ارزیابی خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) در سطوح مختلف نیتروژن و عناصر ریزمغذی
الموضوعات :
اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
اسمعیل آبکار
1
(دانشجوی دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران)
اسمعیل نبی زاده
2
(استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران)
محسن رشدی
3
(دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران)
سامان یزدان ستا
4
(استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران)
تاريخ الإرسال : 07 الجمعة , محرم, 1441
تاريخ التأكيد : 19 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1441
تاريخ الإصدار : 26 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1441
الکلمات المفتاحية:
قطر ساقه,
عملکرد اسانس,
بادرشبو,
وزن تر بوته,
ملخص المقالة :
خصوصیات زراعی و عملکرد بادرشبو در سطوح مصرف نیتروژن و محلول پاشی عناصر ریزمغذی (آهن، بور و روی) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال های 1395 و 1396 در مزرعه ای واقع در 3 کیلومتری غرب شهرستان خوی بررسی گردید. فاکتور اول شامل سه سطح مصرف کود نیتروژن توصیه شده به ترتیب قبل از کاشت، نصف قبل از کاشت و نصف یک ماه بعد از کاشت، یک سوم قبل از کاشت و یک سوم یک ماه بعد از کاشت و یک سوم 45 روز بعد از کاشت و فاکتور دوم نیز محلول پاشی عناصر ریزمغذی در پنج سطح شامل عدم مصرف (شاهد)، آهن با بور، آهن با روی، بور با روی، آهن با بور و روی بود. صفات قطر ساقه، وزن تر بوته، شاخص برداشت و عملکرد اسانس تحت تأثیر اثرات سال قرار گرفت. مصرف نیتروژن اثر معنی داری بر قطر ساقه، وزن صد دانه، وزن تر بوته و عملکرد اسانس داشت. بیشترین وزن تر بوته با میانگین 80/10805 کیلوگرم در هکتار در سطح سوم مصرف نیتروژن و بیشترین عملکرد اسانس با میانگین 33/16 کیلوگرم در هکتار در سطح دوم مصرف نیتروژن مشاهده گردید. کلیه صفات آزمایشی به جز شاخص برداشت تحت تاثیر سطوح مختلف محلول پاشی عناصر ریزمغذی قرار گرفت. سطح محلول پاشی آهن، بور و روی با میانگین 9/11063 کیلوگرم در هکتار بیشترین وزن تر بوته و با میانگین 57/17 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد اسانس را دارا بود. اثرات متقابل کود نیتروژن و عناصر ریزمغذی بر صفات قطر ساقه، وزن تر بوته و عملکرد اسانس معنی دار بود. بیشترین و کمترین وزن تر بوته به ترتیب در تیمارهای مصرف سطح سوم نیتروژن همراه با محلول پاشی آهن + روی و مصرف سطح اول نیتروژن بدون محلول پاشی عناصر ریزمغذی حاصل گردید. در محلول پاشی کل عناصر ریزمغذی و سطح دوم مصرف نیتروژن بیشترین مقدار اسانس به دست آمد و کمترین مقدار این صفت در تیمار عدم مصرف عناصر ریزمغذی و سطح اول نیتروژن مشاهده گردید.
المصادر:
· Abd El- Wahab, M.A. 2008. Effect of some trace elements on growth, yield and chemical constituents of Trachyspermum ammi L. (Ajowan) plants under Sinai conditions. Research Agricultural Biology Journal. 4(6): 717- 724.
· Akbarian, M.M., H. Heidari Sharifabad, G. Noor mohammadi, and F. Darvish Kojouri. 2012. The effect of potassium, zinc and iron foliar application on the production of saffron (Crocus sativa). Annal Biology Research. 3(12): 5651- 5658.
· Akbariniya, A., J. Daneshian., and F. Mohamad Baygi. 2006. Effect of nitrogen fertilizer and plant density on seed yield, essential oil and oil content of Coriandrum sativum L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants. 22 (4): 410- 419. (In Persian).
· Akhtar, N., M. Abdul, M. Hasina, and K. Nada. 2009. Effect of planting time and micronutrient as zinc chloride on the growth, yield and oil content of Mentha piperica. Bangladesh Journal of Science Indistarial Research. 44(1): 125-130.
· Alizadeh Sohrabi, A. 2007. Evaluate of best time and of consumption of complete micronutrients foliar application on yield and yield components of wheat var. Nik nejad. 3th Conference of Agriculture and Nature, young Researcher Club, Islamic Azad University, Fasa Branch. 154 -167. (In Persian).
