آنتی بیوتیک ها در محیط زیست: مروری بر منابع، توزیع، وقوع، اثرات، سرنوشت و ارزیابی ریسک آنتی بیوتیک ها در محیط زیست
الموضوعات : کاربرد شیمی در محیط زیستغلامحسین صفری 1 , احمد اصل هاشمی 2 , نسیم موسی خانی 3
1 - گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
2 - گروه آموزش بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی تبریز
3 - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران
الکلمات المفتاحية: آنتیبیوتیکها, وقوع, آلودگی محیط زیست, مقاومت آنتیبیوتیکی, سرنوشت,
ملخص المقالة :
آنتیبیوتیک ها یکی از بزرگترین گروه ترکیبات دارویی می باشند که در پزشکی و دامپزشکی مورد استفاده قرار می گیرند و علی رغم داشتن اثرات مثبت در پیشگیری و درمان بیماری ها در انسان ها و حیوانات، اثرات منفی نیز از خود برجای می گذارند. در سال های اخیر استفاده بی رویه و نامنظم از آنتی بیوتیک ها و متعاقب آن ورود این ترکیبات به محیط زیست، منجر به افزایش نگرانی ها در سطح جهانی شده است. این ترکیبات به طور سنتی به عنوان آلاینده زیست محیطی در نظر گرفته نمی شوند، با این حال نگرانی ها از وقوع این ترکیبات در سیستمهای آبی، به دلیل اثرات بیولوژیکی و خطرات بالقوه آن ها برای محیط زیست و سلامت انسان می باشد. فرایندهای متعارف تصفیه آب و فاضلاب برای حذف مقادیر جزئی مواد شیمیایی از قبیل آنتی بیوتیک ها طراحی نشده اند. از این رو، ورود این ترکیبات از منابع مختلف به محیط زیست منجر به آلودگی گیاهان، جانوران، محیط های آبی و خاکی شده و همچنین مشکلاتی را برای سلامت عمومی ایجاد می کنند. علاوه بر این، وجود این ترکیبات دارویی در محیط زیست منجر به توسعه پاتوژن های مقاوم به آنتی بیوتیک می شود که به طور بالقوه عملکرد اکوسیستم و سلامت انسان را تهدید می نمایند. جلوگیری از ورود بی رویه این ترکیبات به محیط زیست و فراهم نمودن سیستم های تصفیه فاضلاب مؤثر و کارآمد در منابع تولید این ترکیبات به منظور حذف و به حداقل رساندن خطرات زیست محیطی آن ها ضروری می باشد.