بررسی احساس امنیت زنان در فضاهای عمومی شهری : نمونه موردی مناطق 5 و 2 شیراز
الموضوعات :
ابوالفضل مشکینی
1
(جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران،ایران)
سمیه علیپور
2
(پژوهشگر پسا دکتری دانشگاه تربیت مدرس)
صدف صحراییان
3
(کارشناسی ارشد دانشگاه بهشتی)
سجاد سعیدی
4
(دانشگاه شهید بهشتی)
الکلمات المفتاحية: "شیراز", "احساس امنیت", " بانوان", " فضاهای عمومی ",
ملخص المقالة :
امروزه رشد شتابان شهرنشینی باعث به وجود آمدن مشکلات گوناگونی برای شهروندان در فضای شهری می شود که بحث امنیت به عنوان پیش زمینه یک جامعه سالم اهمیت خاصی در مسائل شهری نمود بیشتری به خود پیدا کرده است. احساس امنیت به عنوان یکی از احتیاجات اساسی شهروندان در فضاهای شهری که بسترساز توسعه جوامع انسانی است به شمار می رود. در این میان بانوان به عنوان بخشی از اقشار آسیب پذیر جامعه جهت حضورشان در فضاهای شهری نیازمند احساس امنیت می‌باشند. حضور زنان در فضاهای امن موجب ارتقاء الگوی فعالیتهای اجتماعی مؤثر و مشارکتی بهتر را درصحنه اجتماع است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که در جامعه آماری منطقه 2 و 5 شهر شیراز با روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است. هدف پژوهش ارزیابی احساس امنیت بانوان ساکن در جامعه آماری است. فرآیند گردآوری اطلاعات به‌صورت مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی بوده و داده‌ها از بررسی‌های میدانی و پرسشنامه‌ای بدست آمده است. در راستای تجزیه و تحلیل داده‌ها و ایجاد شواهد علمی کافی مورد نیاز جهت دستیابی به هدف مورد نظر تحقیق از تحلیل‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون در قالب نرم‌افزار spss استفاده شده است. یافته های حاکی از آن است که منطقه 5 نسبت به منطقه 2 از نظر ابعاد اجتماعی، کالبدی و روان‌شناختی شرایط بهتری دارد و بانوان احساس امنیت بیشتری دارند. همچنین نتایج حاکی از آن است که ابعاد اجتماعی، کالبدی و روان‌شناختی با یکدیگر رابطه مستقیمی دارند، به عبارتی این ابعاد با احساس امنیت بانوان در فضاهای عمومی شهری نیز رابطه مستقیم دارد یعنی هرچه شاخصهای این ابعاد افزایش یابد سبب ایجاد احساس امنیت بیشتری در بانوان میگردد .
_||_
Journal of Urban Environmental Planning and Development
Vol 2, No 6, Summer 2022
p ISSN: 2783-3496 - e ISSN: 22783- 3909
DOI:
DOR:
Investigating women's sense of security in urban public spaces: a case study of districts 5 and 2 of Shiraz
1Abolfazl Meshkini, Associate Professor, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
Somayeh Alipour, Postdoctoral Researcher of Geography and Urban Planning, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
Sadaf Sahraeian, Master of Geography and Urban Planning (Urban Environment Planning), Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
Sajad Saeedi, Master of Geography and Urban Planning (Urban Environment Planning), Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
Received: 2023/02/02 PP 1- 16 Accepted: 2022/01/30
Abstract
Keywords: Feeling of security, women, Public spaces, Shiraz
Citation: Abolfazl Meshkini, Somayeh Alipour, Sadaf Sahraeian, Sajad Saeedi (2023): Investigating women's sense of security in urban public spaces: a case study of districts 5 and 2 of Shiraz, Journal of Urban Environmental Planning and Development, Vol 2, No 5, Shiraz, PP 1-16.
Extended Abstract
Introduction:
Man and the environment in which he lives are inseparable from each other. The rapid growth of Man and the environment in which he lives are inseparable from each other. The rapid growth of urbanization and the ever-increasing population of urban dwellers, which brings with it the mixing and mixing of people in the urban space, has caused the discussion of security to gain special importance in urban issues, urban security. It means peace of mind and lack of fear of citizens from any threat and danger against the city, citizens, urban spaces, buildings and organizations, facilities and urban infrastructures and other important elements in urban life that cause concern and feeling of insecurity in citizens. brought The feeling of security is considered as one of the important indicators of the quality of urban life, and it is considered as one of the basic needs of citizens in urban structures, and it is of special importance due to the inclusion of a sense of peace and comfort in the environment for citizens. . Various factors affect citizens' sense of security; the security of women in the urban society will result in many social and economic benefits. The feeling of security in women can be effective in improving the pattern of social activities and bring about a better participation in the community scene
Methodology:
This research is of a practical and practical type, which was collected using the questionnaire tool, the required data in different periods of time in the fall of 2022. In this research, the statistical population of women over 15 years of age is 102,212 people. Cochran's formula was used to determine the sample size, which was 382 people by Cochran's method and taking into account the sample error rate of 0.5% compared to sampling from the target statistical population by stratified and random method. In the current research, the descriptive and analytical method was used and the process of collecting research information was collected in the form of library and document studies, and the findings were obtained from field surveys and questionnaires. Statistical analysis and questionnaire data are collected in such a way that for each index, a question is asked, and according to the five-scale Likert scale, answers including very weak, weak, average, good and very good are considered, which citizens according to They have answered the questions of the questionnaire and in the analysis of the data T and Pearson correlation tests have been used in the SPSS software format.
Results and discussion:
The calculation of the difference test in the indicators related to the social dimension of the sense of security in the two studied regions shows that the overall average of the index in the fifth region is 3.36 and the second region is 2.35, which indicates the difference in the level of security in the studied regions. Based on the obtained information, the indicators of neighborhood relations and the dynamics and activity of the population are more than the significance level (0.05) and the rest of the indicators are less than the significance level. It can be argued that there is an average difference between the two communities in question regarding the social dimension. The calculation of the mean difference test in the indicators related to the physical dimension shows the sense of security. Based on the analysis, region 5 shows a better physical quality than region 2. As we can see in this table, the level of significance of these two areas in terms of the indicators of lighting condition and face detection at night and the condition of urban furniture is calculated to be less than the level of significance (0.05). From the calculated value (0.05), which shows that there is no equality between the variances. The sig value of the T-test item 4 is more than the significant limit, which means that the average difference of the two communities in question is not significant in terms of this variable from the citizens' point of view. It can be argued that there is an average difference between the two communities in question regarding the physical dimension. The calculation of the test shows the average difference in the indices related to the security index, as it can be seen that the sig value of the T test in terms of the gender justice index is greater than the calculated significance level (0.05), which can be argued that the average difference of the two communities in question in terms of this index is meaningful from the point of view of the citizens. is not And the sig value of the T-test of other dimensions is less than the calculated significance limit value, which can be argued that the average difference between the population is significant.
Conclusion:
According to the results obtained, region 5 has better conditions than region 2 in terms of social, physical and psychological dimensions, and women feel more secure, and from the conducted tests, it can be concluded that social, physical and psychological dimensions are related to each other. They have a direct relationship and also these dimensions have a direct relationship with women's sense of security in urban public spaces, that is, as the indicators of these dimensions increase, women feel more secure. In this regard, some of the proposals presented in the research are such that it is possible to create people's organizations and form social and cultural institutions, especially institutions centered on women, in order to include as many women as possible and increase the interaction and social support of citizens from each other; Using waste and unused spaces in order to create interactive spaces and the participation of all classes for the dynamism and activity of the population and the increase and improvement of neighborhood relations; Private sector investment in temporary commercial activities on different days, including bazaars and bazaars with a focus on supporting women, such as bazaars for the supply of home business goods, such as handicrafts, etc.; Preventing the game exchange and land speculation, building the aggregation of small parts and increasing mixed and mixed uses for diversity of use and easier access for women in the area; Increasing awareness and civic participation by holding public meetings and consultations through the convergence and integration of residents and the use of cultural commonalities to control social harms at the neighborhood level in order to give citizens a sense of belonging to their place of residence.
مقاله پژوهشی
بررسی احساس امنیت بانوان در فضاهای عمومی شهری : نمونه موردی مناطق 5 و 2 شیراز
ابوالفضل مشکینی2:دانشیار دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
سمیه علیپور: پژوهشگر پسا دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس ، تهران ، ایران
صدف صحرائیان: کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری (برنامهریزی محیط‌زیست شهری)، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
سجاد سعیدی: کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری (برنامهریزی محیط‌زیست شهری)، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
دریافت: 21/09/1400 صص 16- 1 پذیرش: 10/11/1400
چکیده
امروزه رشد شتابان شهرنشینی باعث به وجود آمدن مشکلات گوناگونی برای شهروندان در فضای شهری میشود که بحث امنيت به عنوان پيشزمينه یک جامعه سالم اهميت خاصي در مسائل شهری نمود بیشتری به خود پیدا کرده است. احساس امنيت به عنوان یکي از احتیاجات اساسي شهروندان در فضاهای شهری که بسترساز توسعه جوامع انساني است به شمار ميرود. در این میان بانوان به عنوان بخشي از اقشار آسيبپذیر جامعه جهت حضورشان در فضاهای شهری نیازمند احساس امنیت می‌باشند. حضور زنان در فضاهای امن موجب ارتقاء الگوی فعالیتهای اجتماعی مؤثر و مشارکتی بهتر را درصحنه اجتماع است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که در جامعه آماری منطقه 2 و 5 شهر شیراز با روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است. هدف پژوهش ارزیابی احساس امنیت بانوان ساکن در جامعه آماری است. فرآیند گردآوری اطلاعات به‌صورت مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی بوده و داده‌ها از بررسی‌های میدانی و پرسشنامه‌ای بدست آمده است. در راستای تجزیه و تحلیل داده‌ها و ایجاد شواهد علمی کافی مورد نیاز جهت دستیابی به هدف مورد نظر تحقيق از تحلیل‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون در قالب نرم‌افزار spss استفاده شده است. یافتههای حاکی از آن است که منطقه 5 نسبت به منطقه 2 از نظر ابعاد اجتماعی، کالبدی و روان‌شناختی شرایط بهتری دارد و بانوان احساس امنیت بیشتری دارند. همچنین نتایج حاکی از آن است که ابعاد اجتماعی، کالبدی و روان‌شناختی با یکدیگر رابطه مستقیمی دارند، به عبارتی این ابعاد با احساس امنیت بانوان در فضاهای عمومی شهری نیز رابطه مستقیم دارد یعنی هرچه شاخصهای این ابعاد افزایش یابد سبب ایجاد احساس امنیت بیشتری در بانوان میگردد .
