بازتاب تجربه‌های دینی- عرفانی در دیوان حافظ (با تکیه بر نظریۀ سویین برن)
الموضوعات : عرفان اسلامی
معصومه صادقی
1
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.
sadeghi2002@yahoo.com)
الکلمات المفتاحية: کشف و شهود, دیوان حافظ, Mystical Experiences, تجربۀ عرفانی, تئوری برن, Hafiz Divan, Sween Bern’s theory, exploration and intuition,
ملخص المقالة :
دین و عرفان قدمتی وصف‌ناشدنی در زندگی بشر دارند. در صد سال اخیر نگاه‌های تکمیلی و انتقادی صاحب نظران به این مقولات، منجر به ایجاد حوزه‌های اختصاصی مطالعاتی در دانشگاه‌ها شده و طرفداران ویژه‌ای پیدا کرده است. جهت تعیین صحت و سقم بسیاری از نظریه ها لازم است از آن به شکل کارآمدتری استفاده شود. سویین برن یکی از صاحب‌نظران در حوزۀ تجربه‌های دینی و عرفانی است. براساس تئوری او تجربه‌های عرفانی عرفا در پنج گروه قرار می‌گیرند. از آنجا که حافظ یکی از برجسته‌ترین عرفای این مرز و بوم است، در این پژوهش تلاش شده با تکیه بر نظریۀ برن، تجربه‌های عرفانی موجود در دیوان این شاعر استخراج و دسته‌بندی شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بسیاری از تجربه‌های عرفانی مطرح شده در دیوان حافظ در چارچوب نظریۀ برن قرار می‌گیرد. موارد اندکی نیز وجود دارد که نیاز به بازتعریف دارد.
_||_
