جایگاه زن در ادبیات ایران و اسپانیا (مطالعة موردی: داستان‌های کوتاه جلال آل‌احمد و نمایش‌نامه‌های فدریکو گارسیا لورکا)

الموضوعات :

زهره اله دادی دستجردی ¹ , سودابه باشی زاده ²

1 - عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات
2 - گروه زبان اسپانیایی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی

تاريخ الإرسال : 20 الأحد , رمضان, 1442 تاريخ التأكيد : 24 الأحد , جمادى الأولى, 1444 تاريخ الإصدار : 27 الجمعة , صفر, 1444

الکلمات المفتاحية: جلال آل احمد, نمایشنامه, فدریکو گارسیا لورکا, داستان کوتاه, زن,

ملخص المقالة :

در این پژوهش تطبیقی جایگاه، نقش و ویژگی‌های زنان در خانواده و جامعه در ادبیات ایران و اسپانیا مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای محدودساختن حوزة مطالعاتی پژوهش به داستان‌های کوتاه جلال آل‌احمد و نمایش‌نامه‌های فدریکو گارسیا لورکا به عنوان دو نویسندة صاحب نام و صاحب نظر در هر دو کشور اکتفا شده‌است. در آغاز به معرّفی اجمالی تاریخچۀ زندگی و فعالیّت‌های سیاسی- اجتماعی- فرهنگی هر دو نویسنده پرداخته شده و زن، جایگاه و تصویر او ابتدا در آثار هر کدام به صورت جداگانه و سپس به صورت تطبیقی بررسی گردیده‌است. برای رسیدن به مقصود به بررسی تطبیقیِ عناوینِ مختلفی که حاکی از جایگاه زن در داستان‌های کوتاه جلال آل‌احمد و فدریکو گارسیا لورکا باشد، سخن به میان می‌آید؛ این مقایسه و تطبیق هم نمودار شباهت‌ها و اشتراکات دو فرهنگ و هم گویای تفاوت‌ها و اختلاف‌نظر آن‌هاست؛ هم از مصادیق بیان واقعیّت اجتماعی و خانوادگی زن در زمینة تاریخی آثار نمونه آورده شده و هم آنجا که هر دو نویسنده از کلیشه‌ها سخن گفته‌اند؛ مشخّص گردیده‌‌است.

المصادر:

آل احمد، جلال.(1372). غرب­زدگی. چ4. تهران: فردوس

........................؛ (1387). لاک صورتی در مجموعة سه تار. چ4. تهران: جامه‌دران

.......................؛ (1371). مجموعه داستان زن زیادی. چ1. تهران: فردوس

اسحاقیان، جواد.( 1385). سایه‌های روشن در داستان‌های جلال آل­احمد. تهران: گل آذین.

پاینده، حسین. (1389). داستان کوتاه در ایران: داستانهای رئالیستی و ناتورالیستی. ج1. تهران: نیلوفر

علیزاده، عزیزالله.(1376). بینش جلال آل­احمد. چ1. تهران: فردوسی

قره­باغی، علی­اصغر؛ (1382). فدریکو گارسیا لورکا. تهران: ابتکار نو.

لورکا، فدریکو گارسیا. (1385). سه نمایش­نامه (عروسی خون، یرما، خانه برنادا آلبا). ترجمة احمد شاملو. چ3. تهران: چشمه

Feal Deibe, Carlos. Lorca: tragedia y mito. Ottawa: Dovehouse Editions, 1989.

مقالات

برهانی، مهدی.(1384). «نقدی بر ردپای فمینیسم در آثار جلال آل­احمد». مجلة حافظ: شماره15، صص31-34. 

ذکایی محمد سعید و میرزایی سید آیت الله.(1384). «پسرهای جوان و ارزش‌های مردانگی». مجلة جامعه­شناسی ایران، دورة ششم. ش3

علی‌پور گسکری، بهناز.(1389). «اندیشه‌های آل­احمد در آیینۀ داستان­هایش». کتاب ماه ادبیات: شمارۀ44پیاپی158: صص35-38

کاظمی، سیمین و نواح عبدالرضا.(1393). «بررسی کلیشه‌های جنسیتی در آثار داستانی جلال آل­احمد». جامعه­شناسی هنر و ادبیات: دوره 6 شمارۀ 1. صص43-63.

کمالی، محمدرضا و شهولی شاهپور. (1384) «ردپای فمنیسم در آثار جلال آل­احمد». مجلة حافظ: ش13، صص56-62.