واژههای کلیدی: احساس امنیت، بانوان، فضاهای عمومی، شیراز.
استناد: مشکینی، ابوالفضل، سمیه علیپور، صدف صحرائیان، سجاد سعیدی (1402): بررسی احساس امنیت بانوان در مناطق مختلف شهری: نمونه موردی مناطق 5 و 2 شیراز، فصلنامه برنامه ریزی و توسعه محیط شهری، سال 2 ، شماره 6، شیراز، صص 16- 1.
مقدّمه |
|
|
|
| |
|
| ||||
نیمه نخست قرن بیستم با توجه به رشد بسیار سریع و بدون برنامهریزی جمعیت شهرنشین و فزونی نا عدالتی‌های اجتماعی، وارسی‌های جغرافیایی ناهنجاری‌ها و ناهماهنگیهای شهری و شناسایی کانون‌های جمعی از جستارهای حیاتی مباحث اجتماعی محسوب میگردد (Azimi & rusta,2012). رشد و توسعه شهر و فضاهای شهری و به دنبال آن گسترده شدن روابط اجتماعي و مدنی شهروندان، معنا و مفهوم امنيت، افزون بر حالت فيزیکي و مادی آن به ابعاد مختلف اجتماعي، سياسي، فرهنگي، اقتصادی و ... تبدیل شود و همچنین با رشد و گسترش فيزیکي شهرها، جرم و جرائم مختلف به شکل‌های گوناگون افزایش یافته است، (Sadeghi & shushtari,2017). امنیت شهرها و الزام تأمین امنیت شهروندان از مهمترین مباحث در زندگی شهری است. پرداختن به امنیت شهری به عنوان بستر بنیادی برای ایجاد تعاملات اجتماعی و ارائه خدمات عمومی و در نتیجه ایجاد شهری پایدار، مورد توجه تمامی نظریه پردازان شهری است (Shateriyan et al,2016). امنيت از ملزومات زندگي شهروندان انگاشته ميشود به گونهای که از ابتدای تاریخ تاحال بيشترین هزینه و زمان در جوامع مختلف برای تأمین امنيت معطوف شده است. همواره نیاز به داشتن امنیت یکی از بزرگ‌ترین نیازهای انسان در جامعه بشری به شمار می‌رود (Qaraei et al, 2018). اهمیت امنیت و ایمنی در هرکدام از فضاها و عناصر کالبدی شهری به‌خصوص در فضاهایی که با طراحی و کاربری نامناسبی روبرو هستند ضرورت بررسی دارد. یکی از مهمترین هدف های مدیریت شهری را میتوان ارتقاء شرایط کار وزندگی جمعیت ساکن در قالب اقشار و گروه‌های مختلف اجتماعی اقتصادی و حفاظت از حقوق شهروندان و تشویق آنها به توسعه اقتصادی و اجتماعی پایدار دانست. Kalantari et,al,2012,32)).در نخستین فعالیتهای برنامهریزی شهری که در قرن بیستم صورت گرفت، شهرها با توجه به جدایی گزینی فعالیتهای سنتی موردتوجه قرار گرفتند یعنی بانوان به گستره خصوصی و مردان به گستره عمومی متعلق بودند که این جدایی گزینی باوجود تشدید شهرنشینی و گسترش شهرها بدون تغییر باقی‌مانده و سبب ایجاد ناسازگاری شده که در نتیجه موجب ناامنی بانوان در فضاهای شهری شده است(Abdullahi & sanami,2020 (. باید توجه داشت که بخش عمده‌ای از شهروندان را زنان تشکیل می‌دهند که حضور آنان در محیطهای کار و فعالیتهای اجتماعی شهری روند رو به رشدی دارد و این باعث میشود تا در برنامهریزی و ساخت کالبد شهر حضور آنان مورد توجه قرار گیرد. آنان نیازمند تسهیلات خاصی از فضا هستند تا موجب افزایش اطمینان خاطر آنان از حضور امن در فضاهای شهری شود Shekarbeigi & radin,2017)). بانوان سرمایههای انساني هر جامعهای به شمار می آیند و نقش آنها در پيشبرد اهداف جامعه تأثیر گذاراست. این قشر از جامعه به علت داشتن موقعيت اجتماعي خاص در جوامع مختلف و همچنين ویژگی‌های فيزیولوژیک،در زندگی اجتماعی‌شان به شدت وابسته داشتن احساس امنيت هستند (Sadeghi & (shushtari,2017,11 فمینیست‌ها اعتقاد دارند که امنیت همیشه به‌عنوان یک موضوع مردانه مورد توجه قرارگرفته است و به ندرت بانوان در ادبیات امنیت بازشناسی شدند. ازنظر آنها امنیت اجتماعی وقتی کامل میشود که بانوان به‌طور اساسی در مرکز امنیت قرار بگیرند. ترس از خشونت و تعدی اعتمادبه‌نفس تعداد زیادی از بانوان را تضعیف می‌کند و دسترسی آنها را به فضاهای شهری محدود می‌سازد (Lotfi et al,2014,136). از طرفی کاهش امنیت بانوان در جامعه سبب ایجاد عوارض جسمی و روحی و همچنین عوارض جبران‌ناپذیری مانند بالا رفتن تنش و اضطراب و بیماری روحی روانی همچون افسردگی را نیز در پی دارد. (Mohammadi & Moradi Paduk, 2014). ضرورت و اهميت توجه به بانوان بدین سبب است که نيمه اصلي بدنه اجتماع را بانوان تشکيل می‌دهند و در صورت تأمين امنيت آنها، ميزان استفاده بانوان از فضای عمومي در پارکهای شهری بيشتر خواهد شد. از سوی دیگر، عدم احساس امنيت و رضایت از پارکهای شهری باعث میشود که بانوان از این‌گونه فضاها کمتر استفاده کنند (Mohammadi & azar,2019). از طرفی توجه به مفهوم امنیت بانوان و روشهای ارتقا آن به‌عنوان یکی از اولویت‌های اساسی در فضاهای شهری محسوب میشود. به همین دلیل در فرایند برنامهریزی شهری، ارتقا احساس امنیت در محیطهای شهری از مهمترین اهداف در زندگی شهری بوده است (Rahimi & Izadi Zamanabadi, 2022). لذا شهرها باید به‌گونه‌ای مدیریت شوند که جای هیچ‌گونه ترس و احساس عدم امنیت برای شهروندانشان به ویژه زنان باقی نگذارد. در این میان فضاهای عمومی از اهمیت بسیار ویژه‌تری در مدیریت شهری به حساب می آیند که همواره باید با دیدگاه تأمین امنیت زنان مورد برنامهریزی قرار گیرند . تأمین امنیت زنان به عنوان قشر عظیمی از جامعه سبب ایجاد تعلق‌خاطر در آنها نسبت به فضاهای عمومی شده و دایره امنیت را در کل شهر گسترده خواهد کرد. با توجه به اهمیت این موضوع این پژوهش در جامعه آماری مناطق 5 و 2 کلان‌شهر شیراز مورد بررسی قرار گرفته است. در بین مناطق 11 گانه شهر شیراز منطقه 5 , 2 در جنوب شیراز واقع شده است و به عنوان یکی از مناطق دارای پتانسیل ناامنی بیشتر، به دلیل مسائل و مشکلات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نسبت به دیگر مناطق می‌باشند. به دلیل وجود بافت‌های فرسوده و محله‌های حاشیه‌نشین سبب ایجاد مسائل زیادی ازجمله کاهش امنیت به‌ویژه برای قشر بانوان ساکن در این مناطق شده است. کسانی که در این مناطق زندگی می‌کنند بیشتر از همه تحت تأثیر شرایط محیطی این مناطق و رفتار استفاده‌کننده فضاهای عمومی قرار می‌گیرند. حال با پیش فرض مسئله تأمین امنیت در فضاهای عمومی برای زنان پژوهش حاضر با دو سوال اساسی روبرو است. چه میزان امنیت در جامعه آماری پژوهش برای زنان وجود دارد ؟ و تفاوت میزان امنیت زنان در فضاهای عمومی در مناطق 5 و 2 چگونه است؟
پیشینه تحقیق و مبانی نظری:
امنیت یکی از نظریات و دلایل اصلی پیدایش اجتماعات بشری به حساب می‌آید Soltani et al, 2017)) و همواره به عنوان پيش زمينه یک اجتماع سالم تلقی میشود . آبراهام مازلو در رده‌بندی نیازهای انسان امنیت را پس از نیازهای زیستی یا فیزیولوژیک دومین نیاز اساسی و پایه انسان می‌داند (mcleod,2014). داشتن امنيت از الزامات توسعه اجتماعات شهری است (Rasouli Shurestan,2019). احساس امنيت از مهمترین شاخصهای کيفيتهای زندگي شهری و یکي از نيازهای بنیادی شهروندان در فضاهای شهری به محسوب میشود (tazesh & daymad,2021). احساس امنیت دارای ابعاد متفاوتی همچون روان‌شناختی و اجتماعی است که این احساس میتواند ناشی از تجربههای مستقیم و غیرمستقیم شهروندان از اوضاع و شرایط محیط پیرامون آنها باشد(Rasouli Shourestan, 2019). این احساس با عواملی همچون اجتماع، سیاست، اقتصاد و فرهنگ جامعه در ارتباط مستقیم است. امنیت در مجموعه‌ای از مباحث تئوریکی، روزمرگی و ایدئولوژیکی و به گونهای است که بوزان نظریه‌پرداز برجسته در این باره میگوید هر گونه تلاشی برای درک مفهوم امنیت، بدون داشتن آگاهی کافی از تناقضات و نارساییهای موجود یک مفهوم ساده اندیشانه قلمداد میشود (Shariati Mazinani & Foroughzadeh,2018) در حالت برعکس نیز احساس ناامنی شرایط مشقتزا است که به باور بیشتر شهروندان، زندگی و آمد و شد اجتماعی را مختل مینماید، ارزشهای همگان را به خطر میاندازد(Jahanbakhsh Ganjeh, 2021). مسائل مختلفي بر احساس امنيت شهروندان چه از لحاظ جنبههای کيفي و کمي تأثيرگذار است. یکی از این مسائل وجود فضاهای عمومی شهری است. فضاهای شهری با حضور و مشارکت شهروندان شناخته میشوند(Qotb & Khakpour, 2017). فضاهای شهری نظر به هویت محدوده و فضای کالبدی آن باید محلی برای اجتماعات باشد که با حضور و مشارکت شهروندان سبب بهبود روابط همسایگی شهروندان گردد(Saeedi et al, 2022). در فضاهای شهری مواردی همچون: فرم و فضا کالبدی، نورپردازی و روشنایی، مبلمان شهری، خوانایی، نظافت و بهداشت محیط از مواردی هستند که با احساس امنیت رابطه مستقیم دارند و ارتقای آنها سبب افزایش احساس امنیت شهروندان میگردد (Memarian & Kalantari, 2022). این فضاها باید بتوانند جاذب جمعیت باشند. جذب و نگهداری جمعیت و به ویژه زنان در فضاهای شهری نیازمند ایمنت است.