امکان¬سنجی توسعه گردشگری شهری با رویکرد احداث پارک صخره¬ای(مطالعه موردی: چم پلک شهر چگنی)
الموضوعات :مریم بیرانوندزاده 1 , امیر حسینیان راد 2 , مصطفی فلاحی خوشحی 3
1 - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، پژوهشگر جهاد دانشگاهی، واحد لرستان، خرم آباد، ایران.
2 - گروه جغراافیا، دانشگاه لرستان
3 - دکتری تغییرات آب و هوایی، پژوهشگر جهاد دانشگاهی، واحد لرستان، خرم آباد، ایران.
الکلمات المفتاحية: توسعه, گردشگری شهری, پارک صخره¬ای, چم پلک.,
ملخص المقالة :
مقدمه: مطالعه گردشگری شهری و تمرکز مرتبط با آن بر مناطق توریستی طبیعی یک حوزه در حال رشد مورد علاقه است زیرا محققان و سیاست¬گذاران به دنبال درک پدیده گردشگری در محیط¬های طبیعی شهری هستند. امروزه ارزیابی تقاضای تفرجی در پارک‌های شهری به‌منظور تهیه طرح‌های تفرجی موفق و برنامه‌ریزی برای توسعه امکانات در طرح‌های مذکور به مسأله مهمی تبدیل شده است. احداث پارک¬ها و فضای سبز گامی موثر در توسعه شهر چم پلک و جذب گردشگران است. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر امکان¬سنجی توسعه گردشگری شهری با رویکرد احداث پارک صخره¬ای در چم پلک شهر چگنی استان لرستان می¬باشد. روش¬شناسی تحقیق: روش پژوهش در این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و نوع پژوهش کاربردی- نظری می¬باشد برای جمع آوری داده¬ها از روش کتابخانه¬ای و میدانی استفاده شده است. نوع داده¬ها کمی می¬باشد در تجزیه و تحلیل داده¬ها از نرم¬افزار GIS استفاده شده است. قلمروجغرافیایی پژوهش: چم پلک، از توابع بخش دوره چگنی استان لرستان است و در فاصله 30کیلومتری شهر سراب دوره قرار دارد. به لحاظ موقعیت استقرار در منطقه کوهپایه‌ای قرار دارد. یافته¬ها و بحث: با احداث پارک صخره¬ای در شهر چم پلک تبدیل به یکی از مکان¬های فرهنگی و تفریحی و گردشگری شهر می¬شود. محل اجرای این پروژه جز اراضی ملی (منابع طبیعی) است که به شهرداری چم پلک واگذار شده است. محل سایت در کنار جاده‌ی اصلی شهر قرار دارد و همچنین مسیر دسترسی اصلی دارای پهنای مناسب هست. نتایج: بر اساس ملاحظات ژئوتكنيكي، جنس زمین ساختی منطقه از آبرفت‌های جوان و ریز دانه ساخته‌شده است، اما مکان سایت بر روی توده صخره‌ای قرارگرفته است، با توجه به اینکه ساختار زمین‌شناسی سایت، ساختار محکمی هست از نشت زمین، لغزش و سایر مخاطرات زمین ساختی محفوظ هست. این پارک شامل پیاده راه¬سازی در دل صخره¬ها، محوطه¬سازی، توسعه فضای سبز، ایجاد نشیمن و….خواهد بود.
اسکندری، سعیده، اولادی قادیکلایی، جعفر، یخکشی، علی. (1396). بررسی نیازها و ترجیحات تفرجی بازدیدکنندگان پارک جنگلی سرخه‌حصار و مقایسه آن با پارک جنگلی سیسنگان. انسان و محیط زیست, 15(1), 45-59.
امین‌زاده، بهناز، قریشی، ساحل. (1386). ترجیحات مردمی و کاربرد آن در طراحی پارک های جنگلی طبیعی (مطالعه موردی: پارک جنگلی سیسنگان). مجله منابع طبیعی ایران، 60(4)، 177-191.
باقریان، لقمان، صحرائی نژاد، نسیم، موسوی فاطمی، حسین. (1401). طراحی پارک جنگلی بیستون به منظورتوسعه تفرج متمرکز با استفاده از مدل اکولوژیکی گردشگری. پایداری، توسعه و محیط زیست, 3(1), 13-28.
حسیبی، علیرضا، فلاح فربد، سیده شیلا، لقایی، حسنعلی. (1393). ارایه اصول و راهکارهای باززنده سازی پارک¬ها در بافت¬های قدیمی شهر، با حفظ هویت تاریخی و فرهنگی (مطالعه موردی: پارک شهر واقع در محله سنگلج تهران). فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست, 16(3)، 137-154.
