بررسی ساختار جمله انشایی امر و اغراض آن در سوره مائده
الموضوعات : Quarterly Sabzevaran Fadak
ابراهیم نامداری
1
,
عسگر بابازاده اقدم
2
1 - استادیار دانشگاه پیام نور
2 - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
اساساً قرآن کریم دربردارنده عالیترین معارف و آموزههایی است که از طریق وحی بر انسان نازل شده است و برای درک مفاهیم آن به علوم گوناگون نیاز است؛ از جمله این علوم، بلاغت است که خود شامل معانی، بیان و بدیع است؛ رعایت هر کدام از این موارد سبب زیبایی کلام و تأثیر بیشتر بر مخاطب میشود. جمله در علم معانی به خبر و انشاء تقسیم میشود که کشف معانی ثانویه بر عهده علم معانی است. این پژوهش به روش تحلیلی و توصیفی به بررسی جمله انشایی طلبی امر در سوره مائده میپردازد و اغراض ثانویه آن را در ضمن آیات بیان میکند ضمن آنکه به دنبال پاسخگویی به این سؤال است: فعل امر به عنوان انشای طلبی در چه معانی دیگری غیر از امر به کار رفته است و نهایتاً این اغراض چه تأثیری بر مخاطب خود میگذارد؟ با بررسی آیات به این نتیجه میرسیم که اسلوب امر، بیشتر مواقع از معنای اصلی خود خارج گردیده است و در معانی همچون تهدید، دعا، تخییر، وجوب، سرزنش، تحقیر و ... به کار رفته است تا مخاطب بعد از کشف مقصود و رسیدن به مراد خود، از لذت بیشتری برخوردار گردد.