· Ashraf, M., Q. Ali, and E.S. Rha. 2005. The effect of applied nitrogen on the growth and nutrient concentration of Kalonji (Nigella sativa). Australian Journal of Experimental Agriculture. 45(4): 459- 463.
· Azaz, N.A., E. Massan, and E.H. Hamad. 2009. The chemical constituent and vegetative and yielding characteristics of fennel plants treated with organic and bio-fertilizer instead of mineral fertilizer. Australian Journal of Basic and Applied Sciences. 3: 579- 587.
· Castillo, E.G., R.J. Buresh, and K.T. Ingram. 1992. Low land rice yield as affected by timing of water deficit and nitrogen fertilization. Agronomy Journal. 84: 152- 159
· Cheetsaz, M., T. Nejatzadeh, and F. Ebrahim Zadehgan. 2016. The study of irrigation and Zn hutrition effect on growth and essential oil yield of peppermint. New Cell Mol Biotechnology. 6(23): 39- 46.
· Darzi, M. R. 2007. Study of effect of biofertilizers application on quality and quantity yield of Foeniculum vulgare on sustainable agriculture system achevment. Ph.D. Thesis of Agronomy, Tarbiat Modares University. Pp: 165. (In Persian).
· Dordas, C.A., and C. Sioulas. 2008. Safflower yield, chlorophyll content, photosynthesis, and water use efficiency response to nitrogen fertilization under rainfed conditions. Industrial Crop Production. 27 (1): 75- 81.
· Fernandez, V., and T. Eichert. 2009. Uptake of hydrophilic solutes through plant leaves: current at of knowledge and perspectives of foliar fertilization. Critical Reviews in Plant Sciences. 28: 36- 68.
· Jafari, F., A. Golehin, and S. Shafiei. 2013. Effect of nitrogen and foliar application of iron amino chelate on yield and growth indices of dill (Anethum graveolans L.) medical plant. Journal of Science and Technology of Greenhouse Culture. 5(17): 1- 12. (In Persian).
· Karmaka, S., L.C. Agnew, and H. Landry. 2007. Integrated decision support system (DSS) formanure management. Computers and Electronics. 57: 190-201.
· Marschner, H. 1995. Mineral nutrition of higher plants. 2ed. New York: Academic. Press. Pp: 889.
· Misra, A., S. Dwivedi, A.K. Srivastava, D.K. Tewari, A. Khan, and R. Kumar. 2006. Low iron stress nutrition for evaluation of Fe efficient genotype physiology, photosynthesis, and essential monoterpene oil yield of Ocmium sanctum. Photosynte. 44: 474 - 477.
· Mozafariyan, V. 2003. Vocabulary of Iranian plant. Farhang Moaser Press. Pp: 392. (In Persian).
· Nasiri, Y., S. Zehtab Salmasi, S.N. Nasrullahzadeh, N. Najafi, and K. Ghassemi-Golezani. 2010. Effects of foliar application of micronutrients (Fe and Zn) on flower yield and essential oil of chamomile (Matricaria chamomilla L.). Journal of Medicinal Plants Research. 4(17): 1733 - 1737. (In Persian).
· Norozpoor, O., and P. Rezvani Mogaddam. 2005. Effect of different in irrigation intervals and plant density on yield component of blank cumin (Nigella sativa). Iranian Journal of Field Crops Research. 3: 305- 315. (In Persian).
· Omidbaigi, R. 2005. Production and processing of medicinal plants. Astan Gods Razavi Press. Pp: 347. (In Persian).
· Omidbaigi, R., and S. Hassani Malayeri. 2006. The effect of N and plant density on fertility (growth, yield, vegetative growth and active ingradients) of Matricaria parthenium. Iranian Journal of Agriculture Science. 38(1): 303- 309. (In Persian).
· Peyvandi, M., H. Parande, and M. Mirza. 2011. Comparison of effect of nano Fe chelate with Fe chelate on growth parameters and antioxidant enzymes activity of Basilicum Ocimum. New Cell Mol Biotechnology. 1 (4): 89- 99.
· Pirzad, A.R., P. Tousi, and R. Darvishzadeh. 2013. Effect of Fe and Zn foliar application on plant characteristics and essential oil content of anise (Pimpinella anisum L.). Iranian Journal of Crop Sciences. 15 (1): 12 -23. (In Persian).
· Poosht Dar, A., R. Abdali, F. Moradi, S.A.A. Syadat, and A. Bakhshandeh. 2016. Effect of source and rate of nitrogen fertilizer on yield and water and nitrogen use efficiency of peppermint (Mentha piperita L.). Iranian Journal of Crop Sciences. 18(1): 13-31. (In Persian).
