پیشنهاداتی در خصوص کتیبه اورارتویی دستبند تول تالش

الموضوعات :

مریم دارا ¹

1 - عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 14 الأحد , ذو الحجة, 1444 تاريخ التأكيد : 14 الأحد , ذو الحجة, 1444 تاريخ الإصدار : 01 الجمعة , جمادى الأولى, 1436

الکلمات المفتاحية: اورارتویی, دستبند مفرغی, تول تالش, آرگیشتی, رسم‌الخط‌های جدید و رنسانس,

ملخص المقالة :

اورارتوها از قرن نهم ق.م تا حدود سه سده پادشاهی خود را در اطراف دریاچه‌های وان اورمیه و سوان گسترش دادند. دستبند مفرغی تول تالش با کتیبه‌ای اورارتویی توسط پژوهشگرانی بررسی شده است و آن را نشانگر بسط مرزها یا تأثیرات اورارتوها یا شیئی غنیمت گرفته شده و کتیبه آن را متعلق به آرگیشتی اول یا ساردوری دوم می‌دانند. اما، لحیم دستبند موجب خوانش‌های گوناگون متن آن شده و توجه را از نقاط دیگر دستبند منحرف کرده است. فلز نبشته با بی‌دقتی و ترکیبی از رسم‌الخط‌های مختلف ایجاد شده و تشخیص دورۀ نگارش آن را مشکل کرده است. کتیبه دو واژۀ ar-gis-ti و us-tu-u دارد که می‌توانسته us-tu-u-ni یا us-tu-u-ri یا us-tu-u-li باشد. نگارنده بر این نظر است که این دستبند طبق سنتی باستانی می‌توانسته از محوطه ای به محوطهٔ دیگر انتقال یابد و شاید از ابتدا از دو قسمت از دو جای مختلف از یک کتیبه بزرگ تر ساخته شده و به هم لحیم و به شکل دستبند درآمده و تزئین شده است. واژگان ابتدا و انتهای کتیبه ناقص هستند و شاید سازنده به دلیل نام آرگیشتی و برای اینکه آن را به اندازه لازم در آورد به بخش دیگری که ni-se us-tu-u بوده متصل کرده و به دستور آن بی توجه بوده یا به اورارتویی تسلط نداشته است. در این صورت ترجمه کتیبه به شکل به هم پیوسته جایز نیست چون دو واژۀ مجزای آرگیشتی و اهدا کرد... هستند. وجود hi بنوت در زیر لحیم دستبند نیز غیر ممکن نیست نگارنده به دلیل رسم‌الخط بد دستبند آن را تقدیم شده به خالدی نمی‌داند.