مطالعة روند تکاملی معده در جنین گوسفند

الموضوعات :

محمد علی ابراهیمی ¹ , سید سجاد حجازی ²

1 - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریز، ایران
2 - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریز، ایران

تاريخ الإرسال : 05 الأحد , ربيع الثاني, 1428 تاريخ التأكيد : 01 الأحد , ذو القعدة, 1428 تاريخ الإصدار : 10 الخميس , شعبان, 1428

الکلمات المفتاحية: گوسفند, آناتومی, جنین, معده,

ملخص المقالة :

این مطالعه برای مشخص شدن میزان و نحوة چرخش‌ بخش‌های مختلف معده و نحوة شکل‌گیری، تکامل و توپوگرافی قسمت‌های مختلف آن در جنین گوسفند انجام پذیرفت. به این منظور، 14 رأس جنین گوسفند در سنین 38، 40، 45، 47، 52، 58، 66، 75، 80، 88، 103، 110، 130 و 150 روزگی مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا تعداد 50 رحم آبستن میش از کشتارگاه جمع‌آوری و بعد از محاسبة سن و شماره‌زنی، در فرمالین بافری 10% پایدار گردیدند. سپس از سنین بالا شروع به کالبدگشایی نمونه‌ها نموده و توپوگرافی و وضعیت معده مورد بررسی قرار گرفت. هزارلا در حوالی روز 30 در سمت مقابل نگاری دیده شد و نتایج بررسی‌ها نشان داد که حول محور عمودی رشد می‌کند. در سن 38 روزگی شکمبه بزرگترین بخش و در جلوی نگاری قرار دارد. در 47 روزگی اندازة شکمبه و نگاری تقریباً برابر می‌باشد. در حوالی روز 52 شکمبة بزرگ شده به سمت خلف حرکت کرده و نگاری از زیر آن به جلو کشیده می‌شود. در روز 66 شکمبه بزرگترین حفره در مقایسه با سایر قسمت‌ها بود و نگاری کاملاً در جلوی سایر قسمت‌ها مشاهده شد. شیردان در روز 103 بسیار حجیم بود و در روز 110 بزرگترین بخش معده را تشکیل می‌داد. بررسی‌ها نشان داد که در ابتدا شکمبه در جلو و شیردان در قسمت خلفی قرار دارد. به‌تدریج شکمبه بزرگتر شده و به بخش پشتی و خلف شیردان مهاجرت می‌کند. در نهایت نگاری از زیر شکمبه به جلو کشیده شده و قدامی‌ترین بخش معده را تشکیل می‌دهد.

المصادر:

1. ابراهیمی، م. و حجازی، س. (1383): بررسی مورفومتریک معده در جنین گوسفند، مجلة علوم دامپزشکی ایران، 1(3): صفحات: 60-51.


2. Arthur, H.G., Noakes, D.E., Pearson, H. and Parkinson, J.T. (2000): Veterinary reproduction and obstetrics.         8th ed. Saunders, Philadelphia, pp: 379.


3. Dyce, K.M. and Sae, W.O. (1995): Wensing C.Y.G., Text Book of Veterinary Anatomy. Saunders, Philadelphia, pp: 143-145.


4. Franco, A.J., Masto, A.J., Agnado, M.C. and Gomez, L. (2004): Morphometric and immunohistochemical study of the rumen of red deer during prenatal development. Journal of Anatomy. 204(6): 41.


5. Franco, A.J., Robina, A. and Guillen, M.T. (1993): Histomorphometric analysis of the abomasums of the sheep during development. Available at: http://www.pubmed.com.


6. Franco, A.J., Robina, A. and Guillen, M.T. (1993): Histomorphometric analysis of the abomasums of the sheep during development. Available at: http://www.pubmed.com.


7. Getty, R. (1975): Sisson & Grosman`s anatomy of the domestic animals. 5th ed. Saunders, Philadelphia, pp: 87-99, 884-889.


8. Molinari, E. and Goicoechea, O. (1993): Anatomy of the development of the digestive tract and shape the external body during the embryonic period of the goat. Anat. Histol. Embryol. 22(2).


9. Mutoh, K. and Wakuri, H. ( 1989): Early organogenesis of the caprine stomach. Nippon Juigalku Zasshi. 51(3).


10. Lubis, D. and Oshea, I.D. (1978): Development of the omasum in sheep. 100(4). Available at: http://www.pubmed.com.


11. Nikel, R., Schumer, A. and Seiferle, E. (1986): Anatomy of Domestic Animals. Verlag Paul Parey, Berline Hamburg, pp: 147-156.


12. Noden, M.D. and De lahunta, A. (1985): The embryology of domestic animals developmental mechanisms and malformations. Williams & Wilking, Baltimor-London, pp: 292-297. 


13. Sadler, T.W. (2000): Longman’s Medical Embryology. 8th ed. Lippincott, Williams&Wilkins, U.S.A., pp: 276-280.


14. Takasaki, M., Kitamura, N., Hondo, E. and Cottrell, D.F. (1998): Three-dimensional development of bovine reticular cell. Eur. J. Morphol., pp: 36.