امنيت مفهومي عيني و احساس امنيت مفهومي ذهني قلمداد میشود . (Sadeghi & Shushtari, 2017). طراحان و برنامهریزان فضاهای شهری در تلاش هستند با شناسایي عوامل تأثیرگذار در احساس ناامني به‌ویژه در فضاهای شهری، امنيت را برای شهروندان آن فضاها فراهم آورند(sadeghi shirsavar & parinejad, 2022). فضاهای شهری الالخصوص در کلان‌شهرها و شهرهای بزرگ اگرچه بسیار جذاب و خیره‌کننده هستند ولی درعین‌حال سرشار از ناامنی و هراس‌آورند به همین دلیل اغلب فضاهای شهری جاذبه‌ای که برای مردان دارند، برای بانوان ندارند Ahmadpour et al,2015)). جنسیت مهمترین عامل شخصیتی در درک امنیت و حس امنیت در بانوان و مردان متفاوت است، بانوان عموماً ترس بیشتری را نسبت به مردان حس می‌کنند Farokh seresht,2013). زنان به عنوان نیمی از جمعیت جامعه نقش مهمی را در تحولات اجتماعی بر عهده دارند(Sanat Khah, 2019).و باید توجه داشت که بانوان نیز همانند مردان نیازمند امنیت و آرامش در فضاهای اجتماعی هستند. (Asgari, 2022). حال بانوان نيازمند تسهيلات خاصي از فضا هستند تا سبب افزایش اطمينان خاطر آنان از حضور امن و ایمن در فضاهای شهری را به همراه داشته باشد (Shirbegi & Radin, 2017). در صورت برقراری امنيت و ایجاد احساس امنیت برای بانوان سبب میشود که استفاده بانوان از فضای عمومي شهری افزایش یابد و عدم احساس امنيت سبب ترک این‌گونه فضاها نگردد (Birang & Azar, 2019) . ارتقاء کیفیت فضاهای عمومی شهری به‌ویژه از لحاظ امنیت اجتماعی زنان جهت ایجاد سرمایه اجتماعی و تقویت یکپارچگی جامعه امری ضروری تلقی میگردد (Rahimi & Sabouri, 2019).
در خصوص موضوع پژوهش حاضر و توجه به فضاهای عمومی و با هدف تأمین امنیت زنان مطالعات متعددی صورت گرفته است که اهم آنها بدین شرح است .شیخ احمدی و محمدی (1400) در پژوهشی یا عنوان تحلیلی بر ارتقای امنیت در بافت های تاریخی مراکز شهری با تکی ه بر سرمایه اجتماعی و بازآفرینی فرهنگی (نمونه موردی: بافت تاریخی شهر ارومیه ) در نتایج خود اشاره کرده‌اند که شاخص فرهنگی رتبة نخست را در میان سایر عوامل در راستای ارتقا امنیت در بافت های تاریخی دارد (Sheikh Ahmadi & Mohammadi, 2021 ). پژوهش رحیمی و ایزدی با عنوان تبیین رابطه مفاهیم حس امنیت بانوان و حس تعلق به مکان در بافت تاریخی شهری نمونه موردی: (محله جو باره شهر اصفهان) نتایج نشان داد که فضاهای امن شهری برای زنان با متغیرهای حس تعلق به مکان و احساس امنیت رابطه معناداری دارد و بیشترین میزان همبستگی مربوط به کنترل طبیعی به دست آمد و کمترین آن برای جنسیت نشان داده شده است (Rahimi & Izadi Zamanabadi, 2022). آقایی و همکارانش (1397) نیز با تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار بر احساس امنیت اجتماعی بانوان در فضاهای سبز عمومی، (مورد پژوهی پارک نیاوران تهران) به این نتیجه رسیدند که احساس امنیت اجتماعی بانوان در پارک نیاوران نسبتاً مطلوب‌تر است و امنیت بانوان در جامعه تحت تأثیر شرایط محیطی و اجتماعی و همچنین پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده است (Aghaei, et al,2019).صادقی و جنگجو در سال 1399 پژوهشی تحت عنوان ترجیحات بانوان در فضای شهری رابطه محیط ساخته‌شده با حضور بانوان در فضاهای عمومی شهری در ایران، (شهر موردمطالعه شیراز) نشان داد که در بعد فردی، بین تعداد دفعات حضور بانوان در فضاهای شهری و وضعیت تأهل و سن آنها رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین ویژگی‌های کالبدی محیط ساخته‌شده و حضور بانوان در فضاهای عمومی شهری رابطه وجود دارد(Sadeghi & jangjo,2022). بیرنگ و آذر با پژوهشی در راستای تحلیل احساس امنیت بانوان در فضاهای عمومی با تأکید بر پارکهای شهری، دریافتند که احساس امنیت بانوان در پارکهای ناحیهای و محلهای شهر تبریز، پایین‌تر از پارکهای حاشیه خیابان‌های شهری آن است همچنین نتایج نشان میدهد میان کیفیت کالبدی و احساس امنیت بانوان رابطه مثبت معنی‌داری وجود دارد (Birang & Azar, 2020). شریعتی مزینانی و فروغ زاده (۱۳۹۶) در پژوهشی با عنوان فضاهای عمومی و امنیت بانوان در شهر مشهد نشان دادند که زیرگذرها و مسافربران شخصی ، پارک‌ها و به ترتیب ناامن‌ترین موقعیت‌ها می‌باشند اتوبوس ، پل‌های عابر پیاده و تاکسی در مقایسه با فضاهای عمومی دیگر بیشترین امنیت رادارند. میزان احساس امنیت اخلاقی نیز بسیار کم برآورد شد به طوری که 47 % بانوان در فضاهای عمومی ، با عدم امنیت مواجه هستند. (Shariati Mazinani & Foroughzadeh,2018). سلطانی و همکاران (۱۳۹۵)، پژوهشی تحت عنوان تحلیل فضای احساس امنیت در محلات مختلف شهری موردمطالعه: شهر قدس در نتایج به رابطه معناداری بین محلات مختلف شهری و احساس امنیت دست یافتند. همچنین اشاره‌کرده که محیطهای شهری به دلیل شرایط اجتماعی موجود؛ شکلگیری و کارکرد فضاها میتوانند بر میزان امنیت تأثیرگذار باشند(Soltani et al, 2017). شیربگی و رادین(۱۳۹۵) در پژوهش خود تحت عنوان بررسی عوامل مرتبط با احساس ناامنی اجتماعی بانوان در فضاهای شهری (با تأکید بر ویژگی‌های کالبدی شهری) در تلاش بوده‌اند زمینه‌های بروز احساس ناامنی اجتماعی در بین بانوان را ارزیابی کنند و عوامل مؤثر بر نگرانی‌ها و ترسهای بانوان در فضاهای عمومی و محیط شهری مورد واکاوی قرار دهند (Shirbegi and Radin, 2017). صادقی و شوشتری(۱۳۹۵) در پژوهش خود تحت عنوان احساس امنیت بانوان در فضاهای شهری و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در نتایج ارائه کرده‌اند که عواملی چون فضای فیزیکی شهر، چگونگی مناسبات اجتماعی،وجود فضای بی‌دفاع ،شهری سن، پایگاه اقتصادی، محل سکونت، تبلیغات رسانه‌ای و مجازی و ... بر امنیت اجتماعی بانوان تأثیر بالایی دارند (Sadeghi and Shushtari, 2017). گلی و همکارانش در سال (۱۳۹۴)، پژوهشی با عنوان عوامل مؤثر در احساس امنیت اجتماعی بانوان در فضاهای عمومی شهری (مطالعه موردی پارک ائل گلی تبریز) یافتههایشان نشان دادند که بین عوامل اطلاعات محیطی گمراه کننده، نور ،فرم فضا، آلودگی محیطی و میزان دسترسی به خدمات حمل‌ونقل عمومی و کاربری زمین پیرامون پارک و عوامل اجتماعی از قبیل ، شغل ،سن ، تحصیلات با میزان احساس درک امنیت بانوان رابطه معنا داری وجود دارد (Goli et al, 2016).Mahadevia & Lathia (2019) با هدف ارزیابی میزان امن‌ترین فضای عمومی شهر برای بانوان در احمدآباد، کشور هند به بررسی منطقه رودخانه سابارماتی با استفاده از ابزارهای نقشه‌برداری پرداختند. آنها با در نظر گرفتن جنسیت و سن در چهار زمان مختلف در روز خصوص آزار و اذیت‌های روزانه به ارزیابی پرداختند. نتایج حاکی از آن بود که بانوان کم سن سال، مجرد،در فاصله زمانی شب‌ها در این مکان احساس ناامنی بیشتری داشته‌اند(Mahadevia & Lathia,2019). در مجموع میتوان گفت که فضاهایي در شهر به عنوان فضاهای عمومی شناخته ميشوند که با حضور و مشارکت شهروندان همراه می‌باشند که باید تمامي اقشار جامعه بتوانند بدون محدودیت و احساس ناامني از این فضاها استفاده نمایند. از طرفی ترس از وقوع جرم، رفتار را در فضاهای عمومی شهری تغییر میدهد و این اثرات روی بانوان شدیدتر است که احساس ناامنی را در آنجا تشدید می‌کند. در این پژوهش با توجه به موضوع آن که احساس امنیت بانوان در فضاهای عمومی شهری تعریف شده در 3 بخش کلان اجتماعی، کالبدی و روان‌شناختی ارزیابی میشود تا رابطه بخش اعظمی از شاخص‌ها با میزان امنیت بانوان در فضاهای عمومی به دست آمده و مورد ارزیابی قرار گیرد.