· Posmyk, M.M., R. Kontek, and K.M. Janas. 2009. Antioxidant enzymes activity and phenolic compounds content in red cabbage seedlings exposed to copper stress. Ecotoxicology Environment Saf. 72(2): 596 - 602.
· Preetipande, M., S.C. Anwar, V. Yadov, and D. Patra. 2007. Optimal level of Iron and Zinc in relation to its influence on herb yield and protection of essential oil in menthol mint. Communication of Soil Science and Plant Analysis. 38: 561- 578.
· Rahimzadeh, S., Y. Sihrabi, G. Haydari, G. Eyvazi, and S. Taher Hossayni. 2013. The effect of biological and chemical fertilizers application on micro and macro elements absorbtion and essential oil percent in dragonhead (Dracocephalum moldavica). Iranian Journal of Field Crops Research. 11(1): 179- 190. (In Persian).
· Ramrodi, M., M. Khiykha Jaleh, M. Gloy, M.J. Segatoleslami, and R. Baradaran. 2015. Effect of micronutrients foliar application and irrigation regimes on quality and quantity yield of Plantago ovata Forsk. Journal of Agroecology. 3(2): 219- 226.
· Safikhani, F. 2007. Effect of Drought stress effect on quality and quantity yield of dragonhead (Dracocephalum moldavica) in farm condition. Ph.D. Thesis, Ramin Uni of Ahwaz. Pp: 235- 241. (In Persian).
· Said-Al Ahl, H.A.H., and A.A. Mahmoud. 2010. Effect of zinc and / or iron foliar application on growth and essential oil of sweet basil (Ocimum basilicum L.) under salt stress. Ozean Journal of Applied Sciences. 3(1): 97- 111.
· Shaban Zadeh, Sh., and M. Gloy. 2011. The effect of micro nutrients foliar application and irrigation cycle on agronomical characteristics and yield of Nigella sativa L. Environmental Stresses in Crop Science. 4(1): 1- 9.
· Shamloo, A., and A. Roozbahani. 2016. Effect of amino acids and microelements on the rate of photosynthetic pigments content and yield of red bean (Phaseolus vulgaris L.). Plant Ecophysiology. 7(21): 136- 150. (In Persian).
· Street, R. 2012. Heavy metals in medicinal plant products. An African perspective. South African Journal of Botany. 78: 116- 121.
· Tusno, Y., T. Yamaguchi, and J. Nakano. 1994. Analysis of the grain filling process of riceplant from the view point of source-sink relationships and role of root respiration in its relationship. Bull. Faculty of Agric. Tottori Univ. 47: 1- 10.
· Valipoor Chardah Cheriki, Y., A. Abdol Zadeh, and F. Gadri Far. 2017. Evaluate of effect of type and different amounts of N fertilizer on Chlorophyll, growth amount, oil and essential oil in Nigella sativa L. Plant Environmental Physiologic. 12 (45): 68- 80. (In Persian).
· Younesi, A.S., Y. Sadegian Motahar, N.A. Sajedi, and G. Naderi Brojerdi. 2014. Study of N and P biological and chemical fertilizers on yield and essential oil of floral branch of peppermint in Arak environmental condition. Journal of New Finding in Agricultural. 8 (3): 275- 290. (In Persian).
· Yousefzadeh, S., H.A. Nagde Badi, N. Sabagneya, and M. Jan Mohamadi. 2016. Effect of nano chelate Fe foliar application on physiological and chemical characters in dragonhead (Dracocephalum moldavica). Medical Plant Quarterly. 15(4): 152- 160.
· Yousefzadeh, S., S.A.M. Modares Sanavi, F. Safedkan, M.A. Asgar Zadeh, A. Galavand, M. Roshdi, and A. Safar Alizadeh. 2013. Effect of biologic fertilizers, Azo compost and nitrogen on morphological characters and essential oil of Dracocephalum moldavica L. in two region. Iranian Journal of Medicinal Plant Research. 29(2): 438-451. (In Persian).
· Zehtab Salmasi, S., F. Heidari, and H. Alyari. 2008. Effect of microelements and plant density on biomass and essential oil production of peppermint (Mentha peppermint L.). Plant Science Research. 1: 24- 28. (In Persian).
Zeinali, H., H. Hosseini, and M.H. Shirzadi. 2012. Effects of effect of nitrogen fertilizer and harvest time on agronomical, essential oil and menthol of Mentha piperita L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants. 3(3): 486- 495. (In Persian).
_||_
