جغرافیای تاریخی از دو منظر: درآمدی بر اهمیت جغرافیای تاریخی پیرامون مسائل تاریخی ایران
الموضوعات :
محمدجلال ماخانی
1
(دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.)
الکلمات المفتاحية: ایران, جغرافیا, جغرافیای تاریخی, تاریخ,
ملخص المقالة :
در نوشتار پیش‌رو سعی خواهیم کرد تا ضمن ارائه شرحی از چیستی جغرافیای تاریخ به این امر بپردازیم که جغرافیای تاریخی در طول سال‌های اخیر چه تغییراتی را به خود دیده و ،اساساً، آیا آنچه که امروز از مفهوم جغرافیای تاریخی فهم می‌شود، همان است که در گذشته فهمیده می‌شد یا خیر؟ از همین‌روی، در دو بخش سعی خواهیم کرد تا ضمنِ ارائۀ تعاریفی از جغرافیای تاریخی نزد قدما و معاصران به مقایسۀ آن‌ها بپردازیم. فهم جدید از جغرافیای تاریخی که نزد جغرافی‌دانان آلمانی و انگلیسی وجود دارد، علیرغم تفاوتِ زیادی که فهم قدما از این مقوله داشته، دارای پویایی بسیار فراوانی‌ست که می‌تواند عینیتی گسترده را از برای این مفهوم فراهم آورد تا مخاطبان این رشته با مقوله‌ای کاربردی، علمی، عینی، پویا و فراگیر—در برابر مقوله‌ای ایستا و ذهنی—سروکار داشته باشند. در نگر ما جغرافیای تاریخی نه مقوله‌ای ایستا و از یادرفته از برای درک جای نام‌های جغرافیایی که نظام دانشی بسیار پویاست که کمینه کارکرد آنْ ابراز پاسخی درخور به مسائل مرزی، هویتی و تاریخ ما و گامی مستحکم برای تحکیم مناسبات ملی ایرانیان خواهد بود.
_||_