مواد و روش تحقیق:
این پژوهش از نوع کاربردی است و ماهیت توصیفی تحلیل است. فرآیند گردآوری اطلاعات تحقيق به‌صورت مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه داده‌های مورد نیاز در دوره‌های مختلف زمانی پاییز ۱۴۰۱ گردآوری‌شده است . جامعه آماری پژوهش بانوان بالای 15 سال منطقه 2 و 5، شهر شیراز به تعداد 102.212 نفر هستند. حجم نمونه مورد بررسی با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۳82 نفر و با در نظر گرفتن میزان خطای نمونه ۵/۰ درصد با روش طبقاتی و تصادفی است. جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از روشهای آماری، آزمون‌های توصیفی همچون انواع همبستگی‌ها جهت مشخص شدن رابطه ابعاد و شاخص‌ها با میزان امنیت بانوان و آزمون استنباطی ، آماره T جهت تعیین میزان امنیت بانوان در فضاهای عمومی در جامعه آماری استفاده شده است. مهمترین شاخصهای پژوهش که در قالب آنها پرسشنامه طراحی شده و طبق طیف پنج مقیاسی لیکرت، جواب‌هایی شامل خیلی ضعیف، ضعیف، متوسط، خوب و خیلی خوب در اختیار پرسش‌شوندگان قرار گرفته است. در مشاهدات میدانی علاوه بر سوال های پرسشنامه مصاحبه‌هایی نیز با زنان صورت گرفته که در جمع‌بندی و نتیجهگیری از آنها بهره گرفته شده است.
جدول 1- شاخصهای ارزیابی احساس امنیت بانوان در فضاهای شهری
بعد | شاخص | منبع مطالعه |
اجتماعی | تنوع اقشار | kalantari et,al,2012)) , (Qotb & Khakpour, 2017) , (Farahzad et al, 2018) |
برقراری ارتباط و تعامل با همسایگان (روابط همسایگی) | (Saeedi et al, 2022) , (Karimi, 2022) ,(Fani & Roshan, 2016) و (Sediq Sarvestani & Nimrozi, 2011) | |
برقراری ارتباط و تعامل با شهروندان (تعامل اجتماعی) | (Rafiei, 2022) , (Farahzad et al, 2018) , (Mahmoodi, 2021) , (Yaran et al, 2019) , (Haji Ahmadi Hamdani et al, 2015) , (Zohreh, 2017) , (Mohammadi & Moradi Paduk, 2014) | |
کمک افراد غریبه در صورت بروز مشکل (حمایت اجتماعی) | (Zoghi Tavana & Ashuri, 2022) , (Malmir & Talkhabi, 2022) , (Zohreh, 2017) , (Mohammadi & Moradi Paduk, 2014) | |
پویایی و فعال بودن جمعیت | (Rafiei, 2022) , (MohammadPajhoh & RezaeiRad, 2016) , (Mohammadi & Moradi Paduk, 2014) | |
کالبدی | تنوع کاربری | (Saeedi et al, 2022) , (Goli et al, 2016) و (Rafiei, 2022) , (Farahzad et al, 2018) , (MohammadPajhoh and RezaeiRad, 2016) , (Yaran et al, 2019) , (Mohammadi & Moradi Paduk, 2014) |
فرم و فضا | (Memarian & Kalantari, 2022) , (Goli et al, 2016) , (Rafiei, 2022) , (Mahmoodi, 2021) , (MohammadPajhoh & RezaeiRad, 2016) | |
نظارت بر فضا | (MohammadPajhoh & RezaeiRad, 2016) , (Yaran et al, 2019) ,(Mohammadi Birang & Azar, 2019) | |
وضعیت نورپردازی و تشخیص چهره در شب | (Memarian and Kalantari, 2022) , (Goli et al, 2016) و (Farahzad et al, 2018) , (MohammadPajhoh and RezaeiRad, 2016) , (Yaran et al, 2019) , (Haji Ahmadi Hamdani et al, 2015) | |
دسترسی | (Saeedi et al, 2022) , (Goli et al, 2016) , (Rafiei, 2022) ,(Farahzad et al, 2018) , (Yaran et al, 2019) , (Haji Ahmadi Hamdani et al, 2015) | |
وضعیت مبلمان شهری | (Memarian & Kalantari, 2022) , (Farahzad et al, 2018) , (MohammadPajhoh & RezaeiRad, 2016) , (Yaran et al, 2019) | |
روان‌شناختی | حس تعلق | (Saeedi et al, 2022) ,(MohammadPajhoh and RezaeiRad, 2016) , (Mohammadi & Moradi Paduk, 2014) , ((Rahimi & Izadi Zamanabadi, 2022 |
هویت محدوده | (Saeedi et al, 2022), (MohammadPajhoh & RezaeiRad, 2016) (Mohammadi and Moradi Paduk, 2014) | |
خوانایی محیط | (Memarian & Kalantari, 2022) و (Goli et al, 2016) . (Rafiei, 2022) و (Rahmati et al, 2021) , (Farahzad et al, 2018) , (MohammadPajhoh & RezaeiRad, 2016) . (Yaran et al, 2019) , (Mohammadi & Moradi Paduk, 2014) | |
نظافت و بهداشت | (Memarian & Kalantari, 2022) و (MohammadPajhoh & RezaeiRad, 2016) . (Yaran et al, 2019) , (Haji Ahmadi Hamdani et al, 2015) , (Malmir and Talkhabi, 2022) | |
عدالت جنسیتی | (Farokh seresht,2013) , (Rahimi,Izadi.2022) , (Mahadevia, Lathia,2019) , (Rafiei, 2022) , (Farahzad et al, 2018) , (Rahimi, & Izadi Zamanabadi, 2022) |
محدوده موردمطالعه:
محدوده مورد بررسی پژوهش شامل منطقه 2 و 5 شهر شیراز میشود، شهر شیراز مرکز استان فارس است؛ که در طول جغرافیایی 52 درجه و 35 دقیقه و عرض جغرافیایی 29 درجه و 32 دقیقه در منطقه‌ای با ارتفاع 1491 متر از سطح دریای آزاد واقع‌شده است. وسعت شیراز معادل 10688 کیلومترمربع و تقریباً در مرکز استان فارس قرار دارد (Abdolahi & sanami,2019,14) منطقه 5 شیراز با مساحت تقریبی 1736 هکتاری در جنوب شهر شیراز قرار دارد که از شرق به بلوار ابوذر غفاری و خیابان محراب و از غرب به بلوار عدالت و از شمال به بلوار ارتش و خیابان شهید حراف و از جنوب به کمربندی محدود میشود. همچنین مساحت منطقه 2 شهر شیراز به‌صورت تقریبی برابر با ۱۶۸۰ هکتار است که موقعیت فعلی این منطقه، از سمت شمال به مناطق 8 و 3 و ۱، از جانب جنوب به منطقه ۵، از جانب شرق به پایگاه هوایی شیراز و از سمت غرب به منطقه 1محدود میشود؛ منطقه 2 شهر به‌صورت خطی از شمال غربی به جنوب شرقی حول بافت قدیم شیراز از ناحیه غرب و جنوب کشیدگی دارد. با توجه به اینکه جامعه آماری این پژوهش بانوان هستند، جمعیت بانوان بالای 15 سال منطقه 2 و 5 شیراز، 102.212 نفر است. (سالنامه آماری ،1398)
شکل 1. مناطق موردمطالعه پژوهش (ترسیم :نگارندگان)
بحث و یافتهها:
تحلیل شاخصهای بعد اجتماعی امنیت بانوان
ارزیابی بعد اجتماعی احساس امنیت با مجموع 5 شاخص ( تنوع اقشار، برقراری ارتباط و تعامل با همسایگان (روابط همسایگی)، برقراری ارتباط و تعامل با شهروندان (تعامل اجتماعی)،کمک افراد غریبه در صورت بروز مشکل (حمایت اجتماعی)، پویایی و فعال بودن جمعیت ) صورت گرفته و نتایج آن در جدول شماره 2 آمده است.
