بررسی ترکیبات شیمیایی، فعالیت ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی اسانس برگ گیاه بومادران (Achillea millefolium) و مقایسه با آنتی اکسیدان ها و نگهدارنده های شیمیایی

الموضوعات :

آسیه احمدی ¹ (گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اردستان، اصفهان، ایران.)
مجید غلامی آهنگران ² (گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، شهرکرد، ایران.)
مصطفی فغانی ³ (استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، شهرکرد، ایران.)
محمد سجاد انصاری چهارسوقی ⁴ (دانش آموخته دکتری حرفه‌ای، دانشکده دامپزشکی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار)
زهرا صافی زاده ⁵ (دانشجوی دکتری حرفه‌ای، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه باهنر کرمان)

تاريخ الإرسال : 26 السبت , ربيع الثاني, 1439 تاريخ التأكيد : 16 السبت , شوال, 1439 تاريخ الإصدار : 22 الجمعة , ذو الحجة, 1440

الکلمات المفتاحية: فعالیت ضد میکروبی, اسانس, Achillea millefolium, فعالیت آنتی اکسیدانی,

ملخص المقالة :

بومادران جزء قدیم ترین گیاهان دارویی شناخته شده می باشد که به دلیل وجود ترکیبات شیمیایی خاص هم در طب سنتی هم در طب مدرن استفاده های گوناگونی برای آن ذکر شده است. یکی از مهم ترین خواص دارویی بومادران، تاثیرات ضد میکروبی آن بر طیف گسترده ای از عوامل بیماری زا در انسان و حیوان است. در این مطالعه هدف استخراج و شناسایی اجزای اصلی اسانس برگ بومادران و ارزیابی فعالیت ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی اسانس می باشد. نتایج حاصل از بررسی اجزاء اسانس به روش GC/MS تعداد 58 ترکیب را در اسانس برگ اثبات کرد که بورنئول (%32/12)، 1، 8 سینئول (%51/10)، β- پینن (%33/9) و α- پینن (%82/8) ترکیبات عمده را تشکیل می دادند. اسانس به شدت رادیکال دی فنیل پیکریل هیدرازیل (IC50 =0.94 μg/ml) را کاهش داد. در رابطه با فعالیت ضد میکروبی اسانس، حساس ترین میکروارگانیسم ها قارچ ها و سپس باکتری گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس و مقاوم ترین آن ها باکتری های گرم منفی تشخیص داده شدند (MIC=0.45-7.20 mg/ml). این مطالعه تایید کرد که اسانس برگ بومادران دارای ویژگی های آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی در In Vitro بود. بنابراین می توان استفاده از آن را به عنوان یک ترکیب آنتی اکسیدان و نگهدارنده در فرآورده های غذایی پیشنهاد نمود.

المصادر:

1. قاسمی، ع. (1388). گیاهان دارویی و معطر: شناخت و بررسی اثرات آن‌ها. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد.

2. همامی، س.، رضایی، م.، جایمند، ک. و افضل زاده، ر. (1392). بررسی و مقایسه ترکیب‌های شیمیایی اسانس گیاه بومادران با دو روش تقطیر با آب و دستگاه مایکروویو. مجله گیاهان دارویی اکوفیتوشیمی: 1-10.

3. Adams, R. P. (2007). Identification of Essential Oils components by Gas Chromatography/Quadrupole Mass Spectroscopy. Allured Publishing Corporation, Illinois, USA.

4. Afsharypuor, S., Asgari, S. & Lockwood, G. B. (1996^a). Volatile constituents of Achillea millefolium L. ssp. millefolium from Iran. Journal of Flavour and Fragrance, 11: 265–267.

5. Afsharypuor, S., Asgari, S. & Lockwood, G. B. (1996^b). Constituents of essential oil of A. wilhelmsii from Iran. Planta Medica, 62: 77–78.

6. Aligiannis, N., Kalpoutzakism, E., Chinou, I. B., Mitakou, S., Gikas, E, & Tsarbopoulos, A. (2000). Composition and antimicrobial activity of the essential oils of five taxa of Sideritis from Greece. Journal of Agriculture and Food Chemistry, 49: 811-815.

7. Alsohaili, S. & Al-fawwaz, A. (2014). Composition and antimicrobial activity of Achillea Fragrantissima essential oil using food model media. Journal of European Scientific, 10: 156-165.

8. Baris, O., Gulluce, M., Sahin, F., Ozer, H., Kilis, H., Ozkan, H., Sokmen, M. & Zbek, T. (2006). Biological Activities of the Essential Oil and Methanol Extract of Achillea biebersteinii Afan. (Asteraceae). Turkey Journal of Biology, 30: 65-73.

9. Benedek, B., Rothwangl-Wiltschnigg, K., Rozema, E., Gjoncaj, N., Reznicek, G., Jurenitsch, J., Kopp, B. & Glasl, S. (2008). Yarrow (Achillea millefolium L. s.l.): Pharmaceutical quality of commercial samples. Pharmazie, 63: 23–26.

10. Benedek, B. & Kopp, B. (2007). Achillea millefolium L. s.l. revisited: Recent findings confirm the traditional use. WMW, 157/13–14: 312–314.

11. Bozin, B., Mimica-Dukic, N,, Bogavac, M., Suvajdzic, L., Simin, N., Samojlik, I. & Couladis, M. (2008). Chemical Composition, Antioxidant and Antibacterial Properties of Achillea collina Becker ex Heimerls.l. and A. pannonica Scheele Essential oils. Molecules,13: 2058-2068.

