مسألۀ یگانگی یا تفاوت دو کتاب الجامع و الحاوی فی الطب: بررسی شواهد
الموضوعات :محمد تقوی 1 , مصطفی گوهری فخرآباد 2
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشگاه فردوسی
الکلمات المفتاحية: محمدبن زکریا رازی, الحاوی فی الطب, الجامع,
ملخص المقالة :
محمد بن زکریای رازی از جمله مشهورترین پزشکان تمدن اسلامی است که آراء و آثارش جایگاه مهمی در تاریخ پزشکی اسلام و جهان دارد. در بین آثار او، کتاب الحاوی فی الطب از شهرت بیشتری برخوردار است. بسیاری از نویسندگان قدیم و جدید، این کتاب را همان کتاب الجامع او که اکنون مفقود است دانسته اند؛ حال آن که شواهدی در دیگر آثار رازی، آثار پزشکی دوران بعد از وی و فهارس اسلامی وجود دارد که احتمال جدایی این دو اثر را پیش می کشد. مقالۀ حاضر میکوشد تا با بررسی شواهد مختلف در منابع موجود، ضمن بیان شباهت ها و تفاوت های این دو اثر، یگانگی یا تفاوت آنها را نشان دهد. بنا بر بررسی های صورت گرفته، شواهد و دلایل ما برای یکی دانستن این دو اثر بیش تر است، هرچند نظر قطعی در این باره با توجه به باقی نماندن نسخه ای از کتاب الجامع امکان پذیر نیست.
_||_