بررسـی میـزان و شـدت آلودگی خـربزه و طالبـی به قـارچ پوسـیدگی ذغـالی Macrophomina phaseolina(Tass)و تنوع قدرت بیماری‌زایی جدایه‌ها در شهرستان‌های ورامین، گرمسار و ایوانکی

الموضوعات :

فاطمه میرعبداللهی شمس ¹ (گروه بیماری‌شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین–پیشوا، ورامین، ایران)
داریوش شهریاری ² (بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیع استان تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ورامین، ایران)
مژده ملکی ³ (عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین-پیشوا)
ندا خردپیر ⁴ (گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین–پیشوا، ورامین، ایران)

تاريخ الإرسال : 21 الأربعاء , محرم, 1442 تاريخ التأكيد : 21 الأربعاء , محرم, 1442 تاريخ الإصدار : 26 الخميس , جمادى الثانية, 1441

الکلمات المفتاحية: گرمسار, ورامین, ایوانکی, جدایه‌ها, خربزه و طالبی, Macrophomina phaseolina,

ملخص المقالة :

بیماری ساق سیاه خربزه وطالبی Macrophomina phaseolina(Tass)یکی از مهم ترین بیماری‌های خاکزاد خربزه و طالبی با اهمیت اقتصادی زیاد در سراسر دنیا می باشد. به منظور بررسی میزان شیوع و شدت این بیماری،نمونه های گیاهی آلوده از هشت منطقه در مزارع خربزه و طالبی شهرستان ورامین در جنوب شرقی استان تهران و شهرستان های گرمسار و ایوانکی در استان سمنان جمع‌آوری،خالص‌سازی و اثبات بیماری زایینمونه ها رویطالبی رقمحساس سمسوری انجام شد. سپس برایمقایسه قدرت بیماری زایی جدایه‌های جمع آوری شده، اقدام به مایه زنی قارچM.phaseolina برروی طالبی رقمحساس سمسوریشد. از کل نمونه‌های جمع آوری شده از مناطق مختلف، در مجموع12 جدایه خالص قارچ M.phaseolinaبه دست آمد که همگی دارای قدرت بیماری زایی بودند؛شدت بیماری هر ژنوتیپ بر اساس مقیاس 9-1 پیشنهاد شده توسط ابوی، پاستور-کوراالس بررسی شد کهاختلاف معنی داری میان آن ها مشاهده گردید؛به طوری کهجدایه‌های شه سفید ایوانکی (MP-SH-37, MP-SH-34) به ترتیب با شدت شاخص بیماری 71/9 و24/9 در گروه آماری a و ab قرار گرفتند. کم ترین مقدار شاخص شدت بیماری به داور آباد شهرستان گرمسار برابر27/1 درصد تعلق گرفت.در این بررسی، جدایه MP-SH-34 به عنوان جدایه قوی تر از نظر بیماری زایی انتخاب شد. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، 12 جدایه مختلف از قارچ M. phaseolinaبر روی محصولات خربزه و طالبی شهرستان های ورامین و گرمسار و ایوانکی وجود دارند که همگی دارای قدرت بیماری زایی بوده و می بایست تمهیداتی جهت مدیریت آن ها اتخاذ شود.