12. Burt, S. (2004). Essential oils: their antibacterial properties and potential applications in foods-a review. Journal of Food Microbiology, 94: 223–253.

13. Candan, F., Unlu, M., Tepe, B., Daferera, D., Polissiou, M., Sökmen, A. & Akpulat, H. A. (2003). Antioxidant and antimicrobial activity of the essential oil and methanol extracts of Achillea millefolium subsp. millefolium Afan. (Asteraceae). Journal of Ethnopharmacology, 87: 215–220.

14. Dokhani, S., Durance, T. D., Cottrell, T. & Mazza, G. (2012). Drying Effects on Major Volatile and Phenolic Components of Achillea filipendulina Lam. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 15: 885-894.

15. Dokhani, S., Cottrell, T., Khajeddin, J. & Mazza, G. (2005). Analysis of Aroma and Phenolic Components of Selected Achillea Species. Plant Foods for Human Nutrition, 60: 55–62.

16. Fisher, K. & Phillips, K. Potential antimicrobial uses of essential oils in food: is citrus the answer?. (2008). Trends in Food Science and Technology, 19: 156-164.

17. Franz, Ch., Bauer, R., Carle, R., Tedesco, D., Tubaro, A. & Zitterl-Eglseer K. (2005). Assessment of Plants/Herbs, Plant/Herb Extracts And Their Naturally Or Synthetically Produced Components As “Additives” For Use In Animal Production. 4: 9-10.

18. Holley, R. A. & Patel, D. (2005). Improvement in shelf-life and safety of perishable foods by plant essential oils and smoke antimicrobials. Food Microbiology, 22: 273–292.

19. Kazemi, M. (2015). Phytochemical and antioxidant properties of Achillea millefolium from the eastern region of Iran. International Journal of Food Properties, 18: 2187-2192.

20. Kazemi, M. (2015). Chemical composition and antimicrobial, antioxidant activities and anti-inflammatory potential of Achillea millefolium L., Anethum graveolens L., and Carum copticum L. essential oils. Journal ofHerbal Medicine. 5: 217-222.

21. Knobloch, K., Pauli, A., Iberi, B., Wegand, H. & Weis, N. (1989). Antibacterial and antifungal properties of essential oil components. Journal of Essential Oil Research, 1: 119–128.

22. Magiatis, P., Skaltsounis, A. L., Chinou, I. & Haroutounian, S. (2002). Chemical composition and in-vitro antimicrobial activity of the essential oils of three Greek Achillea species. Antimicrobial Achillea 57: 287-290.

23. Marzouki, H., Piras, A., Porcedda, S., Falconieri, D. & Bagdonaite, E. (2014). Influence of Extraction Methods on the Composition of Essential Oils of Achillea millefolium L. from Lithuania. Journal of Biodiversity Management and Forestry, 3.

24. Marxen, K., Heinrich Vanselow, K., Lippemeier, S., Hintze, R., Ruser, A. & Hansen, U-P. (2007). Determination of DPPH Radical Oxidation Caused by Methanolic Extracts of Some Microalgal Species by Linear Regression Analysis of Spectrophotometric Measurements. Sensors, 7: 2080–2095.

25. Mazandarani, M., Mirdeilami, S. Z. & Pessarakli, M. (2013). Essential oil composition and antibacterial activity of Achillea millefolium L. from different regions in North east of Iran. Journal of Medical Pantsl Research, 7: 1063-1069.

26. Nickavar, B., Kamalinejad, M., Haj-Yahya, M. & Shafaghi, B. (2006). Comparison of the free radical scavenging activity of six Iranian Achillea species. Pharm Biology,44: 208–212.

27. Pattnaik, S., Subramanyam, V. R, Bapaji, M. & Kole, C. R. (1997). Antibacterial and antifungal activity of aromatic constituents of essential oils. Microbios, 89: 39–46.

28. Rahimmalek, M., Tabatabaeib, B. E. S., Etemadic, N., Goli, S. A. H., Arzani, A. & Zeinali, H. (2009). Essential oil variation among and within six Achillea species transferred from different ecological regions in Iran to the field condition. Industrial crops and product, 29: 348–355.

29. Sharafzadeh, S. (2013). Major constituents of the volatile oils of genus Achillea from Iran. Concise Review of Researches Science and Agriculture, 2: 1-2.

30. Tabanca, N., Kirimer, N., Demirci, B., Demirci, F. and Baser, K. H. C. (2001). Composition and antimicrobial activity of the essential oils of Micromeriacristata subsp. phyrgiaand the Enantiomeric Distribution of Borneol. Journal of Agriculture and Food Chemistry, 49: 4300–4303.

31. Tzakou, O., Pitarokili, D., Chinou, I. B. & Harvala, C. (2001). Composition and antimicrobial activity of the essential oil of Salvia ringens. Planta Medica, 67: 81–83.

32. Ulubelen, A., Topcu, G., Eris, C., Sonmez, U., Kartal, M., Kurucu, S. & Bozok-Johansson, C. (1994). Terpenoids from Salvia sclarea. Phytochemistry, 36: 971-974.

33. Yousefzadeh, N. & Zeinivand, J. (2013). Essential oil composition of Achillea millefolium growing in Darrehshahr town-ship. Iranian Chemistry Communication, 1: 14-19.