جدول 2- محاسبات تفاوت شاخصهای بعد اجتماعی در مناطق موردمطالعه
شاخص | میانگین | F میزان | سطح معناداری | T میزان | سطح معناداری | منطقه |
تنوع اقشار | 31.3 | 2.62 | 000.0 | 371.17 | 000.0 | 5 |
26.2 | 289.17 | 000.0 | 2 | |||
برقراری ارتباط و تعامل با همسایگان (روابط همسایگی) | 49.3 | 367.0 | 484.0 | 630.1 | 154.0 | 5 |
98.2 | 233.1 | 154.0 | 2 | |||
برقراری ارتباط و تعامل با شهروندان (تعامل اجتماعی) | 19.4 | 394.11 | 000.0 | 019.4 | 000.0 | 5 |
26.3 | 078.4 | 000.0 | 2 | |||
کمک افراد غریبه در صورت بروز مشکل (حمایت اجتماعی) | 03.3 | 973.16 | 000.0 | 678.5 | 000.0 | 5 |
14.2 | 599.5 | 000.0 | 2 | |||
پویایی و فعال بودن جمعیت | 10.3 | 438.0 | 646.0 | 359.5 | 000.0 | 5 |
85.1 | 362.5 | 000.0 | 2 | |||
میانگین گویه ها | 36.3 | 122.10 | 000.0 | 228.14 | 000.0 | 5 |
35.2 | 212.14 | 000.0 | 2 |
محاسبه آزمون تفاوت در شاخصهای مربوط به بعد اجتماعی احساس امنیت در دو منطقه موردمطالعه نشان میدهد کمترین میزان رضایتمندی برای شاخص پویایی و فعال بودن جمعیت و بالاترین میزان برای برقراری ارتباط و تعامل با شهروندان است. در این میان میزان برقراری ارتباط با شهروندان یکی از عوامل مؤثر در افزایش امنیت با دیدگاه بانوان در منطقه 5 است . همچنین میانگین کلی شاخصی اجتماعی در منطقه پنج ۳.۳۶ و منطقه دو ۲.۳۵ است که حاکی از اختلاف و تفاوت میزان امنیت در مناطق موردمطالعه است. بر اساس اطلاعات به‌دست‌آمده شاخصهای روابط همسایگی و پویایی و فعال بودن جمعیت بیشتر از حد معناداری (05/0) محاسبه‌شده و بقیه شاخص‌ها کمتر از سطح معناداری می‌باشند. میتوان این‌گونه استدلال کرد که بین دو جامعه در بعد اجتماعی اختلاف میانگین وجود دارد.
تحلیل شاخصهای بعد کالبدی امنیت بانوان
برای ارزیابی بعد کالبدی احساس امنیت از 5 شاخص شامل تنوع کاربری، فرم و فضا، نظارت بر فضا، وضعیت نورپردازی و تشخیص چهره در شب، دسترسی، وضعیت مبلمان شهری استفاده‌شده است. بعد کالبدی با شاخصهای مهمی همچون وضعیت نورپردازی و مبلمان شهری یکی از مهمترین عوامل در برقراری یا عدم امنیت برای زنان در فضاهای عمومی است . با بهبود وضعیت کالبدی در کنار سایر شاخصهای تأثیرگذار میتوان امنیت را در فضاهای عمومی تأمین نمود.
جدول 3- محاسبات تفاوت شاخصهای بعد کالبدی در مناطق موردمطالعه
شاخص | میانگین | F میزان | سطح معناداری | T میزان | سطح معناداری | منطقه |
تنوع کاربری | 43.3 | 150.2 | 135.0 | 000.0 | 238.5 | 5 |
16.2 | 000.0 | 230.5 | 2 | |||
فرم و فضا | 02.3 | 805.1 | 208.0 | 000.0 | 449.10 | 5 |
65.1 | 000.0 | 436.10 | 2 | |||
نظارت بر فضا | 94.4 | 418.0 | 621.0 | 056.0 | 890.2- | 5 |
53.4 | 056.0 | 879.2- | 2 | |||
وضعیت نورپردازی و تشخیص چهره در شب | 19.3 | 331.10 | 000.0 | 000.0 | 634.3 | 5 |
43.3 | 000.0 | 622.3 | 2 | |||
دسترسی | 59.3 | 249.0 | 319.0 | 001.0 | 402.3 | 5 |
27.3 | 001.0 | 391.3 | 2 | |||
وضعیت مبلمان شهری | 80.3 | 911.15 | 000.0 | 000.0 | 196.3 | 5 |
38.3 | 000.0 | 125.3 | 2 | |||
میانگین گوی‌ها | 53.3 | 226.7 | 020.0 | 000.0 | 399.8 | 5 |
90.2 | 000.0 | 378.8 | 2 |
محاسبه آزمون تفاوت میانگین در شاخصهای مربوط به بعد کالبدی احساس امنیت حاکی از آن است که منطقه ۵ از کیفیت کالبدی بهتری نسبت به منطقه ۲ برخوردار است. بر اساس نتایج به دست آمده میزان سطح معناداری این دو منطقه ازلحاظ شاخصهای وضعیت نورپردازی و تشخیص چهره در شب و وضعیت مبلمان شهری کمتر از حد سطح معناداری (۰.۰۵) محاسبه‌شده است درنتیجه بین واریانس‌ها تساوی وجود ندارد و حد دیگر شاخصهای معناداری بیشتر از مقدار (۰.۰۵) محاسبه‌شده که نشان میدهد تساوی بین واریانس‌ها وجود ندارد. میزان sig آزمون T گویه ۴ بیشتر از حد معناداری است که میتوان گفت اختلاف میانگین دو جامعه موردنظر ازنظر این متغیر از دید شهروندان معنادار نیست. میتوان این‌گونه استدلال کرد که بین دو جامعه موردنظر در مورد بعد کالبدی اختلاف عمیقی وجود دارد. در شاخص فرم و فضا میانگین‌های به دست آمده تفاوت زیاد در میان پاسخگویان مناطق نشان میدهد احتمالاً حاکی از تفاوت امنیت در این شاخص میان زنان است. از دیدگاه زنان مباحث نظارت بر فضا میتواند تأثیرات زیادی در افزایش امنیت در فضاهای عمومی داشته باشد.
تحلیل شاخصهای بعد روان‌شناختی امنیت بانوان
برای ارزیابی بعد روان‌شناختی احساس امنیت از 5 شاخص حس تعلق، هویت محدوده، خوانایی محیط، نظافت و بهداشت و عدالت جنسیتی بهره گرفته شده و نتایج در قالب جدول 4 به دست آمده است.
جدول 4- محاسبات تفاوت شاخصهای بعد روان‌شناختی در مناطق موردمطالعه
شاخص | میانگین | F میزان | سطح معناداری | T میزان | سطح معناداری | منطقه |
حس تعلق | 59.3 | 312.10 | 003.0 | 112.4 | 000.0 | 5 |
09.3 | 120.4 | 000.0 | 2 | |||
هویت محدوده | 23.4 | 452.5 | 031.0 | 318.5 | 000.0 | 5 |
21.3 | 212.5 | 000.0 | 2 | |||
خوانایی محیط | 60.3 | 702.9 | 001.0 | 491.2 | 121.0 | 5 |
16.3 | 478.2 | 121.0 | 2 | |||
نظافت و بهداشت | 88.3 | 450.8 | 002.0 | 720.2 | 004.0 | 5 |
29.3 | 706.2 | 004.0 | 2 | |||
عدالت جنسیتی | 04.4 | 341.3 | 100.0 | 050.1 | 468.0 | 5 |
94.3 | 021.1 | 468.0 | 2 | |||
میانگین گویه ها | 38.3 | 732.5 | 027.0 | 647.4 | 000.0 | 5 |
11.3 | 632.4 | 000.0 | 2 |
محاسبه آزمون تفاوت میانگین در شاخصهای مربوط به شاخص امنیت را نشان که میزان sig آزمون T ازلحاظ شاخص عدالت جنسیتی بیشتر از حد معناداری (۰.۰۵) محاسبه‌شده که میتوان استدلال کرد اختلاف میانگین دو جامعه موردنظر ازلحاظ این شاخص ازنظر شهروندان معنادار نیست؛ و میزان sig آزمون T دیگر ابعاد کمتر از مقدار حد معناداری محاسبه‌شده و اختلاف میانگین بین جامعه معنادار است. بعد روان‌شناختی با شاخصهای مربوطه یکی از تأثیر گذار‌ترین ابعاد در میزان رضایتمندی بانوان از امنیت در فضاهای عمومی است به عبارتی می توان گفت که تک تک شاخصهای این بعد هر کدام تأمین‌کننده یا کاهنده امنیت برای زنان می‌باشند همچنین که از دیدگاه زنان شاخص عدالت جنسیتی در هر دو منطقه با میانگین بالا نشان‌دهنده تأثیر عمیق این شاخص در برقراری امنیت برای با زنان است.
