بررسی ذرات معلق هوای محیطی مجتمع سیلیس‌کوبان ازندریان همدان
الموضوعات :سهیل سبحان اردکانی 1 , جواد نائینیان 2
1 - - دانشیار، گروه محیطزیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران. *(مسوول مکاتبات)
2 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه محیطزیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
الکلمات المفتاحية: آلودگی هوا, PM2.5, PM10, سیلیس, ازندریان,
ملخص المقالة :
فعالیت های معدنی که از دیرباز به دلیل اهمیت در تامین مواد اولیه مورد توجه انسان بوده است، تغییرات بسیاری در محیط زیست از جمله آلودگی هوا به ذرات معلق ایجاد کرده است. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت آلودگی ذرات معلق هوای ناحیه صنعتی سیلیس کوبان ازندریان همدان به ذرات معلق انجام یافت. نمونه برداری از 8 ایستگاه منتخب شامل 5 واحد فعال در مجتمع سیلیس کوبان و 3 ایستگاه منتخب محیطی در اطراف مجتمع با درنظرگرفتن شرایط جهت وزش باد غالب و سکونت اهالی در فصول تابستان و پاییز 1392 انجام شد. پردازش آماری داده ها نیز توسط نرم افزار SPSS انجام شد. بیشینه میانگین غلظت ذرات معلق خروجی از دودکش واحدهای مورد بررسی بر حسب mg/m3 در فصول تابستان و پاییز سال 1392 به ترتیب با 59/68±78/198 و 00/9±67/199 و کم تر از رهنمود سازمان حفاظت محیط ز یست بود. از طرفی میانگین غلظت PM2.5 در همه ایستگاه های سنجش محیطی به جز ایستگاه محیطی 3 در فصل تابستان، بیش تر از رهنمود EPA و میانگین غلظت PM10 نیز در همه ایستگاه های سنجش محیطی به جز ایستگاه محیطی 2 در فصل پاییز، کم تر از رهنمود EPA بود. با توجه به این که میانگین غلظت ذرات معلق خروجی از دودکش واحدهای مستقر در مجتمع ازندریان و همچنین ذرات PM10 در سنجش های محیطی کم تر از حد استاندارد بود، بنابراین می توان به کارایی نسبی سیستم کنترل آلاینده های خروجی از دودکش به ویژه ذرات با قطر بزرگ تر از 10 میکرون در واحدهای مستقر در مجتمع اذعان کرد
1- Anderson, J. O., Thundiyil, J. G., Stolbach, A. 2012. Clearing the air: A review of the effects of particulate matter air pollution on human health. Journal of Medical Toxicology, vol. 8, no. 2, pp.166-175.
2- علی آبادی، م.؛ بهرامی، ع.ا.؛ محجوب، ح.؛ قربانی، ف.؛ برقی، م.ع. و گلبابائی، ف. بررسی انتشار سیلیس آزاد در هوای کارگاههای سنگکوبی منطقه ازندریان همدان بهروش پراکنش اشعه ایکس، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی همدان، 1386، دوره 14، شماره 3، صص 73-67.
3- بیاتیان، م.؛ بهرامی، ع.ا.؛ گل محمدی، ر. و قربانی شهنا، ف. مطالعه تاثیر شارژ الکتریکی قطرات آب بر بازده اسکرابر مهپاش در حذف ذرات سیلیس، علوم و تکنولوژی محیطزیست، 1390، دوره 13، شماره 4، صص 25-15.
4- Aghilinejad, M., Jammati, M. R., Farshad, A. A. 2006. Prevalence of silicosis among workers in stone-cutter and spilica powder production factories. Respiration Journal, vol. 5, no. 3, pp.31-36.
5- Steenland, K., Mannetje, A., Boffetta, P., Stayner, L., Attfield, M., Chen, J., Dosemeci, M., Hnizdo, E., Koskela, R., Checkoway, H. 2001. Pooled exposure-response relationship analysis and risk assessment for lung cancer in 10 cohorts of silica-exposed workers: an IARC multicentre study. Cancer Causes and Control, vol. 12, pp.773-784.
6- محبی، ا. و خالدرضایی، م. بررسی اپیدمیولوژیک بیماری سلیکوز در کارگران شاغل در کارگاههای سیلیسکوبی، سلامت کار ایران، 1385، دوره 3، شماره 3 و 4، صص 60-57.
7- ابراهیمی، س.؛ غضنفری، ح.؛ طاهری، ا.؛ زمانی، ک.؛ بابائیان، م. و حسن زاده، ا. بررسی میزان شیوع بیماری سیلیکوزیس و برخی عوامل مرتبط با آن در کارگران شاغل در کارگاههای (سنگ‌تراشی) شهرستان خمینی شهر، تحقیقات نظام سلامت، 1392، دوره 9، شماره 4، صص 369-362.
