تطبیق و تحلیل داستان رستم و سهراب و شاهزاده اودیپ در رمان «زنی با موهای قرمز» اثر اورهان پاموک
الموضوعات : جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)
سمیرا جمالی قطلو
1
,
ناصر علیزاده خیاط
2
,
آرش مشفقی
3
1 - دانشجو ی دکترا ، رشته زبان و ادبیات فارسی ،دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد بناب ، ایران.
2 - عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان / دانشکده ادبیات و علوم انسانی / گروه زبان و ادبیات فارسی.(نویسندۀ مسئول)
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.
الکلمات المفتاحية: شاهنامه, رستم و سهراب, پاموک, زنی با موهای قرمز,
ملخص المقالة :
اورهان پاموک نویسندۀ رمان زنی با موهای قرمز در روایت رمان به‌صورت پرتکرار و پردامنه به داستان رستم و سهراب و شاهزاده اودیپ پرداخته است. این رمان نویسِ معاصر ترک علاوه بر نقل کلیت داستان‌ها، با بازآفرینی موضوعی، توصیف و تحلیل درون مایه‌ها، انگیزه‌ها و جزئیات داستان رستم و سهراب و شاهزاده اودیپ این پرسش را در ذهن متبلور می‌کند که نویسنده با استفاده از درونمایه‌های این دو داستان چه هدفی را پیگیری می‌کند؟ در این پژوهش، کیفیت و هدف بهره مندی پاموک از دو اسطوره متعلق به دو تمدن کهن با درونمایۀ روابط پدر و پسر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد، نویسنده در این رمان کهن‌الگوی پدرکشی و کهن الگوی پسرکشی برآمده از داستان‌های اسطوره‌ای غرب و شرق را در تقابل با هم مقایسه کرده است. پاموک خواسته و توانسته نشان دهد فرهنگ ترکیه همانند موقعیت مکانی‌اش پلی میان شرق و غرب است و با وجود این‌که در جامعۀ کنونی ترکیه به علل مختلف داستان‌ها فراموش شده‌اند؛ امّا مفاهیم و نمود فرهنگی آن‌ها زنده و فعّال هستند. در واقع ابتکار عمل پاموک در زنی با موهای قرمز این است که نویسنده به‌صورت هدفمند با بهره‌مندی از آثار ادبی کهن، رمانی پست‌مدرن آفریده و بدین وسیله توانسته تفسیری نمادین از فرهنگ و روان شناسی ملی جامعۀ خود ارائه کند. در پژوهش حاضر جمع‌آوری داده‌ها به شیوة کتاب خانه‌ای صورت گرفته و روش این مقاله توصیفی ـ تحلیلی است.
_||_
