فرسایش واژگان زبان مادری در میان مهاجران کُردزبان سردشتی ساکن تهران
الموضوعات :
اقبال قاسمیانی
1
(
گروه زبان انگلیسی-دانشگده علوم انسانی واحد سنندجٍ
)
ابراهبم بدخشان
2
(
دانشیار گروه زبان انگلیسی و زبانشناسی، دانشگاه کردستان، ایران
)
مسعود دهقان
3
(
استادیار گروه زبان انگلیسی و ادبیات کردی، دانشگاه کردستان،ایران
)
زانیار نقشبندی
4
(
استادیار گروه زبان انگلیسی و ادبیات کردی، دانشگاه کردستان،ایران
)
الکلمات المفتاحية: "فرسایش زبانی, "تماس زبانی, "زبان کُردی", "نگرش زبانی,
ملخص المقالة :
چکیدهدر موقعیت‌های تماس زبانی به‌ویژه دریک جامعه‌ی دوزبانه‌ی ناپایدار، هنگامی‌که حوزه‌های کاربردی زبان مادری از بین می‌رود، الگوی واژگانی گویشوران در آن زبان تغییر می‌نماید. گروه‌های قومی- زبانی مهاجردر کشورما، برای دست یافتن به جایگاه اجتماعی و اقتصادی مناسب و نیز فراهم نمودن امکانات آموزشی بهتر برای فرزندان خود، ناگزیر به یادگیری زبان فارسی هستند و این امر زمینه را برای تماس هر چه بیشتر با زبان فارسی فراهم نموده است پژوهش حاضر به بررسی فرسایش و تغییرات واژگانی زبان کودکان سردشتی مقیم تهران پرداخته است. 66 نفر گویشور کُردزبان سردشتی در این مطالعه شرکت کردند. آن‌ها از دو جامعه‌ی زبانی مختلف (تهران/ سردشت) انتخاب شدند. برای تعیین میزان فرسایش واژگانی افراد شرکت‌کننده از یک آزمون نامیدن واژگان تصویری مربوط به زبان اول استفاده گردید. در این مطالعه همچنین رابطه‌ی بین نگرش زبانی و میزان فرسایش واژگانی بررسی گردید. برای تعیین نگرش مثبت افراد نسبت به زبان مادری از یک پرسش‌نامه‌ی سنجش نگرش استفاده شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده نشان می‌دهد که کودکان سردشتی ساکن تهران از فرسایش واژگانی معناداری برخوردار بودند. درواقع آن‌ها به لحاظ کُنش واژگانی در زبان کُردی در مقایسه با هم‌زبانان خود در شهر سردشت، ضعیف‌تر بودند. تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش همچنین نشان داد که رابطه‌ی معناداری بین نگرش گویشوران نسبت به زبان کُردی و میزان فرسایش واژگان در زبان اول وجود دارد.
آمره، محمد (١٣٩٦ . (مرگ زبانهای محلی و لزوم حفظ آن، فصلنامه سیمرغ، ٤) ٧ ،(صص:٣١- ٣٠
بشیر نژاد، حسن (١٣٩٢ .(زبانهای محلی ایران و خطر انقراض، فرهنگ مردم ایران شماره ٥ و ٦
جعفرزاده، محسن (١٣٨٧ .(گویش قائم شهری: موقعیت، کاربرد و نگرش گویشوران. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد
اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس.
ذوالفقاری، سیما (١٣٧٦ .(گویش بختیاری بقا یا زوال؟ پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی
دانشگاه علامه طباطبایی.
عیلانی،روزیتا (١٣٩١ .(از هویت زبانی تا پایداری فرهنگی، ارایه شده درهمایش زبان مادری، مجالها و چالشها، دانشگاه آزاد اسلامی
واحد گرگان.
قاسمی، علی و کرد زنگنه، جعفر (١٩٩٦ .(تحلیلجریانهای مهاجرت به مناطق ٢٢ گانهی شهرتهران. بررسیهای
آمار رسمی ایران، ٢٨) ٢ ،(صص: ٢٤٧-٢٧١
مد ّرسی، یحیی (١٣٩٣.(درآمدی بر جامعهشناسی زبان. تهران: پژوهشگاه علومانسانیو مطالعات فرهنگی.ص١٠٧ .
مد ّرسی، یحیی (١٣٨٤ .(پلورالیسم قومی، نشریه نامه انسانشناسی، ٤)٧ ،(
محمودی،علی. (١٣٨٧ .( بررسی فرسایش و تغییرات زبانی در زبان کردهای سردشتی مقیم تهران، پایاننامه کارشناسی
ارشد، سنندج، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
Al-Khatib, M., & Al-Ali, M. (2010). Language and cultural shift among the Kurds of Jordan. SkyJournal
of Linguistics, 23(1), 7-36.
Appel, R., & Muysken, P. (1987). Language contact and bilingualism. London: Edward Arnold.
Dweik, B. (1998). Language loyalty among the Yemenites of Lackawanna/ New York.Al Balqa’
Journal for Research andStudies.5 (2), 12-31.
Gardner, R. G., Lambert, R., & Freed, B. (1982). Social factors in language retention. The loss of
language skills. Rowley, MA: Newbury House.
Haugen, E. (1956). Bilingualism, Language Contact, and Immigrant Languages in the United States. The Hague:
Mouton.
Hulsen, M. (2000). Language Loss and Language Processing. Three Generations
of Dutch Migrants in New Zealand : Nijmegen, Katholieke Universiteit Nijmegen.
Kerswill, P. (2006). Migration and Sociolinguistics/Soziolinguistik. An international handbook of
the science of language and society, 3, 1-27.
Köpke, B., Schmid, M. S., Keijzer, M., & Dostert, S. (Eds.). (2007). Language attrition: Theoretical
perspectives (Vol. 33). John Benjamin’s publishing.
Lambert, R. D. and Freed, B. (1982). The loss of language skills. Rowley, MA: Newbury House.
Negrisanu, Raluca Mihaela. (2008)."Aspects of first language attrition: A case study of German
immigrants in East Tennessee."
Opitz, C. (2011). First language attrition and second language acquisition in a second Language
environment (Doctoral dissertation, Trinity College Dublin).
Schmid, M. S (2013). First language attrition. Linguistic Approaches to Bilingualism, 3(1), 94-115.
Schmid, M. S., & Köpke, B. (2009). L1 attrition and the mental lexicon. The bilingual mental lexicon:
Interdisciplinary approaches, 209-238.
Schmid, M. S. (2005). The language attrition test battery. A research manual. Amsterdam: Vrije
Universiteit Amsterdam