8- بهمنیار، م.؛ منگلی زاده، ن.ا.؛ اکرامی، م. و بهی، م. ارزیابی میزان مواجهه کارگران با گرد و غبار و سیلیس آزاد در کارگاههای شهرستان گرگان در سال 1391، شانزدهمین همایش ملی بهداشت محیط، 1392، 7 ص.
9- ملکوتیان، م.؛ مومنی، ج. و دولتشاهی، ش. بررسی میزان آلایندههای هوا در محیط پیرامون مجتمع صنعتی بارز، طلوع بهداشت، 1392، دوره 12، شماره 2، صص 37-26.
10- محمدیان، م.؛، رکنی، م.؛ اسلامی، ش. و فاضلی، ا. ارزیابی میزان مواجهه کارگران با ذرات سیلیس بلوری در کارگاههای استان مازندران، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 1391، دوره 22، صص 24-18.
11- بنایی قهفرخی، ب.؛ قطبی راوندی، م.ر.؛ صادقی، م. و جزایری، س.ر. بررسی نقش صنایع در آلودگی هوا به منظور ارایه الگوی مدیریتی کنترل و حذف ذرات سیلیس آزاد مطالعه موردی کارخانه سیمان سپاهان اصفهان، چهاردهمین همایش ملی بهداشت محیط، 1390، 8 ص.
12- کاکویی، ح.؛ موسوی، س.؛ پناهی، د.؛ رضازاده آذری، م. و حسینی، م. ارزیابی مواجهه شغلی کارگران با سیلیس آزاد و گردوغبار کل در کارگاه حفر تونل زیرزمینی متروی تهران خط 1، بهداشت و ایمنی کار، 1390، دوره 1، شماره 1، صص 30-25.
13- حبیبی پور، ا.؛ طالبی، ع. و اختصاصی، م.ر. بررسی میزان آلایندگی هوای ناشی از کارکرد معادن و واحدهای تولید شن و مایه مطالعه موردی دشت یزد اردکان، چهاردهمین همایش ملی بهداشت محیط، 1390، 8 ص.
14- غلامی، ع. و کاکویی، ح. بررسی میزان گرد و غبار سیمان در گروههای شغلی مختلف در یک کارخانه سیمان در خراسان جنوبی در سال 1388، سلامت و بهداشت اردبیل، 1390، دوره 2، شماره 4، صص 56-50.
15- حضرتی، ص.؛ رضازاده آذری، م.؛ صادقی، ه.؛ رحیم زاده، س. و مستعد، ن. بررسی غلظت گردوغبار هوای محیط کار در کارخانه سیمان اردبیل، مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، 1388، دوره 9، شماره 4، صص 298-292.
16- نقیزاده، ع.؛ محوی، ا. ح.؛ جباری، ح.؛ دادپور، ع. و کریمی، م. بررسی سطح گردوغبار و سیلیس آزاد موجود در هوای معادن سنگ آهن خواف، سلامت و محیط ایران، 1387، دوره 1، شماره 1، صص 44-37.
17- خرمزاده، م.ر.؛ غلام نیا، ر.؛ رضازاده آذری، م. و حضرتی، ص. ارزیابی گرد و غبار هوای محیط کار و تاثیر آن بر عملکرد ریوی کارگران در یک کارخانه سیمان مدرن، همایش ملی ارگونومی در صنعت و تولید، 1381، 11 ص.
18- صمدی، ص. و جنید، ب.س. بررسی غـلظت گـرد و غـبار و سیـلیس آزاد مـوجـود در آن در معـدن روبـاز سـرب و روی عمارت، فیض، 1382، دوره 7، شماره 4، صص 89-84.
19- سبحان اردکانی، س. و ساعدی، م. بررسی میزان گردوغبار، سیلیس و گازهای آلاینده ناشی از کارخانه سیمان خوزستان، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 1394، شماره 125، صص 31-21.
20- Madungwe, E., Mukonzvi, T. 2013. Assessment of distribution and composition of quarry mine dust: case of Pomona stone quarries, Harare. Atmospheric and Climate Sciences, vol. 2: pp.52-59.
21- Mohammadyan, M., Rokni, M., Yosefinejad, R. 2013. Occupational exposure to respirable crystalline silica in the Iranian Mazandaran Province industry workers. Archives of Industrial Hygiene and Toxicology. vol. 64, no. 1, pp.139-143.
