بررسی و رتبه بندی مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست در پارک های شهری اهواز

الموضوعات :

مهرنوش چنگیزی ¹ , روح الله کاظمی ² , فروزان فرخیان ³

1 - کارشناسی ارشد مدیریت محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، اهواز، ایران.
2 - استادیار گروه مدیریت محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، اهواز، ایران.
3 - استادیار گروه مدیریت محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، اهواز، ایران

تاريخ الإرسال : 26 الإثنين , ربيع الأول, 1435 تاريخ التأكيد : 19 الأربعاء , محرم, 1436 تاريخ الإصدار : 22 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1438

الکلمات المفتاحية: پارک شهری, بهداشت, ایمنی, محیط زیست, فرایند تحلیل سلسله مراتبی, روش TOPSIS,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت فضای سبز شهری و جدا ناپذیر بودن آن ها از مجموعه شهر، جهت به حداقل رساندن خسارت های جانی، مالی و اثرات نامطلوب و ایجاد امنیت در پارک ها ضرورت اتخاذ خط مشی و راهکارهای ماندگار و بنیادین الزام آور می باشد. از این رو در این تحقیق بررسی مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست در پارک های شهری اهواز و ارائه راهکارهای مدیریتی جهت بهبود وضعیت موجود انجام گرفت. روش بررسی: در این مطالعه در ابتدا 6 پارک از انواع مختلف بر اساس تعداد جمعیت استقاده کننده، تعداد تجهیزات، مساحت، نوع پارک، نزدیکی به محل شهر جهت مطالعه انتخاب و سپس مجموعه ای از معیار ها و شاخصهای مرتبط با معیارها شناسایی گردید و بر اساس روش دلفی و نظرسنجی از خبرگان از 10-1 امتیازدهی گردید، بعد از حذف شاخص های کم اهمیت معیار ها و شاخص های شناسایی شده نهایی شدند. سپس با استفاده از تکنیک فرایند سلسله مراتبی بر اساس دیدگاه10 نفر از خبرگان و بر اساس مقایسه های زوجی اقدام به اولویت بندی معیارها و شاخص ها گردید. درانتها برای انتخاب بهترین معیار از معیار های محیط زیست، بهداشت و ایمنی و همچنین انتخاب بهترین پارک از تکنیک تاپسیس استفاده گردید. یافته ها: نتایج حاکی از آن است که امتیاز کسب شده شاخص های ایمنی پارک های تحت مطالعه با 526/0 امتیاز، از امتیاز شاخص محیط زیست با 656/0 کم تر و از امتیاز شاخص بهداشت؛403/0 بیش تر است. همچنین نتایج رتبه بندی پارک های تحت مطالعه نشان دهنده آن است که پارک جزیره از نظر وضعیت ایمنی، بهداشت و محیط زیست نسبت به سایر پارک های تحت مطالعه در وضعیت بهتری قرار دارد و پارک دولت نیز پایین ترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. بحث و نتیجه‌گیری: از آنجا که توجه به ایمنی و سلامت پارک های شهری با توجه به سهم بالایی که پارک ها در حیات جمعی شهروندان دارند، ضرورتی غیرقابل انکار است و با عنایت به نتایج ارزیابی وضعیت پارک های شهری شهر اهواز بر اساس معیار های ایمنی، بهداشت و محیط زیست، ذکر این مهم ضرورت دارد که موفقیت برنامه های اصلاحی برای بهینه سازی شرایط سلامت پارک های شهری در همراهی و یکپارچگی سه عامل یاد شده و اجرای مدیریت یکپارچه آن ها نهفته است و این بدان مفهوم است که اجرای الگوی HSE-MS می تواند راهکاری موفقیت آمیز قلمداد گردد.

المصادر:

1-      Balram, Sh., Dragicevic, S., 2005. Attitudes toward Urban Green Space: Integrating Questionnaire Survey and Collaborative Gis Techniques to Improve Attitude Measurements. Landscape and Urban Planning, vol. 71, pp.147-162.

2-   دیناروندی، مرتضی؛ صالحی، اسماعیل و شاکر زاده، محمد. «بررسی وضعیت سلامت پارک ساعی با استفاده از سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست»، دومین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست،1391، دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران.

3-      عدل، جواد.«جایگاه و نقش مشخصات مدیر ایمنی در مدیریت پارکها »، دومین سمینار ایمنی در بوستانها،1383،  اداره فضای سبز منطقه 5 تهران.

4-   میرزامحمدی، نگار؛ مرادیان، ستاره و جوزی، سیدعلی. «ضرورت استقرار سامانه مدیریت ایمنی و بهداشت و محیط زیست در پارکهای شهری و تاثیر آن در مدیریت بحران»، دومین کنفرانس ملی مدیریت بحران،1391، تهران.

5-   صالحی، اسماعیل؛ حاجی باقری، هدی و قوانلو قاجار، مریم. «استقرار مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست در پارک های شهری مطالعه موردی پارک های منطقه یک شهرداری تهران»، دومین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست،1391، دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران.

6-   دیناروندی، مرتضی.«مدیریت HSE در پارک های شهری»، پنجمین جشنواره ملی و نخستین جشنواره بین المللی برترین های پژوهش و نوآوری در مدیریت شهری،1391، تهران.

7-      Rabare, RS., Okech, R. and Onyango, GM., 2009. The role of urban parks and socio-economic development: case study of Kisumu Kenya. Theoretical and empirical research in urban management media.

8-      Irvin, KN., Fuller, RA., Pavine, P., Warren, PH., Lomas, KJ., Gaston, LJ., Gaston, KJ., 2010. Dimension of the Sustainable City, Springer Netherlands.www.Springer.com.

9-      Van Herzele, A., Vries, S., 2011. Linking green space to health: a comparative study of two urban neighborhoods in Ghent, Belgium. springer science +business media

10- محمدی آشنانی، محمد حسین. «برنامه ریزی محیط زیست شهری با استفاده از سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست»، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی مدیریت و اموزش محیط زیست،1389، دانشگاه تهران، دانشکده محیط زیست.