بررسی هنجارگریزی معنایی تشبیهی غزلیات ناصر بخارایی در مقایسه با سعدی
الموضوعات :
سارا sara
1
,
محمد رضا نجاریان
2
1 - زبان و ادبیات فارسی, دانشکده علوم انسانی, دانشگاه یزد. ایران.
2 - زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یزد، ایران
الکلمات المفتاحية: کلیدواژه: سعدی, ناصر بخارایی, هنجارگریزی معنایی, تشبیه, غزل.,
ملخص المقالة :
چکیده یکی از مؤثرترین شیوه‌های برجسته‌سازی ادبی در فرمالیسم روسی هنجارگریزی بوده که به معنای عدول از زبان معیار و انحراف از قواعد حاکم بر زبان خودکار است. این عنصر برجستگی، گونه‌های متعددی نظیر هنجارگریزی واژگانی، سبکی، گویشی، نحوی، آوایی، زمانی، معنایی و... را دربرمی‌گیرد. هنجارگریزی معنایی، هنجارشکنی در مباحث بیانی (تشبیه، مجاز، استعاره و...) و بدیع معنوی را شامل می‌شود که شعرای بسیاری از آن در اشعار خویش بهره برده‌اند. بر این اساس با توجه به دیدگاه‌هایی مبنی بر تأثیرپذیری و تقلید بخارایی از سعدی، پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی می‌کوشد چگونگی برجستگی‌های معنایی (در حوزۀ تشبیه) را در غزلیات بخارایی نسبت به غزلیات سعدی با محور دوگانۀ برجستگی در مشبه‌به و برجستگی در وجه‌شبه بر اساس مضامین شعری، بررسی و اثبات کند. یافته‌های حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که بخارایی با وجود تأثیرپذیری از سعدی، تشبیهات منحصر به فرد و نوینی دارد که غزل وی را از غزلیات سعدی متمایز و متفاوت می‌کند. این تشبیهات بیشتر به محتوای عاشقانه نظیر وصف معشوق و زیبای وی پیوند می‌خورند که در محور برجستگی در مشبه‌به بیشترین نمود را دارند.
