مدل سازی انتشار نشت پروپان در یک صنعت
الموضوعات :ﻓﺮﯾﺪه ﮔﻠﺒﺎﺑﺎﯾﯽ 1 , ﻧﻮراﻟﺪﯾﻦ آور 2 , اﯾﺮج ﻣﺤﻤﺪ ﻓﺎم 3
1 - اﺳﺘﺎد، داﻧﺸﮑﺪه ﺑﻬﺪاﺷﺖ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺗﻬﺮان
*
(ﻣﺴﺌﻮل ﻣﮑﺎﺗﺒﺎت).
2 - ﮐﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ، داﻧﺸﮑﺪه ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و اﻧﺮژی، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ، واﺣﺪ ﻋﻠﻮم و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺗﻬﺮان.
3 - اﺳﺘﺎدﯾﺎر، داﻧﺸﮑﺪه ﺑﻬﺪاﺷﺖ، داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻮﻋﻠﯽ ﻫﻤﺪان
الکلمات المفتاحية: مدل سازی, انتشار, انفجار, QRA, نرم افزار PHAST, ex,
ملخص المقالة :
نشت مواد سمی و خطرناک و آتشگیر در صنایع فرآیندی و شیمیایی همواره یکی از مخاطرات مربوط به افراد شاغل، ساکنین اطراف این صنایع و همچنین آسیب به محیط زیست بوده است. از مهم ترین مواد خطرناک موجود در این صنایع می توان به پروپان و گازهای سوختنی اشاره کرد. که به دلیل شرایط خاص نگه داری و ذخیره آن در مخازن بزرگ برای مصرف واحدهای تولیدی، دچار نشت، حریق و انفجار و بالطبع باعث مرگ ده ها نفر می گردد. در صنایع تمهیدات خاصی جهت پیشگیری از نشت مواد و وقوع این چنین حوادثی در نظر گرفته نمی شود. بنابراین یکی از روش های موثر در انجام اقدامات پیشگیرانه، مطالعه پیامد حوادث با استفاده از روش های ارزیابی ریسک و مدل های پخش اتمسفری است. امروزه جهت کمی نمودن ریسک ها (QRA) مدل های نرم افزاری متعددی همچون PHAST-ALOHA- SLAB-DEGADIS به منظور مدل سازی پخش مواد سمی، آتشگیر و خطرناک تهیه شده است که هر یک متناسب با کاربرد آن، دارای ویژگی های خاصی می باشند. با انجام مدل سازی پخش مواد توسط نرم افزارهای معتبر، علاوه بر مشخص نمودن محدوده متاثر از نشت مواد سمی، آتشگیر و خطرناک می توان برنامه کنترلی(پیشگیرانه، حین و پس از حادثه) و واکنش در شرایط اضطراری را با استفاده از نتایج مدل سازی طرح ریزی نمود. در این مطالعه یک صنعت در منطقه شرق تهران مد نظر قرار گرفت. ورودی های نرم افزار طبق شرایط آب و هوایی منطقه داده شد و تعیین گردید که در فاصله یک کیلومتر،پروپان دارای تراکمی معادل 17 برابر TLV موجود است و از طرفی این فاصله حد مفید اثر انفجار می باشد که موجب از بین رفتن حدود 916 نفر از پرسنل و 130 نفر از راکبین خودرو، همچنین خسارت مالی حدود حداقل 401 میلیارد تومان می شود. لذا پیشنهادهایی از جمله ساخت و تجهیز ایستگاه مدیریت بحران،مرکز امداد و نجات،نصب دایک، فنس کشی و کنترل تردد خودروها، ex نمودن تجهیزات نزدیک به مخزن جهت جلوگیری و کنترل خطرات ناشی از انتشار عنوان می گردد.
- The quest quarterly “A Comparison of vapor cloud explosion models", Volume 4, 1999
- Shepherd, J. E., Melhem, G. A., and Athens, P., “Unconfined vapor cloud explosions: a new perspective,” International Conference and Workshop on Modeling and Mitigatingthe Consequences of Accidental Releases of Hazardous Materials,” New Orleans, LA, May 20–24, 1991, AIChE, New York, 1991, pp. 613–635
- CCPS. Guidelines for Evaluating the Characteristics of Vapor Cloud Explosions, Flash Fires, and BLEVEs, AIChE, , New York, ISBN 0-8169-0474-X, 387 pp., 1994.
- گوهررخی. مهدی، ترابی. مرتضی، گلعذاری. فواد، اکبری. فرزاد، سال1388، "ارزیابی کمی و کیفی ریسک در واحدهای فرایندی، روش های بررسی حوادث و شبیه سازی شبکه flare با نرم افزار aspen flarenet " ، انتشارات طراحان تاش رسانه
- عبدالحمید زاده. بهمن، بدری .ناصر، سال 1389، "ارزیابی کمی و کیفی ریسک در صنایع فرایندی" ، انتشارات اندیشه سرا.
- منبع: سازمان بهینه سازی سوخت کشور
- Robert,Alley.E,1998,”Air Quality Control Handbook”
- P. Zannetti, “Air Pollution Modeling”, 1990 New York: Wiley
- Nevers. N.D, McGraw. Hill ,2000,”Air Control Engineering”
- J.M. Santamaria Ramiro, P.A. Brana Aisa,1998, "Risk Analyses and Reduction in the Chemical Process Industry",
- Hanna, S. R., Chang, J. C., and Strimaitis, D. G., 1993, “Hazardous gas model evaluation with field observations,” Atmospheric Environment, 27A (15) 2265–2285, PASQUILL, F. and SMITH, F.B. (1983). Atmospheric Diffusion, 3rd ed. (New York: Wiley)
- Clancey, VJ, Diagnostic Features of Explosion Damage, 6th International Meeting on Forensic Sciences, Edinburgh, Scotland, 1972
- ترکیان. ایوب، اسلامی. زهرا، سال 1380، "مهندسی کنترل آلودگی هوا"، انتشارات دانشگاه صنایع و معادن.
- TLVs and BEIs , 2010
- تقدیسیان. ح .میناپور، سال1382، "تغییرات آب و هوا" ، سازمان محیط زیست.
