ابعاد هویت فرهنگی در تغییرات لباسآرایی قاجاری
الموضوعات :
مریم مونسی سرخه
1
(عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا (س))
الکلمات المفتاحية: هویت فرهنگی, لباس ایرانی, عصر قاجار, کالای فرهنگ مادی,
ملخص المقالة :
فرهنگ ایرانی مجموعه‌ای از سنن، آیین، مذهب و زبان است که توانسته در میان اقوام به اصولی نسبتاً واحد برسد. هویت، زاده نگرش‌های فرهنگی بوده و جایگاه انسان در هستی را نشان می‌دهد. مسأله پوشاک به عنوان یک شأن انسانی، نمودی از هویت فرهنگی است. بنابراین ارتباط ذاتی هویت و لباس در اجزای ثابت آن و رابطه عَرَضی آن در قسمتهای متغیر لباس همسو با مد است. لباس به عنوان یک کالا از فرهنگ مادی، مطابق ذوق اشخاص و نیز نسبت به مد شکل گرفته و مبین هویت فردی و اجتماعی افراد است. از جمله راه‎های درک اسلوب پوششی، شناخت آن در متن جامعه است. این مقاله با رویکردی جامعهشناسانه و با تحلیل تغییرات این فرهنگ مادی به عنوان متنی نمادساز، آن را در رفتارهای جمعی معنا میکند. از آنجا که گاه تغییر لباس در پی تغییر تفکرات انسانی محقق میگردد، بدین ترتیب تغییرات لباسآرایی در عصر قاجار به عنوان مسألهای در تغییر هویت فرهنگی جامعه ایرانی مورد بحث است. پرسشهای اساسی این پژوهش عبارت است از: نحوه تغییرات لباسآرایی قاجاری چیست؟ و ابعاد هویت فرهنگی در آن کدام است؟ نتایج پژوهش گواه آن است که هشت بُعد در ساخت هویت فرهنگی در لباس ایرانی دخیل است و عوامل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی در عصر قاجار با ایجاد تحولات در اندیشه ایرانیان، باعث تغییرات در ساختار ظاهری لباس شدند. به طور کلی تغییر در معنای لباس، سبب بروز تغییرات در ساختار ظاهری لباس شد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی تحلیلی بوده و شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانهای است.
_||_
