريخ الإصدار : 23 الثلاثاء , رمضان, 1432

الکلمات المفتاحية: گاو, کتوز تحت بالینی, هورمون‌های تیروئیدی,

ملخص المقالة :

کتوز یک بیماری شایع در گاو می باشد که در اثر کمبود انرژی رخ می دهد. بررسی برخی تغییرات هورمونی و متابولیتی در سرم می تواند در پیشگویی و تشخیص این بیماری که بیشتر مواقع تحت بالینی می باشد، مفید واقع شود. این تحقیق به منظور بررسی سطح سرمی هورمون های تیروئیدی و انسولین و منیزیم در گاوهای مبتلا به کتوز تحت بالینی و مقایسه آن با گاوهای سالم انجام گرفت. از تعداد 200 رأس گاو شیری 2 ماه بعد از زایمان خونگیری انجام شده و مقادیر سرمی بتاهیدروکسی بوتیریک اسید وگلوکز اندازه گیری گردید. بر اساس نقطه برش mmol/l 4/1 برای بتاهیدروکسی بوتیریک اسید سرم، گاوها در دو گروه مبتلا به کتوز تحت بالینی و سالم (بالای این مقدار در گروه بیمار) قرار گرفتند. پس از اندازه گیری مقادیر موارد فوق در سرم مشخص گردید که میانگین مقادیر سرمی هورمون T3 و T4 در گاوهای بیمار به طور معنی داری بیشتر از گاوهای سالم است (05/0p<). میانگین مقادیر سرمی منیزیم و انسولین در گاوهای بیمار کمتر از گاوهای سالم می باشد (به ترتیب 01/0p< و 05/0p<). در گاوهای مبتلا به کتوز تحت بالینی بررسی ضریب همبستگی نشان داد که فقط همبستگی بین بتاهیدروکسی بوتیریک اسید و انسولین معنی دار بود(37/0-=r و 05/0p<). نهایی اینکه سطح سرمی هورمون های تیروئیدی در گاوهای مبتلا به کتوز تحت بالینی افزایش می یابد ولی از میزان سرمی انسولین و منیزیم کاسته می شود و این یافته ها می توانند در تشخیص و پیشگویی این بیماری حائز اهمیت باشند.

المصادر:

1. بازرگانی، ت. و عصائیان، ح. 1365. بررسی فراوانی کتوز تحت بالینی در تعدادی از گاوداری­های صنعتی اطراف تهران،
   پایان­نامه دورة دکترای عمومی دامپزشکی، دانشگاه تهران،  شمارة 1363. صفحات: 42-1.


2. سخا، مهدی.، شریفی، ح.، طاهری، ا. و صافی. ش. 1383. تعیین میزان فراوانی کتوز تحت بالینی در گاوداری­های شیری شهرستان کرمان با استفاده از روش اندازه­گیری بتاهیدروکسی بوتیرات سرم. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران.
   59 (3):  صفحات: 252- 249. 


3. Andersson, L. and Emanuelson, U. 1985. An epidemiological study of  hyperketonemia in Swedish  dairy cows. Determinants  and the relation to fertility. Prev. Vet. Med.3:449-462.


4. Baird, G.D. 1982. Primary ketosis in the high-producing dairy cow: clinical and sub clinical disorders, treatment, preventation and outlook: J. Dairy sci: 65:1-10.


5. Basoglu, A., Sevinc, M., Ok, M. and Gokcen, M. 1998. Peri and postparturient concentrations of lipid, lipoprotein, Insulin and glucose in normal dairy cows. Tr. J. of Veterinary and Animal Sciences.22: 141-144.


6. Beerda, B. and Kornalijnslijper, J.E. 2004. Effects of Milk Production Capacity and Metabolic Status on HPA Function in Early Postpartum Dairy Cows.J. Dairy Sci. 87:2094-2102.


7. Brockman, R.P. 1979. Roles for Insulin and Glucagon in the Development of Ruminant Ketosis — A Review, Can Vet J. 20(5): 121–126.


8. Carrier, J. Stewart, S. Godden, S. Fetrow, J. Rapnicki, P. (2004): Evaluation and use of three cowside tests for detection of subclinical ketosis in early postpartum cows. J. Dairy Sci. 87:3725-3735.


9. Defrain, J.M., Hippen, A.R., Kalscheur, K.F. and Schingoethe, D.J. 2004. Feeding lactose increases ruminal butyrate and plasma ß-hydroxybutyrate in lactating dairy cows.J. Dairy Sci. 87:2486-2494.


10. Duffield, T.F. 2000. subclinical ketosis in lactation dairy cattle. In metabolic disorders of ruminants. Vet clin. N. Amer. Food Animal Practice. W.B. Saunders company Philadelphia, PA. 16:231.


11. Duffield, T.F. 2004. Monitoring strategies for metabolic disease in transition dairy cows. 23rdWorld Buiatrics Congress. Quebec, Canada. July 11-16.


12. Duffield, T.F. 2006. Minimizing subclinical metabolic diseases in dairy cows. WCDS Advances in Dairy Technology. 18:43-55.


13. Enjalbert, F., Nicot, M.C., Bayourthe, C. and Moncoulont, R. 2001. Keton bodies milk and blood of dairy cows: Relationship between concentration and utilization for detection of sub clinical ketosis. J. Dairy Sci. 84: 583-589.


14. Geishauser, T. Leslie, K., Duffield, T. and Edge, V. 1997. Evaluation of aspartate transaminase activity and beta-hydroxybutyrate concentration in blood as tests for prediction of left displaced abomasum in dairy cows. Am. J.Vet Res 58(11): 1216-20.