تحلیل رابطه بین ابعاد پژوهش با امنیت بانوان در فضاهای عمومی شهری
در تحلیل رابطهای ابعاد پژوهش با توجه به اینکه میانگین هر یک از ابعاد مختلف مؤثر در احساس امنیت بانوان از آزمون همبستگی پیرسون استفاده گردیده است، ازاین‌رو توزیع داده‌های مورداستفاده طبیعی است. نتایج حاصل از این آزمون در جدول شماره 5 نشان داده‌شده است. رابطه مشاهده‌شده بین ابعاد اجتماعی، کالبدی و روان‌شناختی پژوهش رابطه همبستگی مستقیم و مثبت است نظر به اینکه مقدار معناداری کمتر از (۰.۰۵) است بر این اساس رابطه همبستگی بین ابعاد بررسی‌شده قابل‌اعتماد و معنادار است. جدول 5 شدت و جهت همبستگی بین ابعاد بررسی‌شده را نشان میدهد.
جدول 5- نتایج همبستگی ابعاد پژوهش در احساس امنیت بانوان
روان‌شناختی | کالبدی | اجتماعی |
|
|
264.0 | 532.0 | 1 | Pearson correlation | اجتماعی |
010.0 | 000.0 | sig | ||
398.0 | 1 | 532.0 | Pearson correlation | کالبدی |
006.0 | 000.0 | sig | ||
1 | 398.0 | 264.0 | Pearson correlation | روان‌شناختی |
006.0 | 010.0 | sig |
جهت بررسی میزان اثرگذاری ابعاد مؤثر بر احساس امنیت بانوان از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه خطی بهره گرفته شد. نتیجه آزمون پریسون نشان میدهد که تمامی ابعاد اجتماعی، کالبدی و روان‌شناختی با موضوع پژوهش یعنی احساس امنیت بانوان در فضاهای عمومی شهری رابطه معنادار و مستقیمی دارند. مطابق جدول و نتایج به دست آمده بالاترین میزان همبستگی را بعد کالبدی با بعد اجتماعی دارد . میتوان گفت که با تأمین فضاهای کالبدی و بهبود کیفیت محیط به همان میزان مناسبات اجتماعی و امنیت در بین زانان افرایش پیدا می‌کند.
جدول 6- بررسی همبستگی میان ابعاد مختلف بااحساس امنیت بانوان در فضاهای عمومی شهری
روان‌شناختی | کالبدی | اجتماعی | آزمون همبستگی | |
067.0 | 142.0 | 356.0 | پیرسون | احساس امنیت بانوان در فضاهای عمومی شهری |
286.0 | 010.0 | 000.0 | سطح معناداری | |
382 | 382 | 382 | تعداد نمونه | |
درمجموع همبستگی میان ابعاد پژوهش با احساس امنیت بانوان در فضاهای شهری نیز بعد اجتماعی بالاترین همبستگی را دارد به عبارتی مسائل اجتماعی تأثیرات زیادی را در احساس و نگرش‌های زنان استفاده کننده از فضاهای شهری ایجاد کرده است. دیدگاه‌های زنان از مسائل اجتماعی پیرامونشان شکل گرفته است و هر میزان که به لحاظ ذهنی تقویت شوند به همان میزان نیز احساس امنیت در آنها افزایش پیدا می کند.
جدول 7- میزان تبیین تغییرات متغیر وابسته ارزیابی امنیت بانوان به‌وسیله ابعاد سه‌گانه آن
مدل | همبستگی | ضریب تعیین | ضریب تعیین تصحیح‌شده | تخمین خطای استاندارد |
1 | 295.0 | 064.0 | 082.0 | 921.0 |
نتایج تحلیل واریانس نشان میدهد که بین متغیرهای بررسی‌شده و احساس امنیت بانوان رابطه معناداری وجود دارد و میزان همبستگی بین متغیرهای بررسی احساس امنیت بانوان، شامل ابعاد کالبدی، اجتماعی و روان‌شناختی با احساس امنیت بانوان در فضاهای عمومی شهری یک همبستگی مستقیم با شدت متوسط به حساب می‌آید.
جدول 8: تحلیل واریانس مدل رگرسیونی بین میزان امنیت بانوان و ابعاد سه‌گانه آن
آزمون معنادار متفاوت | مجموع مربعات | درجه آزادی | میانگین مربعات | آماره آزمون | سطح معناداری |
اثر رگرسیون | 843.14 | 8 | 344.6 | 011.6 | 004.0 |
باقی‌مانده | 624.171 | 197 | 892.0 | ||
کل | 329.186 | 199 |
|
جدول 9: آماره‌های ضرایب مدل رگرسیونی متغییرهای مستقل پژوهش
مدل | ضرایب غیراستاندارد | ضریب استاندارد بتا | مقدار T | سطح معناداری | |
بتا خطای استاندارد | |||||
Constant | 263.2 | 423.0 |
| 221.7 | 000.0 |
اجتماعی | 312.0 | 228.0 | 227.0 | 084.4 | 003.0 |
کالبدی | 244.0 | 166.0 | 022.0 | 561.3 | 018.0 |
روان‌شناختی | 164.0 | 090.0 | 034.0 | 436.0 | 561.0 |
میزان توان ابعاد بررسی‌شده در میزان امنیت بانوان در محدوده موردمطالعه یکسان و یک‌جهت نیست همان‌گونه که ضریب استاندار شده بتا در جدول 9 نشان میدهد بین ابعاد اجتماعی، کالبدی و روان‌شناختی در ارزیابی متغیر وابسته دارای رابطه مستقیم است با توجه به اینکه میزان خطای آلفای sig به‌دست‌آمده برای متغیرها کمتر ۰.۰۵ از خطای قابل‌قبول محاسبه‌شده میتوان استعلام کرد همبستگی مشاهده‌شده معنادار و قابل‌اعتماد است. با توجه به اینکه ضریب استانداردشده بتا برای شاخص امنیت دارای رابطه مستقیم بسیار جزئی است ولی میزان خطای آلفای آن بسیار بیشتر از خطای قابل‌قبول محاسبه‌شده این نشان میدهد همبستگی مشاهده‌شده معنادار و قابل‌اعتماد نیست.
نتیجهگیری و ارائه پیشنهادها:
انسان و محيطي که در آن زندگي می‌کند تفکیک‌ناپذیر از یکدیگر هستند. رشد شتابان شهرنشینی باعث به وجود آمدن مشکلات گوناگونی برای شهروندان در فضای شهری شده است. امنیت یکی از نیازهای اساسی اجتماعات انسانی است و اهميت خاصي در مسائل شهری نمود پیداکرده است. امنيت پيش زمينه یک اجتماع سالم به شمار می‌آید و احساس امنيت در بسترسازی توسعه جوامع انساني قابل توجه است. عوامل مختلفي بر بروز احساس امنيت شهروندان تأثيرگذار است؛ بنابراین بررسي و شناخت جنبههای کيفي و کمي امنيت، چه از لحاظ اجتماعی و چه از لحاظ کالبدی در داخل هر یک از فضاهای شهری، امری ضروری است. بدون وجود امنیت امکان توسعه در هیچ زمینه‌ای وجود نخواهد داشت؛ انسان ایمن سرشار از انگیزه برای پیشرفت است. با وجود امنیت افزایش احساس امنیت بانوان در جامعه شهری منافع اجتماعی و اقتصادی زیادی را در پی خواهد داشت افزودن این امنیت در بانوان میتواند در ارتقاء الگوی فعالیتهای اجتماعی مؤثر باشد و مشارکتی بهتر را درصحنه اجتماع به وجود آورد. به‌منظور سنجش احساس امنیت بانوان در مناطق ۵ و ۲ شیراز از شاخصهای در مجموع سه بعد کالبدی ،اجتماعی و روان‌شناختی بهره گرفته شد. نتایج کمی حاکی از آن بود که به لحاظ بعد اجتماعی که میزان امنیت بانوان دو منطقه موردبررسی تفاوت معناداری وجود دارد. منطقه ۵ ازلحاظ بعد اجتماعی نسبت به منطقه ۲ در سطح بالاتری قرار دارد و از لحاظ بعد کالبدی منطقه ۵ از منطقه ۲ بالاتر بوده و این نشان از کیفیت کالبدی بهتر منطقه ۵ نسبت به منطقه ۲ است. همچنین از نظر بعد روان‌شناختی نیز منطقه 5 از منطقه 2 شرایط بهتری دارد پس میتوان نتیجه گرفت که منطقه 5 نسبت به منطقه 2 از نظر ابعاد اجتماعی ، کالبدی و روان‌شناختی شرایط بهتری دارد و بانوان منطقه 5 نسبت به بانوان منطقه 2 احساس امنیت بیشتری دارند. نتایج کیفی نیز حاکی از آن است که بین ابعاد اجتماعی، کالبدی و روان‌شناختی رابطه مستقیمی وجود دارد و همچنین بین این ابعاد با احساس امنیت بانوان در فضاهای عمومی شهری نیز این رابطه صدق می‌کند یعنی هرچه شاخصهای این ابعاد از جمله کیفیت فرم و فضا ، کیفیت روشنایی محیط ، مناسبات و روابط اجتماعی ، عدالت جنسیتی ، حس تعلق به مکان ، کیفیت مبلمان شهری افزایش یابد احساس امنیت بیشتری نیز در بانوان به وجود می آید. مقایسه نتایج به دست آمده با مطالعات گذشته نشان داد میدهد که ؛ پژوهشی که رحیمی و ایزدی تحت عنوان تبیین رابطه مفاهیم حس امنیت بانوان و حس تعلق به مکان در بافت تاریخی دریافتند که حس تعلق به مکان با احساس امنیت رابطه مستقیم دارد که در این پژوهش نیز حس تعلق از شاخصهای بعد روان‌شناختی امنیت بانوان در نظر گرفته شده است. در پژوهش آقایی و همکاران تحت عنوان، تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار بر احساس امنیت اجتماعی بانوان در فضاهای سبز عمومی، آمده است امنیت بانوان در جامعه تحت تأثیر شرایط محیطی و اجتماعی و همچنین پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده است که در پژوهش حاضر نیز شرایط محیطی را تحت عنوان بعد کالبدی امنیت بانوان و مسائل اجتماعی را نیز تحت عنوان بعد اجتماعی امنیت بانوان در نظر گرفته شده که در پژوهش حاضر علاوه بر دو بعد نام برده بعد روان‌شناختی نیز برای امنیت بانوان در نظر گرفته