استقرارهای دورة مس‌سنگی حوضة آبریزگاورود در شرق زاگرس مرکزی
الموضوعات :حمید حریریان 1 , عباس مترجم 2 , مرتضی حصاری 3
1 - گروه باستان‌شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
2 - گروه باستان‌شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
3 - گروه باستان‌شناسی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان
الکلمات المفتاحية: زاگرس مرکزی, سنقر و کلیایی, حوضه آبریز گاورود, الگوهای استقراری, دورة مس‌وسنگ,
ملخص المقالة :
دشت میان‌کوهی گاورود با ۹۸۵ کیلومتر مربع مساحت در قسمت شرقی زاگرس مرکزی در شمال شهرستان سنقر به لحاظ دارا بودن شرایط زیست‌محیطی مناسب استقرارهای زیادی در دوران روستانشینی (مس‌سنگی) را در خود جای داده است. ارتباط فرهنگی این دشت همواره با حضور گونه‌های سفالی منطقه‌ای (گودین)، سه‌گابی و دالمایی آشکار و همچنین، تکامل و هم‌زمانی فرهنگ‌های مس‌سنگی این منطقه با زاگرس مرکزی با توجه به میان‌کوهی‌بودن این دشت نمایان است. در این پژوهش، به تحلیل عوامل زیست‌محیطی مرتبط با الگوی استقراری پرداخته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که انتخاب محل استقرار در دشت گاورود تابع شرایط مناسب زیست‌محیطی، آب‌وهوایی و قابلیت زمین بوده است. بر این اساس، می‌توان دریافت که تراکم زیاد منابع آبی نظیر چشمه‌ها و سراب‌ها در دره‌های میان‌کوهی در گسترة گاورود و پراکندگی آن‌ها، شرایط مساعدی را برای شکل‌گیری جوامع مس‌سنگی فراهم آورده است. همچنین، به نظر می‌رسد، نفوذ فرهنگ فرامنطقه‌ای دالما توانایی این دشت را در تأمین مایحتاج زندگی و وارد عرصة ارتباطات فرامنطقه‌ای می‌کند.
_||_
