تحلیل رمان خارج‌الجّسد از عفاف البطاینه بر اساس مبانی فمینیستی (نگرش آسیب‌شناسانه)
الموضوعات : جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)
وهاب مرادیان
1
(دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیّات عرب، واحد مهاباد.، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.)
مصطفی یگانی
2
(استادیار گروه زبان و ادبیّات عرب، واحد مهاباد،. دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.)
اردشیر صدرالدینی
3
(استادیار گروه زبان و ادبیّات عرب، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران)
الکلمات المفتاحية: زن, جامعه, فمینیست, عفاف البطاینه, خارج‌الجّسد,
ملخص المقالة :
اندیشه های فمینیستی که در دوران معاصر و پس از انقلاب صنعتی از اروپا آغاز شد و در سراسر جهان گسترش پیدا کرد، در حوزۀ ادبیات نیز، راه یافت و نویسندگان بسیاری فارغ از جنسیّت، به حقوق تضییع شدۀ زنان در جوامع مردسالار پرداختند و دغدغه های زنانه را در سطوح خرد و کلان بازگو کردند. با توجه به ریشه دوانیدن باورهای مردسالارنه در جوامع عربی، پرداختن به مسائل زنانه در ادبیات این کشورها روایی داشته است. از این بین، عفاف البطاینه در رمان خارج الجّسد تحت تأثیر باورهای فمینیستی و ساختار مردسالار جوامع خود، با رویکردی انتقادی سعی در تشریح وضعیّت نابسامان زنان و ارائۀ راهکارهایی برای برون رفت این قشر از شرایط موجود دارد. در این تحقیق، با کاربست مبانی فمینیسی (نگرش آسیب شناسانه) و روش توصیفی تحلیلی، دیدگاه های نویسنده در رمان مذکور بازگو و تبیین شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که البطاینه به مسائلی چون: انقیاد کامل جنس زن در برابر مردان؛ ازدواج سنّتی در جوامع شرقی؛ احساس سرشکستگی از مؤنث بودن؛ سرکوب عشق و عاطفه در جوامع شرقی از ترس قضاوت های نادرست جامعه؛ ارائۀ چهره ای خشن و منفی از مرد؛ مساوات طلبی؛ انتقاد به باورهای نادرست جامعه اشاره کرده است. منی به عنوان شخصیّت اصلی رمان، با سفر به کشورهای غربی و تغییر نام و چهرۀ خود، به طور کامل دچار استحالۀ فرهنگی شده و مؤلّفه های فرهنگ زن ستیز و مردسالار جامعۀ عربی را نفی کرده است.
_||_
