شهرسازی بیوفیلیک: الحاق طبیعت به منظور افزایش کارایی محیط های انسان ساخت (مورد پژوهی: ساماندهی بخشی از محور مهران رود تبریز)
الموضوعات :پریسا قبادی 1 , یاسمن چراغی ملیانی 2
1 - دکتری شهرسازی و مدرس دانشگاه، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران. *( مسوول مکاتبات)
2 - کارشناسی مهندسی شهرسازی، دانشکده شهرسازی، دانشگاه فنی مهندسی بویین زهرا، قزوین، ایران.
الکلمات المفتاحية: ساماندهی, بیوفیلیک, تبریز, رودخانه, ANP.,
ملخص المقالة :
زمینه هدف: با شروع عصر جدید و در پی آن شدت یافتن سرعت ساخت و ساز در شهرها، حاشیه رودخانههای فصلی و دائمی که در گذشته از جمله فضاهای سبز و تفریحی شهرها به شمار می آمدند، مبدل به یک فضای زائد شهری شدند. این پژوهش میکوشد با به کارگیری رویکردهای جدید به ساماندهی بخشی از بافت پیرامونی مهران رود در محله بیلانکوه تبریز بپردازد. روش بررسی: انتخاب سکانس مطالعاتی، به کمک پرسشنامه و روش ANP صورت پذیرفته و روش جمع آوری اطلاعات در بخش مبانی نظری به صورت کتابخانه ای و اسنادی و در بخش شناخت نمونه موردی، به صورت میدانی است. همچنین در پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. یافته‌ها: دستاورد این پژوهش در بخش مبانی، ارائه چهارچوب نظری در قالب هفت معیار و زیر معیارهای مرتبط با هریک می باشد که پس از مطالعه مصادیق و جمع بندی آنها، خرد پروژه هایی در حوزه مداخله تعریف شد که در ارائه طرح های سه بعدی و طراحی فضاهای آنها زیرمعیارهایی نظیر بیومورفیک و بیومیمیکری، چشم انداز و پناهگاه، استفاده از مصالح و پوشش گیاهی بومی موثرتر و کاربردی تر بودند. بحث و نتیجه‌گیری: این پژوهش نشان می دهد که در نظر گرفتن عوامل طبیعی نظیر رودخانه و پیوند آن با بافت شهری پیرامونی به کمک کاربری های مکمل و همخوان نظیر باغها و زمین های کشاورزی درون شهری می تواند موجب تقویت پتانسیل بیوفیلیکی شهر تبریز و حل مشکلاتی نظیر انفصال بافت شهری و رودخانه، کم رنگ شدن ارتباطات اجتماعی و کاهش سیلاب در مواقع بحرانی گردد.
1. Almusaed, Amjad. Biophilic and Bioclimatic Architecture Analytical Therapy for the Next Generation of Passive Sustainable Architecture. Springer Science/& Business Media .,2010.
2. Vandruff, L.W., Leedy, D.L. and Stearns, F.W, Urban wildlife and human well-being. Urban ecology as the basis for urban planning, 1995. pp.203-211.
3. Irvine, K.N. and Warber, S.L. PRACTICIN, (AS IR THE NATURAL ENVIRONMENT REALLY MATTERED). Alternative Therapies in Health and Medicine, 8., 2002.p.5.
4. Semyari Rudbari, Milad. Biophilic cities. Beatley, Professor Beatley. First Edition. Tehran: Simaye Danesh Publications; 2017. Page 342. (In Persian)
5. Osanlu, Ali. An attitude on the biophilic city theory and the need to implement it in Iran. International Conference on Civil Engineering, Architecture and Urban Infrastructure, 2015. Tabriz, Iran. (In Persian)
6. Kellert, Stephen R. & [others]. Biophilic Design: The theory, Science, and practice of Bringing Building Life. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.,2008.
7. Ghobadi, Parisa. Organizing a part of Mehran River axis of Tabriz in relation to the surrounding context with a nature-oriented approach. Master's thesis, University of Islamic Arts, 2016. Tabriz. (In Persian)
8. Beatley, T. Handbook of Biophilic City Planning & Design. Island Press., 2016.
9. Lovins, A. Lightfair: Economics of Daylighting and Occupant Productivity. Rocky Mountain Institute. Retrieved from http://www.rmi.org/ Knowledge Center/Library/D04- 04_EconomicsOf Daylighting.., 2004.
10. Ojamaa,Heil. Enhancing The Human-Nature Connection Through Biophilic Design In the Built Environment: A Branch Library on the Banks of Lake Union. Master of Architecture. University of Washington., 2015.
11. Kellert, S. R. Building for life: designing and understanding the human-nature connection. Washington, DC: Island Press., 2005.
12. Kellert, S. R. Kinship to mastery: biophilia in human evolution and development. Washington, D.C.: Island Press., 1997.
13. Kellert, S. The Practice of Biophilic Design. New Haven: Yale University, School of Forestry and Environmental Studies., 2015.
14. Browning, W& Ryan, C & Clancy, J. 14 Patterns of Biophilic Design. New York: Terrapin Bright Green, LLC., 2014.
15. Wilson, A. Biophilia in Practice: Buidlings that Connect People with Nature. Environmental Building News, 15. Retrieved from Building Green.com website: https://www2.buildinggreen.com/article/biophilia-practice-buildings-connect-people-nature.,2006.
16. Heerwagen, J & Hase, B. Building Biophilila: Connecting People to Nature in Building Design US Green Building Council., 2001.
17. Heerwagen, J. Biophilia, Health, and Well-being. In L. K. Campbell & A. Wiesen (Eds.), Restorative commons creating health and well-being through urban landscapes. Newtown Square, PA; New York, N.Y.: USDA Forest Service, Northern Research Station ; Meristem., 2009.
18. Griffin, C. An Introduction to Biophilia and the Built Environment. RMI Solutions.,2004.
19. Shafaei, Bita. 2015. Presentation of urban design guide along Sufi Chai River in order to improve the position of the river in the spatial organization of Maragheh city. Master's thesis. Faculty of Architecture and Urban Planning. Iran University of Science and Technology. Tehran. (In Persian)
20. Taban, Mohsen and Pashoutanizadeh, Azadeh.2010. Urban index axes and ecological corridors of rivers (enhancement of spatial identity with an emphasis on tourist footpaths). Hoviyat Shahr Journal. forth year. Number 6. (In Persian)