15. Geishauser, T., Leslie, K., Tenhag, J. and Bashiri, A. 2001. Evaluation of eight cow-side ketone tests in milk for detection of subclinical ketosis in dairy cows, J Dairy Sci. 83: 296-299.


16. Gerald, J.M., Tevaarwerk, J., Hurst, P. and Lionel, R. 1979. Effect of insulin-induced hypoglycemia on the serum concentrations of thyroxine, triiodothyronine and reverse triiodothyronine, Can Med Assoc J. 20; 121(8): 1090–1093.


17. Goff, JP. 1999. Treatment of calcium, phosphorus, and magnesium balance disorders. Vet Clin North Am Food Anim Pract, 15:619-639.


18. Guyton, A.C. 1996. Text book of medical physiology, 2nd . Publisked by: Tchehrco.1305-1310.


19. Hayirli, A., Bertics, S.J and Grummer, R.R. 2002. Effects of Slow-release insulin on production, liver triglyceride, and metabolic profiles of Holsteins in early lactation. J. Dairy Sci. 85: 2180-2191.


20. Holtenius, P. 1993. Hormonal regulation related to the development of fatty liver and ketosis. Acta Vet. Scand. 89.55-60.


21. Jorritsma, J., Wensing, T., Kruip, A.M., Vos, L.A.M. and Noordhuizen, P.T.M. 2003. Metabolic changes in early lactation and impaired reproductive performance in dairycows, Vet. Res. 34(2003)11-26.


22. Kaneko, J.J., (2000): Clinical biochemistry of domestic animals, 5th ed. Academic Press Inc. 147-150, 352-360, 381-398.


23. Kaczmarowski, M. Malinowski, E. Markiewicz, H., (2006): Some hormonal and biochemical  blood indices cows with retained placenta and  puerperal metritis. Bull Vet Inst Pulawy.50:89-92.


24. Kauppinen, K., (1984): ALT, ALP, AST, GGT, OCT activities and urea and total bilirubin concentrations in plasma of normal and ketotic dairy cows. Zbl.Vet. Med. A.31:567-576.


25. KennermanN, E., (1999) : Incedence, early diagnosis of subclinical ketosis and determinations of liver dysfunctions in Bursa Region. U.Ü. Vet. Fak. Derg.18: 97-107.


26. Knegsel, A.T.M., Brand, H.,  Graat, E. A. M., Dijkstra, J. and Jorritsma, E. 2007, Dietary Energy Source in Dairy Cows in Early Lactation: Metabolites and Metabolic Hormones, J. Dairy Sci. 90:1477-1485.


27. Nafikov, R. A . Ametaj, B. N. Bobe, G. Koehler, K . J. Young,  J. W.  Beitz, D. C. ( 2006): Prevention of fatty liver in transition dairy cows by subcutaneous injections of Glucagon. J. Dairy Sci. 89:1533-1545.


28. Nielsen, N. I. Friggens, N. C. Chagunda, M. G. Ingvartsen, K. L., (2005): Predicting risk of ketosis in dairy cows using in-line measurements of ß-Hydroxybutyrate a biological model. J. Dairy Sci. 88:2441-2453.


29. Oikawa, S.  and Oetze,  G. R. 2006, Decreased Insulin Response in Dairy Cows Following a Four-Day Fast to Induce Hepatic Lipidosis, American Dairy Science Association, 89:2999-3005.


30. Overton, T.R. woldorn, M.R., (2004): Nutritional management of transition dairy cows: strategies to optimize metabolic health. J. Dairy Sci. 87:E105-E119.


31. Pravettoni, D., Hummel, D., Cavallone, E. and Belloli, G. 2004. Insulin resistance and abomasal motility disorders in cows detected by use of abomasoduodenal electromyography after surgical correction of left displaced abomasums, American Journal of Veterinary Research, Vol. 65, No. 10, Pages 1319-1324.


32. Radostits, O. Blood Henderson, J.A.,(2007) : Veterinary medicine, 10th edition. Bailler tindall, 1661-1668.


33. Ram L, Schonewille JT, Martens H, Van't Klooster AT, Beynen AC. Magnesium absorption by wethers fed potassium bicarbonate in combination with different dietary magnesium concentrations. J Dairy Sci, 1998; 81:2485-2492.


34. Rude RK, Oldham SB, Sharp CF, Jr., Singer FR. Parathyroid hormone secretion in magnesium deficiency. J Clin Endocrinol Metab, 1978; 47:800-806.


35. Schwalm J.W. and Schultz, L.H. 1976, Relationship of insulin concentration to blood metabolites in the dairy cow, J Dairy Sci. 59(2):255-61.


36. Thilsing-Hansen T, Jorgensen RJ, Enemark JM, Larsen T. The effect of zeolite A supplementation in the dry period on periparturient calcium, phosphorus, and magnesium homeostasis. J Dairy Sci, 2002; 85:1855-1862.


37. Tietz, N., (2000) : Text Book of Clinical Chemistry Tietz. PP : 222-231, 286-287, 580-590, 669-678, 704-716, 721-724, 775, 784-795, 807-810, 882-893, 1001 and  1042-1058.


38. Van de Braak AE, van't Klooster AT, Malestein A. Influence of a deficient supply of magnesium during the dry period on the rate of calcium mobilisation by dairy cows at parturition. Res Vet Sci, 1987; 42:101-108.


39. Zadnik, T., (2003): A Comparative study of the Hemato-Biochemical parameters between clinically healthy cows and cows with displacement of the Abomasum. Acta Veterinaria (Beograd). 53(5-6): 297-309.