بررسی تطبیقی شیوه بیان داستان های قرآنی در مثنوی معنوی و تفسیر کمبریج

الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنی

رضا اشرف زاده ¹ , محمد بهنام فر ² , نازنین احسانی ³

1 - عضو هیأت علمی گروه ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران(استاد)
2 - عضو هیأت علمی گروه ادبیات فارسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران(دانشیار)
3 - دانشجوی مقطع دکتری ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران

تاريخ الإرسال : 28 الجمعة , رمضان, 1438 تاريخ التأكيد : 28 الجمعة , رمضان, 1438 تاريخ الإصدار : 26 الإثنين , شعبان, 1438

الکلمات المفتاحية:

ملخص المقالة :

مثنوی معنوی حاصل تطور و سیر قصه‌ها در طول زمان است. این قصه‌ها راه شناخت ورود به دنیای مولانا و آشناشدن با خلاقیت وی در عرصه داستان‌پردازی است. تفسیر کمبریج نیز از تفاسیر مهمی است که مخصوصاً از جنبه ادبی اهمیت دارد و دارای داستان‌هایی است که به اقتضای مطلب در جای جای کتاب پراکنده‌اند. این داستان‌ها در مثنوی معنوی و تفسیر کمبریج می‌توانند از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار بگیرند. در این تحقیق، مقایسه‌ای تطبیقی میان داستان‌های مثنوی معنوی و تفسیر کمبریج انجام شده است. در این امر که نوعی خوانش ارتباطی است، ارتباط دو متن را به یکدیگر آشکار می‌کند.

المصادر:

قرآن مجید.

آذرنوش، آذرتاش.1390ش، تفسیرهای کهن، تهران: سروش.

براهنی، رضا. 1348ش، قصه‌نویسی، تهران: انتشارات اشرفی.

بهنام فر، محمد. 1392ش، وحی دل مولانا، مشهد: آستان قدس رضوی.

پورخالقی چتـرودی، مهـدخت. 1374ش، فرهنگ قصه‌های پیامبران، مـشهد: آستان قـدس رضوی.

پورنامداریان، تقی. 1380ش، در سایه آفتاب، تهران: انتشارات سخن.

پورنامداریان، تقی. 1364ش، رمز و داستان‌های رمزی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

تفسیر کمبریج، 1349ش، تفسیر قرآن معروف به تفسیر کمبریج، تصحیح جلال متینی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.

حسینی، صالح. 1375ش، واژه‌نامه ادبی، تهران: انتشارات نیلوفر.

درودی، موسی. 1362ش، نخستین مفسران پارسی‌نویس، تهران: نور فاطمه.

راغب اصفهانی، حسین بن محمد. 1392ش، المفردات فی غرایب القران، ترجمه حسین خداپرست، قم: نوید اسلام.

زرین‌کوب، عبدالحسین. 1366ش، بحر در کوزه، تهران: انتشارات علمی.

زرین‌کوب، عبدالحسین. 1364ش، سرّ نی، تهران: انتشارات علمی.

زمانی، کریم. 1393ش، شرح مثنوی معنوی، هفت جلد، تهران: انتشارات اطلاعات.

شریفی، محمد. 1387ش، فرهنگ ادبیات داستانی، تهران: بی نا.

طبرسی، ابوعلی فضل بن حسن. 1295ق، تفسیر مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تصحیح و تعلیق ابوالحسن شعرانی،10 ج، تهران: مکتبه العلمیه.

فروزان فر، بدیع الزمان. 1390ش، شرح دفتر اول مثنوی معنوی، تهران: انتشارات زوار.

مولانا، جلال الدین محمد. 1371ش، مثنوی معنوی، به کوشش و اهتمام رینولد نیکلسون، مقدمه قدمعلی سرامی، تهران: انتشارات بهزاد.

میر صادقی، جمال. 1376ش، عناصر داستان، تهران: انتشارات امیرکبیر.

میرهاشمی، سید مرتضی. 1392ش، داستان‌ها و پیام‌ها در مثنوی، تهران: علم.

 

مقالات

شاکری، جلیل. 1386ش، «مولوی و هنر؛ داستان‌پردازی در مثنوی»، دو فصلنامه فرهنگ(ویژه‌نامه مولوی)، شماره 63-64 - پاییز و زمستان، تهران، صص 409-422.

شریف زاده، منصوره. 1388ش، «بررسی تطبیقی عنصر طرح در داستان‌های کهن و داستان‌های امروزی»، فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی، سال سوم، شماره 12، صص 73-89.

شوهانی، علیرضا. 1382ش، «داستان‌پردازی و شخصیت‌پردازی مولوی در مثنوی معنوی»، فصلنامه پژوهش‌های ادبی، دوره 1، ش 2، صص91- 106.

ضیاء، محمدرضا. 1391ش، «تداعی معانی و آفات آن در مثنوی»، فصلنامه علمی ـ تخصصی مطالعات زبان و ادبیات غنایی، دوره 2، شماره 3، صص 65-74.

فاروق، حمید. 1378ش، «فنون قصه‌سرایی در مثنوی مولانا: یا آشفتگی روایی یا توالی منطقی»، مجله تحقیقات ایران شناسی، نامه فرهنگستان، دوره 32، شماره 1، صص171-195.

مهدی‌زاده فرد، مهدی. 1392ش، «بررسی ساخت روایی قصه در مثنوی»، نشریه ادب پژوهی، شماره 25، صص105- 108.