مقایسه سمیت تنفسی و اثر دورکنندگی اسانس کاج تهران Pinus eldarica و سرو نقره ای Cupressus arizonica روی حشرات بـالغ شب پره آرد Ephestia kuehniella Zeller. (Lep., Pyralidae)
الموضوعات :فاطمه حبیبی قوزلو 1 , مریم معرفی 2 , زهرا رفیعی کرهرودی 3
1 - گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک
2 - گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج
3 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک
الکلمات المفتاحية: سمیت تنفسی, fumigant toxicity, شب پره آرد, repellency, دورکنندگی, flour moth, اسانس کاج تهران, اسانس سرو نقره ای, Pinus eldarica oil, Cupressus arizonica oil,
ملخص المقالة :
شـب پـره آرد Ephestia kuehniella Zeller. (Lep., Pyralidae) یـکی از آفـات مـهم مـحصولات انباری، به خصوص آرد است که باعث خسارت اقتصادی بر کمیت و کیفیت آرد می شود. برای کنترل این آفت در انبارها، اسانس های گیاهی به عنوان جایگزین مناسبی برای سموم شیمیایی مورد توجه هستند. بنابراین درایـن تـحـقیق میزان غلظت کشنده 50 درصد و سمیت تنفسی اسانس گیاه کاج تهران Pinus eldarica و سرو نقره ای Cupressus arizonica روی حشرات بالغ پنج روزه شب پره آرد مورد بررسی قرار گرفت. همچنین اثر دورکنندگی دو اسانس گیاهی مذکور روی حشرات کامل یک روزه شب پره آرد در دستگاه بوسنج مورد مطالعه قرار گرفت. نـتایج بـررسی تعیین غلظت کشنده 50 درصد نـشان داد که اسانس سرو نقره ای با LC50 معادل 06/38 میکرولیتر اسانس بر لیتر هوا کمترین سمیت و اسانس کاج تهران با LC50 معادل 11/3 میکرولیتر اسانس بر لیتر هوا بیشترین سمیت را روی این حشره داشتند. در بررسی سمیت تنفسی اسانس ها مشخص شد که با افزایش غلظت و گذشت زمان، مرگ و میر حشرات افزایش می یابد. در بررسی اثر دورکنندگی، اسانس کاج تهران با غلظت 6 میکرولیتر اسانس بر لیتر هوا قوی ترین اثر دورکنندگی را به میزان 61/84 درصد و اسانس سرو نقره ای با غلظت 10 میکرولیتر اسانس بر لیتر هوا ضعیف ترین اثر دورکنندگی را به میزان 52/23 درصد نشان داد. همچنین با افزایش غلظت اسانس اثر دورکنندگی نیز افزایش یافت. با توجه به نتایج به دست آمده، اسانس های گیاهی استفاده شده در این تحقیق می توانند به عنوان یک حشره کش کم خطر برای کنترل آفات انباری مورد استفاده قرار گیرند.