جایگاه گونه‌های تمثیل در حکایات تمثیلی مصیبت‌نامه عطار

الموضوعات :

سعیده ساکی انتظامی ¹ , ملک محمد فرخ زاد ² , سیّد احمد حسینی کازرونی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، ایران
3 - استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر- ایران

تاريخ الإرسال : 14 الجمعة , رمضان, 1438 تاريخ التأكيد : 14 الجمعة , رمضان, 1438 تاريخ الإصدار : 27 الخميس , رمضان, 1438

الکلمات المفتاحية: تمثیل, مَثَل, symbol, Allegory, حکایت های تمثیلی, استعاره تمثیلیه, اسلوب و معادله, allegorical tales, mixed metaphor, osloub moadele,

ملخص المقالة :

قهرمان مصیبت نامه سالک فکرت است که به دنبال شناخت حقیقت است. آنچه در مصیبت نامه نشان داده شده تلاش روح و فکر آدمی در جهت پی بردن به حقیقت و کنه معنی وجودی خداست که آن را در خود می‌یابد. در لابه لای این حکایات تمثیلی مواردی نغز از تشبیه، تمثیل، مثل، استعاره تمثیلیه و اسلوب و معادله به چشم می‌خورد. در این تحقیق محققان در پی یافتن آنند که عطار در مصیبت نامه چگونه از تمثیل بهره برده و از چه انواعی بهره گرفته است، انواع تمثیل چه تأثیری در بیان شاعر داشته، ساختار تمثیل در حکایات تمثیلی مصیبت نامه چگونه است به شیوه کتابخانه‌ای و از طریق فیش برداری به توصیف و تحلیل داده‌ها پرداخته شده است.

المصادر:

قرآن کریم

1. بارانی، محمد، محمودی، فاطمه (1386) مقایسه ساخت دو حکایت تمثیلی از مثنوی مولوی و مصیبت نامه عطار، پژوهش­نامه ادب غنایی (زبان و ادبیات فارسی)، بهار و تابستان 1386، دوره  5، شماره  8 ، از صص 26-5.


2. پیامنی، بهناز، فرهودی پور، فاطمه (1393) تحت عنوان بررسی تطبیقی ساختار روایی مصیبت­نامة عطار و سیرالعباد سنایی همچون "تمثیل رؤیا"، فصل نامه مطالعات عرفانی (مجله علمی پژوهشی) دانشکده علوم انسانی دانشگاه کاشان شماره نوزدهم، صص 55 -84


3. حسینی کازرونی، سید احمد، (1394)، (تمثیل و ادبیات تمثیلی) فصل­نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی، (شماره 23) :21.


4. حکم آبادی، محمود، (1380)، نخستینه­های تاریخ ادب فارسی، تهران: دانشگاه تهران.


5. داد، سیما، (1378)، فرهنگ اصطلاحات ادبی (واژه­نامه مفاهیم و اصطلاحات ادبی فارسی/ اروپایی) تهران: مروارید.


6. دهخدا، علی اکبر (1343)، لغت نامه، شماره حرف ت:7، ج 15، تهران: سیروس.


7. شفیعی کدکنی، محمد رضا (1366) شاعر آینه­ها بررسی سبک هندی و شعر بیدل دهلوی، تهران: آگاه.


8. شمیسا، سیروس (1370) بیان، تهران: فردوس.


9. ---------- (1372) بیان، تهران: فردوس.


10. عطار، فرید الدین (1386) مصیبت نامه، مقدمه، تصحیح و تعلیقات محمد رضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن


11. علوی مقدم، محمدو رضا اشرف زاده، (1379)، معانی و بیان، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت).


12. علیزاده، محترم، بیگ زاده، خلیل (1393) تحلیل تمثیل که در مثنوی‌های منطق الطیر و مصیبت نامه عطار نیشابوری، دانشکده ادبیات، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد کرمانشاه.


13. کزازی، میر جلال الدین، (1368) زیباشناسی سخن پارسی بیان، تهران: مرکز.


14. گلی، احمد، (1387)، بلاغت فارسی، تبریز: آیدین.


15. مصاحب، غلامحسین، (1381)، دایره المعارف فارسی، جلد اول ا_س، تهران: امیر کبیر.