رستمی، شاه بختی، آبکار، فاطمه. (1391). مکانیابی کاربری¬های گردشگری با استفاده از سیستم¬های اطلاعات جغرافیایی مورد شناسی: مکانیابی یک پارک شادی در جزیره کیش. جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، 5، 35-48.
رضوانی، محمدرضا، میرتقیان رودسری، سیدمحمد. (1397). بررسی انگیزه¬های گردشگری بازدیدکنندگان پارک های جنگلی، نشریه نگرش های نو در جغرافیای انسانی، 1 ، 265-282.
زارع پور، محمدرضا. (1394). تدوین استانداردهای مدیریت بهینه منظر و چشم اندازهای سبز شهری (مطالعه موردی: محدوده شمالی کلانشهر تهران - مناطق 1 و 2 و 3 شهرداری تهران)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
سازمان مدیریت و برنامه¬ریزی استان گیلان. (1375-1395). سالنامه آماری استان لرستان، معاونت آمار و اطلاعات.
سالاری¬پور، علی اکبر، بهشتی زاده، ذبیح اله، موسوی، جواد. (1402). بررسی معیارهای موفقیت پارک های موضوعی در ایران (مطالعه موردی، احداث پارک بستنی در منطقه 11 شهرداری اصفهان). مطالعات برنامه¬ریزی سکونتگاه¬های انسانی، 2 (68)، 79-92.
شفیعی، زهرا، موسوی, سید حجت، ولی، عباسعلی. (1401). امکان‌سنجی گردشگری سلامت در دریاچه‌ی نمک آران و بیدگل با تاکید بر ایجاد سایت نمک درمانی. جغرافیا و روابط انسانی, 4(4), 584-618.
طاهری، هادی، رضازاده، مرتضی، فیروزبخت، شیما، سعیدی رضوانی، نوید. (1400). مروری بر امکان تحقق و تاثیرگذاری گردشگری حیات وحش با رویکرد احداث سافاری پارک در حریم کلانشهر مشهد. فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط, 2(6), 87-74.
لاهیجانیان، اکرم الملوک، ساسان فر, زهرا. (1393). بررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران (مطالعه موردی پارک ملی سراوان - استان گیلان). انسان و محیط زیست, 12(شماره 4 (31-پیاپی 42)), 59-74.
محمدی، شیما (1396). ارزیابی مولفه های زیست محیطی به منظور ارتقای فرهنگ تعامل با محیط زیست، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات
محمدی، فرزانه. (1395). تاثیر پتانسیل پارک درهای در جذب گردشگر (بوستان نهج البلاغه)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
مسعودی پور، راضیه. (1394). بررسی میزان رضایت شهروندان تهرانی از خدمات فضای سبز شهری (مورد مطالعه: منطقه 5 شهر تهران)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
مسیبی، علیرضا. (1389). بازافرینی و ساماندهی پارک شهر با حفظ هویت تاریخی و فرهنگی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
ناظم، فرناز، حبیب، فرشته، سوزنچی، کیانوش. (1399). عناصر چهارگانه (آب، خاک، هوا و آتش)، الگویی ایرانی برای طراحی پارک شهری. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست, 22(2), 209-223.
نرگسی، شهین، بابکی، روح اله، عفتی، مهناز. (1397). بررسی رابطه بین گردشگری، رشد اقتصادی و توسعه مالی در ایران (1395-1368). اقتصاد مالی, 12(44), 41-68.
یادگارفرد، سحر. (1394). امکان سنجی ایجاد مسیرهای پیاده وتفریحی در اطراف حومه شهری و برنامه ریزی شده آن نمونه موردی: ارتفاعات کوه های حومه شهر لار، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.
Elmi, C., Simal, A. G., & Winchester, G. P. (2020). Developing a rock garden at Edith J. Carrier Arboretum, Harrisonburg VA (USA) as a resource for promoting geotourism. Geosciences, 10(10), 415.
Górska-Zabielska, M. (2021). The rock garden of the Institute of Geography and Environmental Sciences, Jan Kochanowski University—a new geo-site in Kielce, central Poland. Geosciences, 11(3), 113.
Moliner, L., & Mampel, L. (2019). The rock garden “Geologist Juan Paricio”(Alcorisa, Maestrazgo Geopark, Spain): an effective example of geosciences popularization. Geoheritage, 11(4), 1869-1878.
Pradeep, C., & Tewari, V. P. (2008). Tourism recreational value of Rock Garden Chandigarh, India. e-Review of Tourism Research, 6(2), 36-44.
Wahdani, F. (2021). Pembuatan Website Alif Stone Park Kabupaten Natuna Dengan Menggunakan Sistem QR Code Berbasis Dekstop (Doctoral dissertation, Universitas Muhammadiyah Yogyakarta).
