نقد زیبایی‏ شناسانه ساختار حکایات بوستان با تکیه بر نظریه‌های تودوروف و پراپ

الموضوعات :

فرزانه یوسف ‏قنبری ¹ (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دزفول، گروه زبان و ادبیات فارسی، دزفول، ایران.)
فرحناز حسینی‏ پناه ² (دانشجوی دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول.)

تاريخ الإرسال : 23 الخميس , شوال, 1437 تاريخ التأكيد : 24 الأحد , ذو الحجة, 1437 تاريخ الإصدار : 21 الخميس , ذو الحجة, 1437

الکلمات المفتاحية: پراپ, Propp, بوستان سعدی, Bustan, تودوروف, حکایت&rlm, های تمثیلی, Todorov, allegorical,

ملخص المقالة :

ژرف ساخت حکایات بوستان خصوصاً حکایات تمثیلی ارتباط مستقیمی با زیبایی فکری اثر دارد. به همین دلیل بر آن شدیم تا زیبایی فکری پدیدآور را که سبب تأثیر گذاری و عمق بخشیدن به اثر می گردد با توجه به نظریه های ساختارگرایان برجسته ای چون تزوتان تودوروف و پراپ تحلیل کنیم و از خلال ساختار و با توجه به نظریه های تودوروف و پراپ میزان انسجام فکری و پیچیدگی حکایات تمثیلی بوستان سعدی را واکاوی کرده و زیبایی فکر و اندیشه پدیدآور را از خلال چارچوب و ساختار اثر به نظاره بنشینیم. بر این اساس و با چنین رویکردی پژوهش پیش رو با نظر به زیبایی و تأثیر گذاری بیشتر اثر با توجه به ارتباط قوی میان اجزای آن منتج شد. بدین معنی که هر چه ارتباط میان اجزای اثر قوی تر و محکم تر باشد و با نظریه ترکیبی پراپ و تودوروف هم خوان تر باشد با نگاهی زیبایی شناسانه تأثیر پاره های حکایت و انتقال مؤلفه‌های فرهنگی از نسلی به نسل دیگر از طریق حکایات تمثیلی امکان پذیرتر و قوی تر به نظر می رسد.

المصادر:

منابع و مآخذ

1ـ احمدی، بابک. درس­های فلسفه هنر. چاپ دوم، تهران: نشرمرکز، 1370.

2ـ اسکولز، رابرت. درآمدی برساختارگرایی درادبیات. مترجم فرزانه طاهری، تهران: اگاه، 1379.

3ـ پراپ، ولادیمیر. ریشه‏های تاریخی قصه‏های پریان. مترجم فریدون بدره ای، تهران، توس، 1371.

4ـ تایسن، لیس. نظریه‏های نقد ادبی معاصر. مازیار حسین­زاده، فاطمه حسینی، ویراسته حسین پاینده، تهران: نگاه امروز: حکایت قلم نوین، اول، 1387.

5ـ شیری، قهرمان. ساختار داستان در ادبیات معاصر. شماره 11 و 12، فروردین و اردیبهشت، 1376.

6ـ عباسی، علی. پژوهشی در عنصر پیرنگ. پژوهش نامه دانشکده زبان‏های خارجی دانشگاه تهران، شماره 33، 1385.

7ـ علوی­مقدم، مهیار؛ شهرام‏پور، سهراب. کاربرد الگوی کنشگر گرمس در نقد شخصیت‏های داستانی نادر ابراهیمی، مجله گوهر گویا، سال دوم، شماره 8 (زمستان)، 1387.

8ـ مکاریک، ایرناریما. دانشنامۀ نظریه‏های ادبی معاصر. مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه، اول، 1384.

9ـ میرصادقی، جمال. عناصر داستان. چ اپ2. تهران: شفا، 1367.

10ـ میرصادقی، جمال و میمنت. واژه نامه‏ی هنر داستان‏نویسی. تهران: کتاب مهناز، 1388.

11ـ یوسفی، غلامحسین. بوستان. تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی، 1375.