بررسی احکام مواد مخدر در منابع شرعی
الموضوعات : فقه و تاریخ تمدّن
علی موحدی راد
1
(دانشجوی دکتری گروه الهیات، فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تربت‌حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت‌حیدریه، ایران)
منصور امیرزاده جیرکلی
2
(استادیار گروه آموزشی فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تربت‌حیدریّه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت‌حیدریّه، ایران)
الکلمات المفتاحية: اعتیاد, حلیت, موادمخدر, حرمت,
ملخص المقالة :
پیشگیری سوء مصرف و جرائم موادمخدر، یکی از بزرگترین معضل‌های کشورهای جهان از جمله ایران است. بر اساس آمار موجود، بیش‌تر از نصف زندانیان کشور در ارتباط با مواد مخدر، محبوس هستند. ضرورت دارد موثرترین روش‌های ترک اعتیاد و جرایم مواد مخدر در جامعه، بررسی شود. از راههای تاثیرگذار در مقوله مواد مخدر، روش دین‌محوری است، چون باورها و نگرش‌های دینی در هنجارها و ناهنجاری‌ها، نزد اکثریت مسلمانان تاثیرگذار هستند، بنا بر این، تبیین دقیق نگاه دینی حکم اعتیاد و مواد مخدر در منابع شرعی (قرآن، روایات ، اجماع،و...) می‌تواند در پیشگیری و کنترل آنها مؤثر باشد. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی ـ تحلیلی کار شده است، این سؤال را که نگاه دین و شرع به مقوله مواد مخدر و اعتیاد، مثبت است یا منفی؟ و آیا حلیت یا حرمت مواد مخدر را می‌توان بر مبنای احکام دینی به دست آورد؟ بررسی خواهیم نمود. خوشبختانه در نتایج حاصل از منابع دینی و اصول کلی قرآنی مثل اصل صیانت نفس، اصل حرمت اسراف و تبذیر، اصل حرمت خبائث، اصل حرمت لغو و بیهودگی و... ؛ نیز بر اساس روایات خاص و عام که در مذمت استعمال و خرید و فروش مواد مخدر با تکیه بر اجماع و سیره فقها می‌توان حکم حرمت مواد مخدر را به دست آورد. در این تحقیق، از منابع ارزشمندی مانند تحف العقول حرانی، وسائل الشیعه شیخ حر عاملی، تفسیر التبیان شیخ طوسی، جامع الاحکام قرطبی، کتاب الضار و النافع و تاثیرات المخدرات عبدالطیف یاسین، استفاده شده است و با روش توصیفی-تحلیلی، سعی شده که از ابزار دین و شریعت، جهت پیشگیری از این پدیده شوم استفاده گردد و حکم فقهی (حرمت یا حلیت) مواد مخدر از منابع شرعی به دست آورده شود تا در نتیجه چون بافت مذهبی اکثریت جامعه، مسلمان می‌باشد و نسبت به حلیت و حرمت موضوعات دغدغه‌مند می‌باشند و از طرفی نیز وقتی حکم حرمت این مواد با صداقت اعلام شد زمینه پیشگیری و عدم ورود خیلی از جوانان جامعه اسلامی به این عرصه فراهم خواهد شد.
