بررسی تطبیقی جاودانگی در دنیای اساطیری سپهری و البیاتی
الموضوعات :فتانه سمسار خیابانیان 1 , کامران پاشایی فخری 2
1 - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران
2 - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
الکلمات المفتاحية: عبدالوهاب البیاتی, اسطوره, سهراب سپهری, جاودانگی,
ملخص المقالة :
انسان، از آغاز پیدایش برای درک و رسیدن به جاودانگی، تلاشهای بسیاری کرده است تا بر این خواسته فطری خود دست یازد. میل انسان به جاودانگی در قالب های مختلف هم چون اسطوره ها و ادبیات متجلی شده است به طوری که، آنان اولین دشمنان خود را دیوان و اهریمنان می پنداشته اند که مانع آنان در رسیدن به جاودانگی است.از آنجاکه یکی از جنبه های مهم اهریمن و قوای او، مرگ آفرینی است؛ از این رو، تلاش برای راندن اهریمن، به نوعی، با مرگ گریزی و دست یافتن به زندگی ابدی، پیوند می خورد. شعرای ملیت های مختلف، جلوه هایی مانا از امتزاج اسطوره جاودانگی و شعر بر بیکران عرصه ادب آفریده اند که در این مقال، سهراب سپهری و عبدالوهاب البیاتی را برگزیدیم تا نظاره گر اشتراکات ذهنی و ذوقی این دو شاعر با دو ملیت متفاوت در این حوزه باشیم.خلود و مرگ گریزی در دو شاعر مذکور، مشترکا با توسل به عشق، طبیعت و فرازمانی و مکانی بودن متجلی می شود که تبیین آن، عمده مبحث این نوشتار خواهد بود.
قران کریم
البـیاتی، عـبدالوهاب (١٣٩٠)؛ ترانه های عاشق آواره ، ترجمـۀ عبدالرضـا رضـایی نیـا، چـاپ اول ، تهـران : فصـل پنجم
البیاتی، عبدالوهاب (1990)، دیوان، المجلد الثانی، بیورت: دار العودة.
_||_قرآن کریم
البـیاتی، عـبدالوهاب (١٣٩٠)؛ ترانه های عاشق آواره ، ترجمـۀ عبدالرضـا رضـایی نیـا، چـاپ اول ، تهـران : فصـل پنجم
البیاتی، عبدالوهاب (1990)، دیوان، المجلد الثانی، بیورت: دار العودة.
الشرع، علی، (1999)، الأورفیة و الشعر العربی المعاصر، اردن: منشوراه ورزا ة الثقایة.
الیاده، میرچا،(1372)، رساله در تاریخ ادیان، ترجمه ی جلال ستاری، تهران، انتشارات سروش.
اونامونو، میگلدو (1360) درد جاودانگی. ترجمه ی بهاءالدین خرمشاهی. چاپ اول، تـهران: امـیر کبیر
بیدج، موسی (١٣٧٨)؛ «مشعل های نور جان می سـپارند»، مجله ادبیات و زبـان هـا، سـال دوم، شـماره بیسـت و ششم، صص ١١٢-١١٥
پروهان. م.(1372)مرگ، پایان کـبوتر نـیست ادبستان. شماره ی پنجم. پیاپی: 41، اردیبهشت ماه.
جواری، محمدحسین، (1383)، اسطوره در ادبیات تطبیقی، به نقل از اسطوره و ادبیات، (مجموعه مقالات)، چاپ اول، تهران: سمت، صص 40-51)
حمیدی، جواد، محمود شکیب، (1398)، رویکردی متن شناختی به انگاره های انسان گرایانه در اشعار شاملو و عبدالوهاب بیاتی، مطالعات ادبیات تطبیقی، سال سیزدهم، شماره 51، جیرفت، صص 84-63.
ذبیح نیا عمران، آسیه، (1392)، تراژدی در اساطیر ایران و جهان، تهران: سخن.
رضایی، مهدی،(1383)، آفرینش و مرگ در اساطیر، تهران: انتشارات اساطیر.
روتون، ک.ک.(1378)، اسطوره، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل پور، تهران: نشر مرکز.
سپهری، سهراب (1374) هشت کتاب. چاپ چهارم. تهران: طـهوری.
سرکاراتی، بهمن، (1378)، سایه های شکارشده، تهران: قطره.
شمیسا، سیروس، (1382)، نگاهی به سپهری، چاپ هشتم، تهران: صدای معاصر.
