بررسی فرافکنی در قالب تمثیل در منطقالطیر عطار نیشابوری
الموضوعات :فرشته ربیع 1 , عالیه یوسف فام 2 , افشین طیبی 3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران.
3 - استادیار گروه روانشناسی ، واحد قشم ، دانشگاه آزاد اسلامی ، دانشگاه خوارزمی ، قشم.
الکلمات المفتاحية: روانشناسی, فرافکنی, عطار نیشابوری, منطقالطیر, تمثیل,
ملخص المقالة :
فرافکنی در رفتار، گفتار و احساسات افراد و بخصوص در ادبیات فارسی وجود دارد و آثار آن در ارتباطات انسان با افراد و با جهان بیرون مشهود است که در قرون اخیر به عنوان یکی از مباحث علم روانشناسی مطرح شدهاست. رد پای این مفهوم در آثار کلاسیک بخصوص منطقالطیر عطار نیشابوری در شرح ماجرای سی مرغ در جستجوی سیمرغ دیده میشود؛ پرندگانی تمثیلی و نمادین که به دنبال محبوب ازلی و ابدی رهسپار سفری پر مخاطره هستند؛ گروهی از پرندگان بر حسب بینش درونی خود از رفتن در این راه امتناع میکنند و مطلوب غیر حقیقی را بر میگزینند و پندار خود را به محبوب حقیقی فرافکنی میکنند و در نهایت گروهی اندک به محبوب میرسند. روش تحقیق در این پژوهش بر مبنای هدف، توصیفی– تحلیلی است. یافتهها نشانمیدهد که شکل فرافکنی با توجه به نمادین بودن شخصیتها متفاوت است و از آنجایی که وحدت موضوع در کل اثر وجود دارد نوع فرافکنیها نیز از یک موضوع یکسان تبعیتمیکند که در قالب جهانبینیهای مختلف شخصیتها مطرح شدهاست. در نتیجه هر کدام از شخصیتها به نوعی ویژگیها، افکار و احساسات خود را به مطلوب فرافکنیکردهاند و به سرکوبی یا انکار تواناییهای خود پرداختهاند.