اثر پرتو ماوراء بنفش روی پارامترهای زیستی شب پره هندی، Plodia interpunctella (Hübner) (Lep., Pyralidae)
الموضوعات :اکرم بخشی 1 , علی اصغر طالبی 2 , یعقوب فتحی پور 3
1 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
2 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
3 - گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
الکلمات المفتاحية: Life table, Biology, شب پره هندی, plodia interpunctella, زیست شناسی, پرتو ماوراء بنفش, پارامترهای جدول زندگی, تفریخ تخم, UVC irradiaton, Hatching rate,
ملخص المقالة :
شب پره هندی Plodia interpunctella (Hübner) یکی از آفات مهم با دامنه میزبانی وسیع در ایران و اکثر مناطق جهان است. در این تحقیق اثر پرتوتابی تخم های یک، دو و سه روزه این آفت با اشعه ماوراء بنفش به مدت 5/0، 1، 5/1، 2، 4، 8، 16، 24، 32 و 40 دقیقه روی ویژگی های زیستی و جدول زندگی در شرایط اتاق در دمای 5±25 درجه سلسیوس و دوره نوری 10 ساعت روشنایی و 14ساعت تاریکی و رطوبت 20-30 درصد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد همه مدت های پرتوتابی مورد آزمایش، میزان تفریخ تخم را کاهش می دهند. در هر سه گروه سنی تخم های 1، 2 و 3 روزه با افزایش مدت زمان پرتوتابی میزان تفریخ تخم کاهش یافت. از طرفی در هر مدت پرتوتابی با افزایش سن تخم، میزان تفریخ کاهش بیشتری یافت. درصد تفریخ تخم های یک روزه، در مدت پرتوتابی 5/0 تا 8 دقیقه از 33/71% به 67/0%، در تخم های دو روزه در مدت پرتوتابی 5/0 تا 4 دقیقه از 35% به 67/1% و در تخم های سه روزه در مدت پرتوتابی 5/0 تا 2 دقیقه از 67/31% به 67/1% رسید. در پرتوتابی به مدت بیشتر، مرگ و میر 100 درصد دیده شد. دوره جنینی حشرات نر و ماده در هر سه گروه سنی به طور معنی داری در مقایسه با شاهد افزایش یافت. بیشترین طول دوره جنینی حشرات نر و ماده در مدت پرتوتابی 5/0 دقیقه در تخم های سه روزه به ترتیب 00/0±00/7 و 33/0±67/7 روز ثبت گردید. طول عمر حشرات نر و ماده در مقایسه با شاهد اختلاف معنی داری را نشان نداد. طول عمر ماده ها در تمامی تیمارها در هر سه گروه سنی نسبت به نرها طولانی تر بود. نتایج این تحقیق نشان داد اشعه ماوراء بنفش در حساس ترین مرحله رشدی حشره (تخم) اثر کشندگی بسیار شدیدی دارد ولی اثر آن بر ویژگی های زیستی جمعیت باقی مانده پس از پرتوتابی کمتر است.
