ارزیابی و برنامه ریزی مکانی- فضایی، فضاهای سبز عمومی با استفاده از GIS (منطقه مورد مطالعه: منطقه 10 تهران)
الموضوعات :نسرین رسولی 1 , مریم ایلانلو 2 , آزاده نکوئی اصفهانی 3
1 - گروه جغرافیا، واحد الکترونیکی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه جغرافیا، واحد ماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران
3 - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: فضای سبز, منطقه ده تهران, ارزیابی, پارک محله‌ای, تحلیل مکانی- فضایی,
ملخص المقالة :
یکی از مشکلات اساسی شهرها، کمبود فضای سبز شهری است که از جنبه‌های مختلف بر زندگی انسان تأثیر سوء می‌گذارد. در مقایسه با استانداردهای شهرسازی، علاوه بر پایین بودن سطح کاربری فضای سبز در شهرهای مختلف ایران، پراکندگی نامناسب آن نیز مشکلاتی را به وجود آورده است که از جمله می‌توان به عدم توزیع عادلانه فضای سبز در شهر و مشکلات دسترسی شهروندان اشاره کرد. هدف از این پژوهش ارزیابی توزیع فضایی - مکانی فضای سبز شهری در منطقه ده تهران می‌باشد. رویکرد این پژوهش توصیفی- تحلیلی می‌باشد که، در ابتدا به توصیف وضعیت پارک‌های منطقه 10 تهران از نظر تعداد پرداخته شد و در ادامه وضعیت پارک‌های موجود منطقه 10 تهران بر اساس شاخص‌های شعاع عملکرد، استاندارد سرانه و مساحت کاربری فضای سبز، جمعیت تحت پوشش و دسترسی بررسی گردید، سپس بر اساس میزان اختلاف وضع موجود در هر شاخص با وضع مطلوب، در مورد میزان تناسب تعداد و توزیع فضایی پارک ها در راستای تأمین دسترسی مطلوب داوری شد. در منطقه مورد مطالعه 51 بوستان و بوستانک قرار گرفته است. تعداد پارک‌های محله‌ای منطقه 47 عدد می‌باشد که حدود 258500 نفر را در منطقه تحت پوشش قرار می‌دهند. نتایج نشان می‌دهند که برای برطرف کردن کمبود فضای سبز منطقه به 12 تا 13 پارک محله‌ای ،16 تا 17 پارک ناحیه‌ای در منطقه نیاز داریم. همچنین براساس نتایج به دست آمده تنها کمتر از 30 درصد فضای سبز منطقه در وضعیت مناسب واقع شده‌اند در حالی‌که 43 درصد از پارک‌های سطح منطقه در وضعیت نامناسب قرار گرفته‌اند.
Afi, M., Rahimizadeh, A., (1999), Forest Park Construction Plan in Nehbandan, Khorasan Province Management and Planning Organization, page 1.
Alavi, A., Grossi, A., Shahrokhifar, Z., Nasiri Majd, S., (2016), An analysis of the quantitative and qualitative status of urban green space with emphasis on measuring the satisfaction of Nazarabad residents, Journal of Architecture and Sustainable City, Fourth Year, No. 2
Chiesura, A, (2004), The Role of Urban Parks for The Sustainable Sity, Landscape and Urban Plannig. www.elsevir.com/locate/landrob plan.
Dadashi, S., Kazemi, A., Ahmadi, A., Gili, M., (2006), Spatial analysis of urban green space using spatial information system (GIS), the first conference on urban planning and management
Gilradet,S, (1992), EEA, Two- Third of all Europeans now reside in towns of cities Boston.
Ghafari Gilande, A, P, Soghari, Azizi, A, Imani, B, (2021), Evaluation of urban green space dynamics using remote sensing technique and geographic information system (case study: Ardabil city), Journal of environmental science and technology,No 23, Vol 3, pp 252-266.
Hosseinzadeh, N, Amini, A, Amini, S, Yaghoubpour, Z, Naghavi, M, (1396), Urban green space land use evaluation, in the process of sustainable development (Case study: Islamshahr), Geographical Quarterly of the Land, Fourteenth Year, No. 54, Pp. 61-78.
Knobel, Pablo, Payam, Dadvand, Luci, Alonso, Luis, Cost, fMari, Españo, bRoser, Manej,T, (2022), Development of the urban green space quality assessment tool (RECITAL), Urban Forestry & Urban Greening, Vol 75, 126895.
Laghaei, H., (1992), Analysis and evaluation of landscapes and principles of green space, Proceedings of the specialized seminar on green space, Publications of the Parks and Green Space Organization of Tehran
Manlum, M., (2005), "Applied Fuzzy Arithmetic, An Introduction with Engineering Applications", Berlin Heidelberg New York: Springer
Mohammadi, J., Zarabi, A., Ahmadian, M., (2012), م Spatial analysis of urban parks in Noorabad using, "GIS Geography and Environmental Planning, year, 33 consecutive 47, No. 3.
Mohammadzadeh Titkanloo, H., (1992), Neighborhood Scale Green Space Planning Criteria, Tarbiat Modares University Master Thesis,
Nakamuraand, B, Rand fadi, E.A, (1992): Comparative study of the characteristics of the electroence phalogran when observing hedge and a concrete block fence, Journal, of Japanese Institute of Land Scape Architects.
Nicholls, S. (2001): Measuring the accessibility and equity of public parks: A case study using GIS. Managing Leisure, 6, pp: 201-219.
Qudsi, S, Sharifzadeh, E, Ahdanjad Rudtashti, M, (2021), Evaluation of urban green space with emphasis on fair distribution between urban areas (case study: Zanjan city), Journal of sustainable development of geographical environment, No 3, Vol 4, pp1-15.
Pakifatrat, A., Taqvaei, M., Zarabi, A., (1397), to evaluate the status and development of Shiraz urban green space for sustainable development using the standard approach, Journal of Regional Planning Quarterly / Year 8. No. 29, p. 141 -160
Shi, L,(2002), suitability analysis and decision making using GIS, spatial modeleling urban planning
Saeidnia, A., (2003), Urban Green Space, Green Book of Municipalities, Volume 9, Tehran, Organization of Municipalities and Rural Affairs, Third Edition
Teymouri, R., Roustaei, Sh., Akbari Zamani, A., Ahadnejad, M., (2010), Evaluation of spatial-spatial appropriateness of urban parks using GIS (Case study: Neighborhood parks of Region 2 of Tabriz Municipality), Scientific Journal of Geographical Space, Tenth year, No. 3
Warsi, H.R., Mohammadi, J., Shahivandi, A., (2008), Location of urban green space using GIS (Case study: Khorramabad), Journal of Geography and Regional Development, Volume 6, Number 10; From page 83 to page 103.
Yousefi, L, (2001), Evaluation of urban land use according to multiple indicators (Piranshahr case), Master Thesis in Geography and Urban Planning, Tabriz, University of Tabriz
Yoo, E, Roberts, E. (2022), Static home-based versus dynamic mobility-based assessments of exposure to urban green space, Urban Forestry & Urban Greening, Vol 70, 127528.