شده که از این حیث پژوهشی جامعتر نسبت به پژوهش نام برده میباشد. صادقی و جنگجو در پژوهشی تحت عنوان ترجیحات بانوان در فضای شهری، رابطه محیط ساخته‌شده با حضور بانوان در فضاهای عمومی شهری در ایران، نشان داد که بین ویژگی‌های کالبدی محیط ساخته‌شده و حضور بانوان در فضاهای عمومی شهری رابطه وجود دارد. از میان مؤلفه‌ها، حضور بانوان در فضاهای عمومی شهری بیشترین ارتباط را با کاربری و فعالیت زمین داشت. در پژوهش حاضر نیز بعد کالبدی مورد ارزیابی قرار گرفته و همانند پژوهش فوق شاخص تنوع کاربری نیز در این پژوهش در بعد کالبدی مورد تحلیل شد و اما در پژوهش حاضر دو بعد دیگر با عناوین بعد اجتماعی امنیت بانوان و بعد روان‌شناختی امنیت بانوان نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است. بیرنگ و آذر در پژوهشی در راستای تحلیل احساس امنیت بانوان در فضاهای عمومی با تأکید بر پارک های شهری، دریافتند که میان کیفیت کالبدی و احساس امنیت بانوان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد، در پژوهش حاضر به علت اینکه احساس امنیت جزو عنوان اصلی پژوهش است، مسائل کالبدی محدوده مورد پژوهش جزو ابعاد آن در نظر گرفته شده است و نتایج حاکی از آن است که بعد کالبدی بر احساس امنیت بانوان تأثیر مستقیم دارد. شریعتی مزینانی و فروغ زاده پژوهشی با عنوان فضاهای عمومی و امنیت بانوان در شهر مشهد انجام دادند. نتایج نشان میدهد زیرگذرها و مسافربران شخصی را ناامن‌ترین موقعیت‌ها شناسایی کرده‌اند، پارک‌ها و اطراف محل زندگی هم با داشتن میانگین نزدیک به هم در رده بعدی قرار می‌گیرند و اتوبوس، پله‌های عابر پیاده و تاکسی در مقایسه با فضاهای عمومی دیگر بیشترین امنیت را دارند. در پژوهش حاضر بعد کالبدی مورد ارزیابی قرارگرفته اما برخلاف پژوهش فوق به دنبال مکانیابی نبوده و احساس امنیت بانوان مهمترین مسئله مورد پژوهش است. سلطانی و همکاران، پژوهشی تحت عنوان تحلیل فضای احساس امنیت در محلات مختلف شهری موردمطالعه: شهر قدس رابطه معناداری بین محلات مختلف شهری و احساس امنیت دست یافتند. میتوان نتیجه گرفت که محیطهای شهری به دلیل شرایط اجتماعی موجود؛ یعنی شکلگیری و کارکرد فضاها میتوانند بر میزان امنیت تأثیرگذار باشند. پژوهش حاضر نیز همانند پژوهش سلطانی و همکاران، فرم و فضا از شاخصهای اصلی پژوهش است بااین‌حال در پژوهش حاضر ابعاد و شاخصهای دیگری نیز مورد ارزیابی قرار میگیرد. در پژوهشهایی که شیربگی و رادین در پژوهش خود تحت عنوان بررسی عوامل مرتبط با احساس ناامنی اجتماعی بانوان در فضاهای شهری (با تأکید بر ویژگی‌های کالبدی شهری) و صادقی و شوشتری در پژوهش خود تحت عنوان احساس امنیت بانوان در فضاهای شهری و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن و گلی و همکارانش پژوهشی با عنوان عوامل مؤثر در احساس امنیت اجتماعی بانوان در فضاهای عمومی شهری به انجام رساندند، بیشتر به مسائل کالبدی پرداختند .در صورت کلی پژوهش حاضر ابعاد و شاخصهای وسیع‌تری را نسبت به سایر پژوهشهای انجام شده برای امنیت بانوان در نظر گرفته است و از این حیث جنبه نوآوری و کاملتری را نسبت به سایر پژوهش‌ها را دارد. برخی از پیشنهادهایی که میتوان جهت ارتقای احساس بانوان این دو منطقه با توجه به یافتههای پژوهش داد؛ میتوان به ایجاد سازمانهای مردمی و تشکیل نهادهای اجتماعی و فرهنگی الالخصوص نهادهایی با محوریت بانوان جهت افزایش تعامل و حمایت اجتماعی شهروندان از یکدیگر؛ استفاده از فضاهای بایر و بلااستفاده در جهت ایجاد فضاهای تعاملی و مشارکت تمام اقشار جهت پویایی و فعال بودن جمعیت و افزایش و بهبود روابط همسایگی؛ سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در فعالیتهای مختلف ازجمله بازارها و بازارچه‌ها با محوریت حمایت از بانوان برای عرضه کالاهای مشاغل خانگی ، افزایش کاربری‌های مختلط و ترکیبی جهت تنوع کاربری و دسترسی راحت‌تر بانوان محدوده؛ افزایش آگاهی و مشارکت مدنی با برگزاری جلسات و مشاوره‌های عمومی از طریق همگرایی ساکنین و بهره‌گیری از مشترکات فرهنگی جهت کنترل آسیب‌های اجتماعی در سطح محله و افزایش حس تعلق شهروندان به محل زندگی خود، اشاره نمود.
References
Abdullahi, A. A., Sanami, E. (2020): Evaluating the factors affecting the security of urban spaces and trying to improve them (case study: Shiraz Baath Park). Urban Social Geography Quarterly. No. 1. pp. 232-211 (in Persian(
Aghaei, P. Majidi, B., Zarghami, S., Raisi, H.(2019) : Analysis of the factors affecting women's sense of social security in public green spaces, (case study of Niavaran Park, District 1 of Tehran Municipality), Amash Mohit Quarterly, No. 50 , pp. 20-2 (in Persian(
Ahmadpour, A., Arvin, M., Rahimpour, N. (2015) : Evaluation of women's sense of security in urban spaces (case study of one area of Ahvaz city), Scientific Research Quarterly of Urban Studies, No. 23, pp. 53-68 (in Persian(
Asgari, M. (2022) : measuring the level of women's sense of social security in urban landscapes (case study: K-Bano Park, Zahedan city), the second international conference on architecture, civil engineering, urban planning, environment and horizons of Islamic art in the declaration of the second step of the revolution, Tabriz , https://civilica.com/doc/1612161(in Persian(
Azimi, H., Rusta, M.(2012) : Investigation and analysis of the impact of inequality on social, economic and political security of Mashhad metropolis, Human Geography Research, No. 18, pp. 177-192. (in Persian(
Birang, M., Azar, A .(2020), Analysis of women's sense of security in public spaces with an emphasis on urban parks, case study: Tabriz, two scientific quarterly journals of Iran's ecological research, volume 10, number 20(in Persian(
Coleman, J.(1990): E Foundations of Social Theory. Boston: Harvard University Press http://www.simplypsychology.org/maslow.html
Fani, Z., Roshan, A. (2016) : Neighborhood relations in the Islamic city and the expected psychological security of the CPTED approach; A case study, the old structure of Isfahan city, International Conference on New Research Achievements in Civil Engineering, Urban Architecture, Tehran, https://civilica.com/doc/475459(in Persian)
Farahzad M, Rafieian M, kamyab S, arghan A. (2018) : Identifying the Factors Influencing the Presence and Participation of Women in Urban Space from View of Right to the City. GeoRes 2018; 33 (1) :95-108. URL: http://georesearch.ir/article-1-271-fa.html(in Persian)
Farokh Sarasht, M. (2013) : Women and Urban Public Spaces, Women and the Use of Urban Spaces, Women and Urban Life Magazine, No. 12, pp. 140-156 (in Persian(
Goli, A., Ghasemzadeh, B, Fath Baghali, A., Ramzan Moghadam Wajari, Y .(2016) : Factors affecting women's sense of social security in urban public spaces (case study: El Gali Park, Tabriz), Women's Strategic Studies, Volume 18 , number 69. (in Persian)
Haji Ahmadi Hamdani, A., Majdi, H., Jahanshahlou, L .(2015) : Evaluation criteria affecting the activity of women in urban areas, Case study: 20th Golestan Dist, poonak, Tehran. Quarterly Journal of Urban Studies, 4(14), 47-60. (in Persian)
Hamdi Birang, M., Azar, A. (2018) : Analysis of women's sense of security in public spaces with an emphasis on urban parks, case study: Tabriz. Scientific Quarterly Journal of Urban Ecology Research. pp. 27-40.
