اثربخشی هنردرمانی بر اضطراب و پرخاشگری در کودکان کار شهر تهران
الموضوعات :مائده رفیع زاده 1 , فریبا مرادی عباس آبادی 2 , مریم به نام مرادی 3
1 - کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران
2 - گروه روانشناسی، واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران
3 - استادیار گروه روانشناسی، واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران
الکلمات المفتاحية: هنردرمانی, اضطراب, پرخاشگری, کودکان کار شهر تهران.,
ملخص المقالة :
هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی هنردرمانی بر اضطراب و پرخاشگری در کودکان کار شهر تهران انجام گرفت. روش: شهر تهران در سال 1402 تشکیل می‌دادند. بر اساس معیارهای ورود به مطالعه، 120 کودک کار به روش نمونه‌گیری تصادفی از مراکز نیکوکاری حامی کودکان در شهر تهران انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (60 نفر) و کنترل (60 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش در طی10 جلسه 60 دقیقه‌ای تحت هنردرمانی قرار گرفته؛ اما گروه کنترل در لیست انتظار هنردرمانی باقی ماند. بعد از اتمام جلسات درمانی از هر دو گروه در شرایط یکسان پس‌آزمون به عمل آمد. به منظور بررسی تأثیر هنردرمانی بر اضطراب و پرخاشگری در کودکان کار شهر تهران، از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد میانگین نمرات اضطراب و پرخاشگری در پس آزمون، در گروه آزمایش به طور معناداری پایین‌تر از گروه کنترل بود و آزمودنی‌های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، در پس آزمون کاهش معناداری در اضطراب و پرخاشگری داشتند. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش، هنردرمانی به عنوان یک روش روان‌درمانی مؤثر در جهت کاهش اضطراب و پرخاشگری به درمانگران حوزه کودکان پیشنهاد می‌شود.
احمدی تبار، مریم؛ جعفری، فروغ؛ شفیعی، ناهید. (1399). اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر کاهش پرخاشگری و اضطراب کودکان کار، پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 5(51)، 14-27.
اصغری، صدیقه؛ پاکدامن، مجید. (1401). اثربخشی هنر درمانی بر پایه نقاشی بر کاهش اضطراب اجتماعی و افسردگی در دانش آموزان دوره دوم ابتدائی، تحقیقات میان رشته ای در مدیریت و علوم انسانی، 4(4)، 1-15.
ایزدی، سجاد؛ ایزدی، فاطمه. (1401). اثیر نقاشی درمانی برکاهش لجبازی و پرخاشگری کودکان پایه اول دبستان، هفتمین همایش بین المللی مدیریت، روانشناسی و علوم انسانی با رویکرد توسعه پایدار، تهران.
حمیدی، فریده؛ ابراهیم دماوندی، مجید؛ صابری فوجردی، معظمه. (1399). تاثیر بازی درمانی مبتنی بررویکرد شناختی رفتاری براضطراب کودکان کار. فصلنامه مددکاری اجتماعی. ۹ (۲)، 23-33.
خانکش، مریم؛ امینی رارانی، مصطفی؛ نصرت آبادی، مهدی. (1399). تاثیر آموزش مدیریت خشم بر پرخاشگری و اضطراب کودکان کار. كومش، ۲۲ (۲)، 255-262.
رحیمی پردنجانی، سعید؛ جلالی، داریوش؛ نجاتی، فر سارا؛ اعرابی، الهه. (1400). اثربخشی هنردرمانی مبتنی بر نقاشی بر رفتار پرخاشگرانه دانش‌آموزان دختر با آسیب شنوایی. سنجش و پژوهش در مشاوره کاربردی، 3(3)، 1-12.
زنگنه، الهام. (1401). تاثیر موسیقی‌درمانی بر پرخاشگری دانش‌آموزان شهرستان لردگان، مطالعات مدیریت و کار آفرینی بهار، 8(1)، 60-66.
سامانی سیامک. (1386). بررسی پایایی و روایی پرسش‌نامۀ پرخاشگری باس و پری. مجله روانپزشكي و روانشناسي باليني ايران. ۱۳(۴)، ۳۵۹-۳۶۵.
سعادتی، منصوره. (1399). بزه‌دیدگی کودکان کار، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، موسسه آموزش عالی هاتف.
صالحی، شیما. (1399). اثربخشی نمایش درمانی بر میزان اضطراب کودکان کار، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی.
صالحی، شیما؛ برجعلی، احمد؛ زاده‌محمدی، علی. (1401). اثربخشی نمایش درمانی برمیزان اضطراب کودکان کار. دست‌آوردهای روانشناختی، 29(1)، 15-36.
کیخا، محمدجواد؛ پشتوار، خدیجه. (1401). بررسی ابعاد پرخاشگری و راهکار های مقابله با آن، پانزدهمین کنفرانس بین المللی روانشناسی، مشاوره و علوم تربیتی.
لاندگارتن، هلن. (1397). هنردرمانی بالینی، ترجمه کیانوش هاشمیان و الهام ابوحمزه، تهران: دانژه.
لیمبن، ماریان. (1394). هنردرمانی ویژه گروه‌ها، ترجمه علی زاده‌محمدی و حوری توکلی، تهران: قطره.