22- El-Gammal, M. I., Ibrahim, M. S., Bader, E. S. A., Asker, S. A., El-Galad, N. M. 2011. Health risk assessment of marble dust at marble workshops. Nature and Science, vol. 9, no. 11, pp.144-154.
23- Mukhopadhyay, K., Ramalingam, A., Ramani, R., Dasu, V., Sadasivam, A., Kumar, P., Prasad, S.N., Sambandam, S., Balakrishnan, K. 2011. Exposure to respirable particulates and silica in and around the stone crushing units in central India. Industrial Health, vol. 49, no. 2, pp.221-227.
24- Ugbogu, O. C., Ohakwe, J., Foltescu, V. 2009. Occurrence of respiratory and skin problems among manual stone-quarrying workers. African Journal of Respiratory Medicine, vol. 1, pp.23-26.
25- Bahrami, A., Ghorbani, F., Mahjub, H., Golbabaei, F., Aliabadi, M. 2009. Application of traditional cyclone with spray scrubber to remove airborne silica particles emitted from stone-crushing factories. Industrial Health, vol. 47, no. 4, pp.436-442.
26- Bahrami, A., Ghorbani, F., Mahjub, H., Aliabadi, M. 2008. Effects of velocity and particles load on efficiency of cyclone in the stone crushing units at Azendarian Area. Journal of Research in Health Sciences, vol. 8, no. 1, pp.12-17.
27- Bahrami, A., Golbabaei, F., Mahjub, H., Ghorbani, F., Aliabadi, M., Barqi, M. 2008. Determination of exposure to respirable quartz in the stone crushing units at Azendarian-West of Iran. Industrial Health, vol. 46, no. 4, pp.404-408.
28- Campopiano, A., Casciardi, S., Del Gaudio, M., Fioravanti, F., Lega, D., Ramires, D. 2007. Exposure to respirable dusts in calcareous quarries: Measurment of crystalline sillica concentrations. Prevention Today, vol. 3, no. 1, pp.19-31.
29- Trzepla-Nabaglo, K., Shiraki, R., Holmen, B. A. 2006. Lidar characterization of crystalline silica generation and transport from a sand and gravel plant. Journal of Hazardous Materials, vol. 132, no. 1, pp.14-25.
30- Bahrami, A., Mahjub, H. 2003. Comparative study of lung function in Iranian factory workers exposed to silica dust. Eastern Mediterranean Health Journal, vol. 9, no. 3, pp.390-398.
31- Shiraki, R., Holmen, B. A. 2002. Airborne respirable silica near a sand and gravel facility in central California: XRD and elemental analysis to distinguish source and background quartz. Environmental Science and Technology, vol. 36, no. 23, pp.4956-4961.
32- Akbar-Khanzadeh, F., Brillhart, R. L. 2002. Respirable crystalline sillica dust exposure during concrete finishing (grinding) using hand-held grinders in the construction industry. Annals of Occupational Hygiene, vol. 46, no. 3, pp.341-346.
33- Alizadehdakhel, A., Ghavidel, A., Panahandeh, M. 2010. CFD Modeling of Particulate Matter Dispersion from Kerman Cement Plant. Iranian Journal of Health and Environment, vol. 3, no. 1, pp.67-74.
34- McMurry, P. H. 2000. A review of atmospheric aerosol measurements. Atmospheric Environment, vol. 34, pp.1959-1999.
35- سازمان حفاظت محیطزیست. ضوابط و استانداردهای زیستمحیطی، انتشارات سازمان حفاظت محیطزیست، 1378، 128 ص.
36- لیلی، م.؛ ندافی، ک.؛ نبیزاده، ر.؛ یونسیان، م.؛ مصداقی‌نیا، ع. و نظم آرا، ش. بررسی غلظت ذرات معلق و شاخص کیفیت هوا محدوده مرکزی شهر تهران، دوازدهمین همایش ملی بهداشت محیط ایران، 1388، 12 ص.
37- Prusty, B. A. K. 2012. Ambient air quality surveillance and indexing in and around mining clusters in Western Kachchh Region, Gujarat, India. Open Journal of Air Pollution, vol. 1, pp. 22-30.
38- Bamniya, B. R., Kapoor, C. S., Jain, S., Kapoor, K. 2012. Impact assessment of air pollution in industrial areas of Rajasmand and Udaipur districts. Journal of Environmental Science, Computer Science and Engineering & Technology, vol. 1, no. 3, pp.411-417.
39- میرحسینی، س.ح.؛ بیرجندی، م.؛ زارع، م.ر. و فاتحی‌زاده، ع. بررسی میانگین مقادیر PM10 و PM2.5 موجود در هوای شهر خرم‌آباد، تحقیقات نظام سلامت، 1392، دوره 9، شماره 1، صص 109-104.
