بررسی اثربخشی آموزش سواد رسانه ای بر مهارت‌های تفکر انتقادی دانش‌آموزان
الموضوعات :فاطمه کرمانشاهی 1 , فریبا عزالدین 2 , مهدی بدلی 3
1 - علوم و تحقیقات تهران
2 - دانشگاه الزهرا
3 - دانشگاه تربیت مدرس
الکلمات المفتاحية: سوادرسانه ای, سواد بصری, مهارت‌های تفکر انتقادی, تحلیل و ارزشیابی,
ملخص المقالة :
با توجه بـه اینکه در دنیای امروز رسانه‌ها یکی از اجزای اصلی جوامع بشری هستند، آموزش سواد رسانه‌ای یکی از ملزومات اساسی بـرای شهروندان محسوب می‌گردد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر آموزش سواد رسانه‌ای بر مهارت‌های تفکر انتقادی دانش‌آموزان بود. در این پژوهش از روش آزمایشی و طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش‌آموزان پایه اول متوسطه شهرستان تهران تشکیل دادند. از این جامعه آماری استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی، یک مدرسه انتخاب شد؛ مدرسه انتخاب شده دو کلاس پایه اول متوسطه داشت که یکی از این کلاس‌ها، بصورت تصادفی به عنوان گروه آزمایش و کلاس دیگر گروه کنترل را تشکیل دادند. روش اجرا بدین ترتیب بود که ابتدا برای هر دو گروه (آزمایشی و کنترل) پیش‌آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا اجرا شد، سپس طرح درس 8جلسه‌ای آموزش سواد رسانه‌ای برای گروه آزمایش اجرا شد اما برای گروه کنترل، هیچگونه آموزشی اعمال نشد، بلافاصله بعد از اتمام آموزش سواد رسانه ای برای گروه آزمایش، پس‌آزمون مهارت‌های تفکر انتقادی برای هر دو گروه اجرا شده و در نهایت با استفاده از آزمون کوورایانس و مصاحبه نیمه‌ساختاریافته به تحلیل یافته‌ها پرداخته شد. نتایج نشان داد که استفاده از آموزش سواد رسانه‌ای بر مهارت‌های تفکر انتقادی و 4 بعد آن (تحلیل، ارزشیابی، استنباط و استدلال استقرایی) غیر از بعد استدلال قیاسی، تاثیرمثبت و معنی‌داری دارد می‌تواند باعث رشد این مهارت ضروری در دانش‌آموزان شود.