معافی پور، سارا؛ داروئی، پریسا؛ قمرانی، امیر. (1401). تدوین بسته هنردرمانی بیانگر بر پایه الگوی ماندالا در جهت کاهش احساس تنهایی. مبانی نظری هنرهای تجسمی، 7(2)، 139-152.
موسویان، الهام. (1399). مروری نظری بر مفهوم اضطراب و نقش آن در تنظیم هیجان از منظر روانکاوی از زمان فروید تا به امروز. رویش روان شناسی. ۹ (۱)، ۱۳۱-۱۴۰.
یزدانی، مژگان؛ حافظی، فریبا؛ احتشام‌زاده، پروین. (1401). اثربخشی نمایش درمانی بر پرخاشگری و سازگاری در دانش آموزان دختر نوجوان. مطالعات روانشناختی نوجوان و جوان. ۳ (۲)، ۴۶۸-۴۷۷ .
Alam, F. H., Atia, M.M., Hassan, R. A. Rashed, N. I. Abd Elrazek, F. A. (2022). Effectiveness of Art Therapy on Aggressive Behavior and Self-Esteem among Children with Learning Disorders, Egyptian Journal of Health Care, 13(2), 2080.
Bosman, J.T., Bood, Z.M., Scherer-Rath, M. et al. (2021). The effects of art therapy on anxiety, depression, and quality of life in adults with cancer: a systematic literature review. Support Care Cancer, 29, 2289–2298.
Buss, A. H., & Perry, M. (1992). The Aggression Questionnaire. Journal of Personality and Social Psychology, 63(3), 452–459.
Case, C. & Dalley, T. (2014). The Handbook of Art Therapy, Edition3rd, London: Routledge.
D’Cruz, P., Noronha, E., Banday, M.U.L. et al. (2022). Place Matters: (Dis) embeddedness and Child Labourers’ Experiences of Depersonalized Bullying in Indian at Cottonseed Global Production Networks. J Bus Ethics, 176, 241–263.
Dourado, D. M., Rolim, J. A., Machado, N., de Souza Ahnerth, N. M. G., & Batista, E. C. (2020). Anxiety and Depression in the Caregiver of the Family Member with Mental Disorder1. Anxiety, 3(1), 5-15.
Harpazi, S., Regev, D., Snir, S. & Raubach-Kaspy, R. (2020). Perceptions of Art Therapy in Adolescent Clients TreatedWithin the School System. Front. Psychol., 11, 518304.
Haslam, S., Parsons, A., Omylinska-Thurston, J., Nair, K., Harlow, J., Lewis, J., Thurston, S., Griffin, J., Dubrow-Marshall, L., Karkou, V. (2019). Arts for the Blues—a new creative psychological therapy for depression: A pilot workshop report. Perspect. Public Health, 139, 137–146.
Hu, J., Zhang, J., Hu, L., Yu, H. & Xu, J. (2021). Art Therapy: A Complementary Treatment for Mental Disorders. Front Psychol. 12(12), 686005.
ILO. (2021). Child Labour: Global estimates 2020, trends and the road forward. Available online at: https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_norm/---ipec/documents/publication/wcms_797515.pdf
Johnson, S. L., Sandel, D. B., Zisser, M., Pearlstein, J. G., Swerdlow, B. A., Sanchez, A. H., & Carver, C. S. (2020). A brief online intervention to address aggression in the context of emotion-related impulsivity for those treated for bipolar disorder: Feasibility, acceptability and pilot outcome data. Journal of Behavioral and Cognitive Therapy, 1(1), 1-10.
Kjarvik, S. L., & Bushman, B. J. (2021). The link between narcissism and aggression: A meta-analytic review. Psychological Bulletin, 147(5), 477–503.
McMahon, S. D., Peist, E., Davis, J. O., Bare, K., Martinez, A., Reddy, L. A., & Anderman, E. M. (2020). Physical aggression toward teachers: Antecedents, behaviors, and consequences. Aggressive behavior, 46(1), 116-126.
Moula, Z., Powell, J. & Karkou, V. (2022). Qualitative and Arts-Based Evidence from Children Participating in a Pilot Randomised Controlled Study of School-Based Arts Therapies. Children, 9, 890.
Mousavi, R., Moradi, A., Farzad, V., Mahdavi harsini, S.E., Navabinejad, S. (2007). Psychometric Properties of the Spence Children__AWT_QUOTE__s Anxiety Scale with an Iranian Sample. International Journal of Psychology, 1(1), 49-63.
Spence, S. H. (1998). A measure of anxiety symptoms among children. Behavior Research and Therapy, 36(5), 545–566.
Spence, S. H., Rapee, R., McDonald, C., & Ingram, M. (2001). The structure of anxiety symptoms among preschoolers. Behavior Research and Therapy, 39(11), 1293–1316.
Unicef. (2021). Child labour, available on the https://www.unicef.org/protection/child-labour
U-Seman, N. A. B. C. & Chethiyar, S. D. M. (2021). Effectiveness of Intervention Based Art Therapy (AT) Module on Aggressive Behaviour Among Delinquent Adolescents. South Asian Journal of Social Sciences and Humanities, 2(6), 60–71.
Vu, L., Ngoc, M., Linh Do, A., Boyer, L., … .(2022). A Review of the Effectiveness, Feasibility, and Acceptability of Art Therapy for Children and Adolescents during the COVID-19 Pandemic, International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(18), 11612.
Za, A. Y. (2023). Childhood as a commodity: ending child labour, The Lancet, 401.
