تعالیم خرد گرایانه در شاه‌نامة فردوسی

الموضوعات :

عبدالله رضایی ¹

1 - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد بوشهر ـ ایران

تاريخ الإرسال : 12 الإثنين , محرم, 1434 تاريخ التأكيد : 24 الجمعة , جمادى الأولى, 1434 تاريخ الإصدار : 12 الأربعاء , رجب, 1434

الکلمات المفتاحية: فرهنگ, culture, Civilization, wisdom, ادب تعلیمی, teaching literature, مدنیّت, فرزانگی, عاقلانه, wise,

ملخص المقالة :

از آن جائی که توجه عمدة فردوسی به تمدن و فرهنگ ایرانی است، اثر ارجمند این حکیم فرزانه مشحون است از تعالیم حکیمانه و فرهنگ ساز. فردوسی بر اساس اوّلُ ما خَلَقَ اللهُ العقل خردورزی و تعقل را درمانگاه هر درد بی درمانی می‌داند که بدون بهره‌گیری از آن هیچ کاری به سامان نمی‌رسد. آنچه در این مقاله مطمح نظر بوده بررسی و شناخت و ارائه دقیق و حساب شدۀ خردورزی کارآمدی است که الگو و راه کار نیاکان موفق و سرافراز ما در این سرزمین بوده است. تبلوری از تعالیم خردورزانه این دانشی مرد فرهنگ پرور را در معرض عقل و هوش خواننده قرار می دهیم تا بتواند دُرَر گران سنگ این تعالیم را آویزة گوش و هوش خود سازد و با به کارگیری آن در آبادانی و سرافرازی این مرز و بوم هر چه بیشتر و راه گشاتر همت بلند خود را مصروف دارد. وی به موازات تعالیم خردگرایانه که تجلی بخش کام‌یابی‌های درخشان نیاکانمان بوده از افتادن در مسیر نادانی که آن را بی‌راهۀ شیطان قلمداد می‌کند بر حذر می دارد.

المصادر:

1-      اسلامی ندوشن، محمّدعلی (1382) باران نه رگبار، تهران: نغمه زندگی.

2-      ـــــــــــــــــــــــــ (1383) بازتاب‌ها، تهران: آرمان.

3-      ـــــــــــــــــــــــــ (1383) چهار سخنگوی وجدان ایران، تهران: قطره.

4-      خاقانی، بدیل (1368) دیوان شعر به تصحیح سید ضیاء الدین سجادی، تهران: زوّار.

5-      شعار، جعفر(1363) غم نامه رستم و سهراب، تهران: ناشر.

6-      صفا، ذبیح الله(1369) حماسه سرایی در ایران، تهران: امیرکبیر.

7-      فردوسی، ابوالقاسم(1966)شاه نامه به تصحیح او. اسمیرانو ج1 مسکو: ادبیات خاور.

8-      کزازی، جلال الدین( 1372) رؤیا، حماسه، اسطوره، تهران: مرکز.