آسیب‌شناسی فرایند تربیت اخلاقی و ارائه راهکارهایی برای بهبود آن در دوره دوم ابتدایی تحصیلی
الموضوعات :
1 - علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد واحد الکترونیک، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: تربیت اخلاقی, دوره دوم ابتدایی, نظام تعلیم و تربیت,
ملخص المقالة :
مقدمه و هدف: تربیت اخلاقی ازجمله کارکردهای اساسی نظام تعلیم و تربیت است. هدف ازپژوهش حاضرآسیب‌شناسی فرایند تربیت اخلاقی و ارائه راهکارهایی برای بهبود آن در دوره دوم ابتدایی تحصیلی می‌باشد. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات نظری به شیوه توصیفی تحلیلی با روش تحلیل محتوی کیفی-استقرایی با نظام کدگذاری داده‌ها است. جامعه آماری معلمان با مدرک کارشناسی ارشد بالای 15 سال سابقه تدریس بود که در حوزه تربیت اخلاقی، تخصص دانشگاهی، مطالعه تجربی، چاپ کتاب و مقاله داشتند. افراد نمونه با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و حجم نمونه بر مبنای قانون اشباع نظری داده‌ها انجام شد. جمع‌آوری اطلاعات با دو روش کتابخانه‌ای و میدانی به‌صورت مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. برای تحلیل داده‌های این پژوهش در مرحلــه اول، تحلیــل داده‌ها بــر مبنــای کدگذاری باز و در مرحله دوم پس از استخراج زیر مقوله‌ها بـه روش کدگـذاری محوری نسبت به استخراج مقوله‌های اصلی اقدام شـد. یافته‌ها: مهم‌ترین آسیب‌های فرایند تربیت اخلاقی را در بعد اهداف مربوط به ضعف در تربیت‌معلم، در بعد موضوع و محتوی کمبود منابع کاربردی و کارآمد، در بعد روش‌های تدریس استفاده از روش‌های حفظ محور و در بعد ارزشیابی مبتنی بر محفوظات ذهنی و برچسب‌زنی به دانش آموزان نشان داد. بحث و نتیجه‌گیری: آنچه مسلم است در عمل تربیت اخلاقی دانش‌آموزان مبتنی بر دستورالعمل‌های ارائه‌شده توسط دولت است اما نقش معلمان در فضای یادگیری و نهادینه‌سازی ارزش‌های اخلاقی به دانش‌آموزان انکار نشدنی است لذا نیازمند نوعی مدیریت و بازنگری اساسی در فضای مدارس بر اساس مباحث مربوط به پژوهش حاضر هستیم.