صدیقی، کلثوم،(1395)، خوانش اسطورهگرای تمنّای جاودانگی در سرودههای عبدالوهاب البیّاتی، نقد ادب معاصر عربی، شماره 10، بهار، صفحه 196.
عرفات الضاوی، احمد (١٣٨٤)؛ کارکرد سنت در شعر معاصر عرب (بـدر شـاکر السیاب، خلیل حـاوی، نـازک الملائکه، عبدالوهاب البیاتی، ادونیس، صلاح عبدالصبور)، ترجمۀ سید حسین سیدی، چاپ اول، مشـهد: دانشـگاه فردوسی.
غیاثی، ناهید، (1391)، باورهای رستاخیزی در مصر باستان و ادیان ابراهیمی، تهران، نشر قطره.
محمدی، محمد حسین، (1372)، فرهنگ تلمیحات شعر معاصر، تهران: میترا.
مقدادی، بهرام، (1377)، تحلیل و گزیده شعر سهراب سپهری، چاپ اول، تهران: پایا.
مک کال، هنریتا (1379)، اسطوره های بین النهرینی، مترجم: عباس مخبر، تهران: مرکز.
ویو، ژ، (1382)،اساطیر مصر، ترجمه ابوالقاسم اسماعی لپور، چاپ اول، تهران: نشر کاروان.
یاحقی، محمدجعفر، (1386)، فرهنگ اساطیر و داستان واره ها، تهران: فرهنگ معاصر.
Qoran
Albayati, Abdolrahman, (2012), Displaced Lover Songs, Translated by Abdolreza Rezaeenia, vol.1, Tehran, Fasl panjom press.
-------------------, (1990) Court, almojalad al sani, Beyroot, Darol odat.
Alshar, Ali, (1999), Orpheism and contemporary Arabic poetry, Ordon, Manshurat vezarat al saghayeh.
Eliade, Mircea, (1994), A Treatise on the History of Religions, Translated by Jalal Sattari,Tehran,Sorush press.
Unamo,Miguel de,(1982), The pain of immortality,Translated by Bahae aldin Khoramshahi, Tehran,Amirkabir press.
Bidaj, Moosa, (2000), Light torches die, Journal of Literature and Languages, vol.26, pp112-115.
Prohan.M.(1994), Death is not the end of pigeons,Adabestan, vol.5.
Javari, Mohammadhosein, (2005), Myth in Comparative Literature Quoted in Myth and Literature, Tehran, pp.40-51.
Hamidi, Javad, Mahmood Shakib, (2019), A Cognitive Textual Approach to Humanistic Imagery in the Poems of Shamloo and Abdul Wahab Bayati, Comparative Literature Studies, vol.51, Jiroft, pp 63-84.
Omran, Zabihnia, (2014), Tragedy in Iranian and World Myths, Tehran,Sokhan press.
Rezaee, Mahdi, (2005), Creation and Death in Mythology, Tehran, Asatir press.
Roton,KK,(2000), Myths,Translated by Abolgasem Esmaeelpoor, Tehran,Markaz Press.
Sepehri, Sohrab, (1996), Eight books,Tehran,Tahuri Press.
Sarkarati, Bahman, (2000), The shadow of the hunted, Tehran, Ghatreh Press.
Shamisa, Siroos, (2004), Take a look at Sepehri, Tehran, Sedaye moaser Press.
Sedighi, Kolsoom, (2017), The Mythical Reading of the Desire of Immortality in the Songs of Abdul Wahhab al-Bayati, Contemporary Arabic courtesy, vol.10, p 196.
Arafat al zavi, Ahmad, (2006), The function of tradition in contemporary Arab poetry (Badr shaker al siab, Khalil Havi, Nazok al malaekeh, Abdolvahab al bayati, Adonees, Salah abdolsaboor), Translated by Seyed Hosein seyedi, Mashhad, Ferdosi university.
Ghiasi, Nahid, (2013), resurrection beliefs in ancient Egypt and the Abrahamic religions, Tehran, Ghatreh press.
Mohammadi, Mohammadhosein, (1994), contemplative Culture of Contemporary Poetry,
Meghdadi, Bahram, (1999), Analysis and Reporting of Sohrab Sepehri's Poetry, Tehran, Paya press.
McCall, Henrietta, (2001), Mesopotamian Myths, Translated by Abbas Mokhber, Tehran, Markaz press.
Vieu, j,(2004), Egyptian mythology, Translated by Abolghasem Esmaeelpoor, Tehran, Karvan press.
Yahaghi, Mohamadjafar, (2008), Mythology and storytelling Encyclopedia, Tehran, Farhang e moaser press.