Jahanbakhsh Ganjeh, S. (2021): qualitative study of women's sense of security in the family environment under study: women referring to counseling centers in Karaj city, Women and Family Studies, Volume 8, Number 2. (in Persian)
Kalantari, M., Agha Ghanizadeh, J., (2013) : Pathology of order and security in the parks of Tehran city using the principles and strategies of crime prevention through environmental design, Law and order research paper, number 3, pp. 77-106(in Persian)
Karimi, S. (2022) : The effect of the open space of the neighborhood unit in increasing security and crime prevention (based on the CPTED approach), the 7th annual international congress on civil engineering, architecture and urban development, Tehran, https://civilica.com/doc/1373395(in Persian)
Lotfi, S., Bardi Anamradanjad, R., Sasanipour, M .(2014) : Investigating the feeling of security in public spaces (a case study of Shiraz metropolis), Journal of Urban Planning and Research, No. 5, pp. 103-116 (in Persian(
Mahadevia, D., Lathia, S.(2019) : Women’s Safety and Public Spaces: Lessons from the SabarmatiRiverfront, India, Urban Planning, Volume 4, Issue 2, Pages 154–168
Mahmoodi, N. (2021) : The importance of the role and rights of women in the revitalization of urban spaces (Case study: Jomhori Eslami Street, Mahabad). Geography and Human Relations, 3(3), 41-63. doi: 10.22034/gahr.2021.258749.1478(in Persian)
Malmir, A., Talkhabi, D.(2022) : Investigating the level of women's sense of security and factors affecting it in Tafarsh city. 1st International Conference on Educational Sciences, Psychology, Sport Sciences and Physical Education. (in Persian)
Mcleod, Saul. ,(2014) : Maslow's Hierarchy of Needs, Retrieved from http://www.simplypsychology.org/maslow.html
Memarian, M. Kalantari, M.( 2023), Lighting and securing urban spaces at night (a case study of Hafthauz neighborhood in Tehran)(master dissertation), Shahid Beheshti University, Faculty of Earth Sciences, retrieved from https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/53a1c7755c7ead6d413bae6327c1dd1a (in Persian)
Mohammadi Birang, M., & Azar, A. (2019) : Analyzing Women's Sense of Security in Public Spaces with Emphasis on Urban Parks, Case Study:Tabriz. Urban Ecology Research Quarterly, 10(20), 27-40. doi: 10.30473/grup.2020.7076(in Persian)
Mohammadi, J, & Moradi Paduk, M. (2014) : Investigating women's sense of security in different urban areas, a case study of areas 5 and 13 of Isfahan. Urban Sociological Studies, 3(9), 155-172. (in Persian)
MohammadPajhoh, L., RezaeiRad, H.(2016) : Explanation and evaluation of social security factors of women in public areas of the city (case example: District 1, Tehran). Haft Hesar environmental studies. 1395; 4 (15): 47-60(in Persian)
Qaraei, F, Rad Jahanbani, N., Rashidpour, N. (2018) : Survey and measurement of the sense of security in different urban areas, Armanshahr, City No. 4, pp. 17-32 (in Persian)
Qotb, A. , Khakpour, A. (2017) : Analysis of factors affecting women's sense of security in urban spaces, a case example: Chizer neighborhood of Tehran, International Conference on Women and Urban Life, Tehran, https://civilica.com/doc/593954. (in Persian)
Rafiei, A .(2022) : A comparison of content factors affecting the "marginalization" of women in traditional and non-traditional neighborhood spaces. Art of Green Management, 1(3), 43-60. doi: 10.30480/agm.2022.4039.1023(in Persian)
Rahimi, L., Sabouri, S .(2019) : Women's safety in urban public spaces and the investigation of physical factors affecting it (case example: El Goli Park, Tabriz). Social psychological studies of women, 15(4), 39-77. doi: 10.22051/jwsps.2018.17016.1555(in Persian)
Rahimi, M. A., Izadi Zamanabadi, S .(2022) : Explaining the relationship between the concepts of women's sense of security and the sense of belonging to a place in the urban historical context of a case example: (Jo Bareh neighborhood, Isfahan city). Urban Environment Planning and Development, 2(8), 75-92. doi: 10.30495/juepd.2023.1962130.1091(in Persian(
Rahmati, M., Asgari, A., Kamune, Z., Shayanfar, S. (2021) : Identifying the factors affecting the legibility of women in the urban space (case example: Shahrek Ekbatan, Tehran). Women's Interdisciplinary Research, https://doi.org/10.52547/row.2.2.7(in Persian)
Rasouli Shurestan, J .(2019) : investigation and analysis of the role of physical and social factors on the feeling of security in the urban spaces of Gorgan, Golestan Police Science Scientific Quarterly, Volume 9, Number 35. (in Persian)
Sadeghi Shirsavar, E., Parinejad, M. (2022) : Examining the factors affecting women's sense of security in urban parks, 6th International Conference on Research in Science and Engineering and 3rd International Congress on Civil Engineering, Architecture and Urban Planning of Asia, https:// civilica.com/doc/1408327(in Persian)
Sadeghi, A., Jangjo, S. (2022) : Women's preferences and urban space, the relationship between the built environment and the presence of women in urban public spaces in Iran, (Shiraz city under study), Geographical Sciences Quarterly, No. 10, 44-59
Sadeghi, S.A., Shushtari, M. J .(2017) : Women's sense of security in urban spaces and social factors affecting it, International Conference on Women and Urban Life. . (in Persian)
Saeedi, s., Kozehgar kaleji, l., Aghaei, p.(2022) : Organizing and promoting the sustainability of urban environment based on a smart growth approach: A case study in Bashgah Naft in District 21, Tehran(master dissertation), Shahid Beheshti University, Faculty of Earth Sciences, retrieved from https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/2914d0ffd6d0685ae543623b180ff17b(in Persian)
Sanat Khah, A.(2019) : Investigating socio-cultural factors affecting women's sense of security in Kerman city. Social psychological studies of women, 16(3), 37-64. doi: 10.22051/jwsps.2019.18587.1627(in Persian)
Sediq Sarvestani, R., Nimrozi, N. (2011): investigating the relationship between participation in neighborhood relations and feeling of security in the neighborhoods of Mashhad, https://civilica.com/doc/1301182 (in Persian)
Shariati, M.S., Foroughzadeh, S. (2018) : Public Spaces and Women's Security in Mashhad City, Strategic Researches of Iran's Social Issues, Volume 6, Number 4. . (in Persian)
Shateriyan, M., Ashnui, A., Ganjipour, M.(2015) : Investigating the adaptation of urban spaces for the access of disabled and veterans, a geographical sample, a case study of government offices in Kashan city. Space preparation. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=319803
Sheikh Ahmadi ,A. , Mohammadi ,M.(2021) : Promoting safety and security by relying on social capital based on cultural regeneration approach (Case study: Historical context of Urmia), Journal of Urban Environmental Policy, Vol 1, No 2, Summer 2021, PP: 103- 120, DOR: 20.1001.1.27833496.1400.1.2.7.7(in Persian)
Shekarbeigi, A., Radin, P. (2017) : Investigating factors related to women's feeling of social insecurity in urban spaces (with emphasis on urban physical characteristics). Women's Psychological Social Studies, 14(2), 126-87. doi: 10.22051/jwsps.2016.2489(in Persian)
Shirbegi, A ., Radin, P.(2017) : Investigating the factors related to women's sense of social insecurity in urban spaces (with an emphasis on urban physical characteristics), Scientific Quarterly Journal of Psychological Social Studies, Volume 14, Number 2. . (in Persian)
Soltani, L., Beikmohammadi, H., Haydari, S .(2017) : Spatial analysis of the sense of security in different urban areas (case study: Quds city), Strategic Researches of Social Issues of Iran, Volume 5, Number 3. (in Persian)
Statistical Yearbook of Shiraz, (2018) : Shiraz Municipality Planning and Human Capital Development Deputy, First Edition, Department of Statistics and Information Technology (in Persian(
Tazesh, Y., daymad, z.(2021) : The relationship between social capital and quality of life in female-headed households in Dogonbadan City, Journal of Urban Environmental Policy, Vol 1, No 2, PP: 67-82, Summer 2021, ISSN: 2783-3496 http://juep.iaushiraz.ac.ir /DOR: 20.1001.1.27833496.1400.1.2.5.5(in Persian)
Yaran, A., Arjomandi, H., Mesgarian, M. (2019) : Investigating the Contribution of Physical Components of Women's Sense of Safety to Open Spaces of Urban Tourism, Case study: 30 Tir street. Manzar, 11(47), 24-37. doi: 10.22034/manzar.2019.163900.1885(in Persian)
Zoghi Tavana, Sh., Ashuri, H. (2022) : investigating the relationship between resilience and perceived social support with life satisfaction of elderly women who are members of the daily care center for the elderly in Lahijan city, the 12th International Conference on Psychology, Counseling and Educational Sciences, https://civilica .com/doc/1480871 (in Persian(
Zohreh, S. (2017) : The effect of interaction, trust and social support on women's sense of social security. 8th International Conference of Psychology and Sociology (in Persian)
[1] . Corresponding author: Abolfazl Meshkini, Email: Meshkini@modares.ac.ir, Tell: +9123856388
[2] . نویسنده مسئول: ابوالفضل مشکینی، پست الکترونیکی: Meshkini@Modares.ac.ir ، تلفن: 091263856388
