بررسی تأثیرپذیری مکتب عرفانی بانو امین از عارفان بزرگ
الموضوعات :
سکینه کریم پور بارکوسرایی
1
,
محمد تقی فعالی
2
,
هادی وکیلی
3
1 - دانشجوی دکترای عرفان اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه عرفان اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه عرفان اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: ابن عربی, ملاصدرا, فیض کاشانی, بانو امین, خواجه عبدالله انصاری,
ملخص المقالة :
عرفان معرفتی است مبتنی بر حالتی روحانی و توصیف ناپذیر که در آن حالت، برای انسان این احساس پیش می آید که ارتباطی مستقیم و بی واسطه با وجود حق تعالی یافته است؛ این احساسات البته حالتی است روحانی، ورای وصف و حد که در طی آن عارف ذات مطلق را نه به برهان، بلکه به ذوق و وجدان درک می کند. سیّده نصرت بیگم امین مشهور به بانو امین(1265-1362ش) از جمله عارفان زن شیعه ایرانی می‌باشد که از همان اوان جوانی با قرآن و حکمت و عرفان آشنا بود و سرانجام به مقام اجتهاد رسید و نزد اساتید زمان بر آموزه‌های خود افزود؛ بانو امین در رویکرد عرفانی خود از عارفان نامی همچون ملاصدرا، ابن عربی، خواجه عبدالله انصاری و فیض کاشانی مفاهیم بنیادین اسفار اربعه، مراتب یقین و استعاذه، طریقت سالک و سلوک الی الله، و معرفت نفس را الهام گرفت. در این جستار ادبی، نگارندگان با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تطبیقی میزان تأثیرپذیری بانو امین از ملاصدرا، ابن عربی، خواجه عبدالله انصاری و فیض کاشانی خواهند پرداخت.
قرآن کریم.
ابن عربی، محی الدین محمد بن علی. 1422ق، تفسیر ابن عربی «تأویلات عبدالرزاق»، تصحیح: سمیر مصطفی رباب، چاپ اول، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ابن عربی، محی الدین محمد بن علی. 1946م، فصوص الحکم، تفسیر: ابوالعلاء عفیفی، چاپ اول، قاهره: دار احیاء الکتب العربیة.
ابن عربی، محی الدین محمد بن علی. 2004م، رسائل(کتاب المعرفة)، جلد 4، تحقیق: سعید عبدالفتاح، بیروت: مؤسسة الانتشار العربی.
ابن عربی، محی الدین محمد بن علی. بی تا، الفتوحات المکیة، چاپ اول، بیروت: دار صادر.
امین، سیده نصرت بیگم. 1361ش، مخزن العرفان فی تفسیر القرآن، تهران: نهضت زنان مسلمان.
امین، سیده نصرت بیگم. 1369ش، سیر و سلوک در روش اولیاء و طریق سیر سعداء، اصفهان: نشاط.
امین، سیده نصرت بیگم. بی تا، اخلاق و راه سعادت، اقتباس و ترجمه از طهارة الاعراق ابن مسکویه، اصفهان: بی نا.
انصاری هروی، خواجه عبدالله. 1387ش، منازل السائرین، به کوشش: محمد عمار مفید، چاپ دوم، تهران: مولی.
ریاحی، محمدحسین. 1376ش، مشاهیر زنان اصفهان، اصفهان: اداره فرهنگ ارشاد اسلامی.
زرین کوب، عبدالحسین. 1361ش، نقد ادبی(جست‌وجو در اصول و روش‌ها و مباحث نقادی با بررسی در تاریخ نقد و نقادان)، جلد اول، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر.
زرین کوب، عبدالحسین. 1378ش، صدای بال سیمرغ، تهران: سخن.
طیبی، ناهید. 1383ش، زندگانی بانو امین، اصفهان: گلبهار.
فیض کاشانی، ملا محسن. 1370ش، ره‌توشه رهروان: شرح رساله زاد السالک، ترجمه: میرجلال محدث، تهران: تحقیقات و انتشارات بدر.
فیض کاشانی، ملا محسن. 1383ش، المحجة البیضاء، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
ملاصدرا. 1380ش، اسفار اربعه، ترجمه محمد خواجوی، چاپ دوم، تهران: مولی.
مقالات
دهقان، علی. 1390ش، «بررسی تطبیقی عرفان سنایی و جان دان»، مجله مطالعات ادبیات تطبیقی، سال پنجم، شماره 20، صص 63-82.
_||_Holy Quran.
Ibn Arabi, Muhyiddin Muhammad bin Ali. 1422, Ibn Arabi's interpretation of "Abdol Razzaq's explanations", Editing: Samir Mustafa Rabab, Beirut: House of Revival of Arab Heritage.
Ibn Arabi, Muhyiddin Muhammad bin Ali. 1946, Fusūs al-Hekam, interpretation by Abu Al-Ala Afifi, Cairo: The House of Revival of Arabic Books.
Ibn Arabi, Muhyiddin Muhammad bin Ali. 2004 Letters (Book of Knowledge), Volume 4, Investigated by: Saeed Abdel-Fattah, Beirut: The Arabic Publication Foundation.
Ibn Arabi, Muhyiddin Muhammad bin Ali, The Meccan Conquests, Beirut: Dar Sader.
Amin, Mrs. Nusrat Begum. 1982, Treasure of Mysticism in the Interpretation of Qur’an, Tehran: Zanan Musliman Nahdat.
Ansari Haravi, Khawaja Abdollah. 1387 St., Manazel Al-Saereen, Beh Koshsh: Muhammad Ammar Mofeed, Tehran: Mola Press.
Fayez Kashani, Mullah Mohsen. 1383 St., Al-Mahaja Al-Bayda, Qom: Institution of Islamic Publishing.
Molla Sadra. 2001, Four Travels, translated by Mohammad Khajavi, Tehran: Mola Press.
Amin, Seyedeh Nusrat Begum. 1990, Journey and Behavior in the Method of Parents and the Journey of Saada, Isfahan: Neshaat.
Amin, Seyedeh Nusrat Begum, Ethics and the Way to Happiness, adapted and translated from Taharat al-Iraq Ibn Muskouyyah, Isfahan
Riahi, Mohammad Hossein 1997, Isfahan Women Celebrities, Isfahan: Islamic Guidance Culture Office.
Zarrinkoob, Abdol Hossein 1982, Literary Criticism (Search in Principles, Methods, and Critical Discussions with a Study in the History of Criticism and Critics), Volume One, Third Edition, Tehran: Amirkabir.
Zarrinkoob, Abdol Hossein 1999, The Voice of Phoenix Wing, Tehran: Sokhan Publication.
Tayebi, Nahid. 2004, Life of Lady Amin, Isfahan: Golbahar.
Feyz Kashani, Molla Mohsen, 1991, Provision of wayfarers: Description of Zad Al-Salek's treatise, translated by Mir Jalal Mohaddes, Tehran: Badr Research and Publications.
Articles
Dehghan, Ali 2011, "Comparative study of Sanai and John Donne’s mysticism ", Journal of Comparative Literature Studies, Fifth Year, No. 20, pp. 63-82.
