نقش عشق در رسیدن به مقام فنا از دیدگاه مولانا(با تأکید بر مثنوی معنوی)

الموضوعات :

اسماعیل صادقیلر ¹ (دانشجوی دکتری رشته فلسفه هنر، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
پرویز ضیاء شهابی ² (استادیار گروه فلسفه، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
امیرعباس علی زمانی ³ (دانشیار گروه فلسفه دین، دانشگاه تهران، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 01 الجمعة , رجب, 1440 تاريخ التأكيد : 01 الجمعة , رجب, 1440 تاريخ الإصدار : 15 الأربعاء , جمادى الثانية, 1440

الکلمات المفتاحية:

ملخص المقالة :

مثنوی معنوی مولوی، متضمّن عمیق‌‌ترین مباحث خداشناسی، هستی ‌شناسی، انسان ‌شناسی و ... است. این کتاب که حاصل جمیع تجارب عارفانه و صوفیانه در سنّت اسلامی است، در حقیقت حکایت یک نوع‌ سفرنامه معنوی و تجربه شخصی است که در ضمنِ یک رشته تعالیم و مفاهیم عرفانی به تصویر کشیده شده است. دو مبحث عشق و فنا از جمله آن مفاهیمی هستند که مولانا در مثنوی به آن‌ها پرداخته است. نوشتار حاضر به شیوه مطالعات کتابخانه‌ای، با هدف بررسی دو مقوله عشق و فنا با تکیه بر دیدگاه مولانا در مثنوی معنوی، نخست به توصیف عشق و فنا، و سپس به تبیین و تحلیل این دو مقوله و یاری‌گریِ عشق به سالکِ عارف در رسیدن به مقام فنا از دیدگاه عرفانی مولانا در مثنوی معنوی خواهد پرداخت.

المصادر:

قرآن کریم.

افلاکی العارفی، شمس الدّین. 1392ش، مناقب العارفین، به کوشش تحسین یازیجی، چاپ پنجم، تهران: دنیای کتاب.

جعفری، محمّدتقی. 1387ش، مولوی و جهان‌بینی‌ها، چاپ ششم، تهران: مؤسّسه تدوین و نشر آثار علاّمه جعفری.

دهخدا، علی اکبر. 1373ش، لغتنامه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

زرین کوب، عبدالحسین. 1374ش، سرّ نی(نقد و شرح تحلیلی و تطبیقی مثنوی)، چاپ ششم، تهران: علمی.

زرین کوب، عبدالحسین. 1390ش، پلّه پلّه تا ملاقات خدا، چاپ سی و یکم، تهران: علمی.

زمانی، کریم. 1383ش، میناگرِ عشق(شرح موضوعی مثنوی معنوی)، چاپ دوم، تهران: نشر نی.

زمانی، کریم. 1390- 1387ش، شرح جامع مثنوی، تهران: اطّلاعات.

سجّادی، سیّد جعفر. 1361ش، فرهنگ علوم عقلی، تهران: انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.

سجّادی، سیّد جعفر. 1393ش، فرهنگ اصطلاحات عرفانی، چاپ دهم، تهران: طهوری.

سعیدی، گُل بابا. 1392ش، فرهنگ جامع اصطلاحات عرفانی، چاپ اول، تهران: زوّار.

شهیدی، سیّد جعفر. 1373ش، شرح مثنوی شریف، چاپ اول، تهران: علمی و فرهنگی.

فروزانفر، بدیع الزّمان. 1373ش، شرح مثنوی شریف، چاپ ششم، تهران: زوّار.

گولپینارلی، عبدالباقی. 1374ش، نثر و شرح مثنوی شریف، ترجمه به فارسی توفیق سبحانی، چاپ دوم، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.

گولپینارلی، عبدالباقی. 1390ش، مولانا جلال الدّین، زندگانی، فلسفه و آثار، ترجمه توفیق سبحانی، چاپ دوم، تهران: نشر پارسه.

مولوی، جلال الدّین محمّد. 1390ش، مثنوی معنوی، تصحیح نیکلسون، چاپ پنجم، تهران: هرمس.

نیکلسون، رینولد الّین. 1374ش، تصوّف اسلامی و رابطه انسان و خدا، ترجمه محمّدرضا شفیعی کدکنی، چاپ دوم، تهران: سخن.

همایی، جلال الدّین. 1376ش، مولوی نامه، چاپ نهم، تهران: مؤسّسه نشر هما.

 

مقالات

کاکایی، قاسم و بحرانی، اشکان. 1390ش، «فنای صفاتی از دیدگاه مولانا و مایستر اکهارت»، نشریه مطالعات اسلامی- فلسفه و کلام، شماره 86.

ماهینی، انسیّه و دیگران. 1393ش، «خودفراموشی در بستر از خودبیگانگی با تکیه بر دیدگاه مولوی»، پژوهشنامه اخلاق، شماره 23.

The Holy Quran

Aflaki Al-Arefi, Shamsuddin. (2013), Manakib Al-Arifin,  Tahsin Yaziji (ed.), Tehran: Donyay-e-ketab, Fifth Edition.

Jafari, Mohammad Taghi. (2008), Rumi and Worldviews, Tehran: Institute of compilation and publication of Allame Jafari works, Sixth Edition.

Dehkhoda, Ali Akbar. (1994), Dictionary, Tehran: Tehran University Press.

Zarrinkoob, Abdolhossein. (1995), Mystery of the Reed (A Critical and Comparative-Analytical Description of Mathnavi), Tehran: Scientific,  Sixth Edition

Zarrinkoob, Abdolhossein. (2011), Step By Step to the meeting of God, Tehran: Scientific, 31^th Edition

Zamani, Karim. (2008-2011), A comprehensive Description of Masnavi, Tehran: Ettela’at.

Zamani, Karim. (2004), Minagar-e Eshgh (Thematic Explanation of Masnavi-i Ma'navi), Tehran: Ney Publication, Second Edition.

Sajjadi, Seyed Ja'far. (2014), Dictionary of mystical terms, Tehran: Tahuri, 10^th Edition.

Sajjadi, Seyed Ja'far. (1982), A Dictionary of Logical Sciences, Tehran: Islamic Association of Iranian Wisdom and Philosophy. First Edition.

Sa'idi, Gol Baba. (2013), A Comprehensive Dictionary of Mystical Terms, Tehran: Zawar, First Edition.

Shahidi, Seyed Ja'far. (1994), Explanation of Masnavi Sharif, Tehran: Scientific and Cultural, First Edition.

Forouzanfar, Badi-Al- Zaman. (1994), Explanation of Masnavi Sharif, Tehran: Zawar, Sixth Edition.

Gulpinarli, Abdul Baghi. (1995), Prose and Explanation of Mathnavi Sharif, Translated by Tofigh Sobhani, Tehran: Printing and Publishing Organization, Second Edition.

Gulpinarli, Abdul Baghi. (2011), Jalāl ad-Dīn Rūmi, Life, Philosophy and Works ..., Translated by Tofigh Sobhani, Tehran: Parseh Publishing, Second Edition.

Jalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī. (2011), Masnavi-i Ma'navi, corrected by Reynold Alleyne Nicholson, Tehran: Hermes, Fifth Edition.

Nicholson, Reynold Alleyne . (1995), Islamic Sufism and the Relationship between Man and God, Translated by Mohammad Reza Shafiei Kodkani, Tehran: Sokhan, Second Edition.

Homa’i, Jalal al-Din. (1997), Molavi Nameh, Tehran: Homa Publishing House, 9^th Edition.

 

Articles

Kakayi, Qasem; Bohrani, Ashkan. (2011), Inexistence of Attributes from the Viewpoint of Rumi and Meister Eckhart, Publication of Islamic Studies of Philosophy and Theology, No. 86.

Mahini, Ensiye and et al. (2014), Self-forgetfulness in the context of Alienation based on Rumi's point of view, Ethics Bulletin, No.23.