اثرات مستقیم و غیر مستقیم مخارج دولت بر آلودگی، رویکرد سیستم معادلات هم زمان
الموضوعات :
1 - دانشیار اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.
2 - کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.
الکلمات المفتاحية: مخارج دولت, آلودگی, سیستم معادلات هم‌زمان, اقتصاد ایران,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: برخی فعالیت های بازاری دارای پیامدهای منفی مثل آلودگی هوا و تخریب محیط زیست هستند، با وجود پیامدهای خارجی، بازار قادر به تولید بهینه کالاها و خدمات نیست و اصطلاحاً شکست می خورد. برای جلوگیری از شکست بازار لازم است تا دولت با مداخله در بازار و انجام هزینه های لازم از طریق اتخاذ سیاست های حفاظت محیط زیست و تدوین قوانین و مقررات مناسب در جهت کاهش آلودگی و برقراری شرایط بهینه تولید و مصرف حرکت کند. روش بررسی: به منظور بررسی اثر مخارج دولت بر آلودگی، ابتدا یک سیستم معادلات هم زمان در دوره زمانی (1390- 1354) تصریح می شود و پس از تخمین آن با استفاده از روش های حداقل مربعات دو مرحله ای و حداقل مربعات سه مرحله ای، رابطه بین اثرات مستقیم و غیر مستقیم دولت و آلودگی در اقتصاد ایران مورد تحلیل تجربی قرار می گیرد. یافته‌ها: نتایج حاصل از تخمین سیستم معادلات تصریح شده در دو رویکرد ایستا و پویا به تفکیک اثرات مستقیم و غیر مستقیم نشان می دهند که اولاَ اندازه دولت تنها دارای اثر مستقیم معنی دار بر آلودگی سرانه است. ثانیاً رابطه مثبت و معنی دار بین اندازه دولت و انتشار آلودگی سرانه با ضریب کشش (08/0) در رویکرد ایستا و رابطه منفی و معنی دار بین اندازه دولت و انتشار آلودگی سرانه با ضریب کشش ( 163/0- ) در رویکرد پویا تأیید می شود. ثالثاً علاوه بر اندازه دولت، درجه باز بودن اقتصاد و مصرف نیز دارای اثر مثبت کل و معنی دار و نیز سرمایه گذاری کل و جمعیت دارای اثر منفی کل و معنی دار بر آلودگی سرانه در اقتصاد ایران هستند. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به اثر معنی دار افزایش مخارج دولت بر کاهش آلودگی لازم است تا تخصیص منابع بخش عمومی در جهت توسعه آموزش های عمومی، اتّخاذ و اجرای درست قوانین و مقررات زیست محیطی و تقویت امکانات و زیر ساخت های عمومی افزایش یابد..
1- He, J., Richard, P. (2010), Environmental Kuznets Curve for CO2 in Canada, Ecological Economics, 69, 1083-1093.
2- Orubu, C. O., & Omotor, D. G. (2011), Environmental Quality and Economic Growth: Searching for Environmental Kuznets Curves for Air and Water Pollutants in Africa, Energy Policy, 39, 4178-4188.
3- Fæhn, T., Holmøy, E. (2003), Trade Liberalization and Effects on Pollutive Emissions to Air and Deposits of Solid Waste, A General Equilibrium Assessment for Norway. Economic Modeling, 20, 703-727.
4- Kang, S. I., Kim, J. J. (2012), A Quantitative Analysis of the Environmental Impact Induced by Free Trade between Korea and Japan, 7th Annual Conference on Global Economic Analysis, Trade Poverty and the Environment, Washington. D.C. United States.
5- Cole, M.A., Elliot, R. J. R. (2003), Determining the Trade-Environment Composition Effect: the Role of Capital, Labor and Environmental Regulations, Journal of Environmental Economics and Management, 46, 363–383.
6- Adkins, L., Garbaccio, R. (2007), Coordinating Global Trade and Environmental Policy: The Role of Pre-Existing Distortions. National Center for Environ. Economics, U.S. Environmental Protection Agency. Washington, D.C., United States.
7- Managi, S., Hibiki, A., Tsurumi, T. (2009), Does Trade Openness Improve Environmental Quality? Journal of Environmental Economics and Management, 58, 346–363.
8- Narayan, P.K., Smyth, R., Prasad, A. (2007), Electricity Consumption in G7 Countries: a Panel Cointegrating Analysis of Residential Demand Elasticities, Energy Policy, 35, 4485–4494.
9- Baek, J., Cho, Y., Koo, W.W. (2009), the Environmental Consequences of Globalization: a Country-Specific Time-Series Analysis. Ecological Economics, 68, 2255–2264.
10- Frederik, C., Lundstrom, S. (2001), Political and Economic Freedom and the Environment: the Case of CO2 Emission. Working Paper in Economics no. 29. University of Gothenburg, Gothenburg.
11- Lopez, R., Galinato, G.I., Islam, A. (2011), Fiscal Spending and the Environment: Theory and Empirics, Journal of Environmental Economics and Management 62,180-198.
12- Islam, A.M., Lopez, R.E. (2013) Government Spending and Air Pollution in the US, Working Paper, the University of Maryland, College Park.
13- Halkos, G. E., Paizanos, E. A. (2013) the Effect of Government Expenditure on the Environment: An Empirical Investigation, Ecological Economics 91, 48–56.
14- برقی اسکویی. محمد مهدی،1387، آثار آزادسازی تجاری بر انتشار گازهای گلخانه ای (دی اکسید کربن) در منحنی زیست محیطی کوزنتس،تحقیقات اقتصادی، 82،صص 21-1.
15- نصراللهی. زهرا و غفاری گولک. مرضیه، 1388، توسعه اقتصادی و آلودگی محیط زیست در کشورهای عضو پیمان کیوتو و کشورهای آسیای جنوب غربی (با تأکید بر منحنی زیست محیطی کوزنتس)، پژوهش نامه علوم اقتصادی، 35،صص 126-105.
16- مدّاح. مجید و عبداالهی. مریم، 1391، اثر کیفیت نهادها بر آلودگی محیط زیست در چارچوب منحنی کوزنتس با استفاده از الگوهای پانل دیتا ایستا و پویا ( مطالعه موردی: کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی)، فصلنامه اقتصاد محیط زیست و انرژی،صص 186-171.
17- مراد حاصل. نیلوفر و مزینی. امیر حسین، 1387، ارزیابی نقش دولت در چالشهای زیست محیطی ایران (رویکرد اقتصاد محیط زیست)، علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره 10، شماره 4، صص 23-11.
18- آماده. حمید ، شاکری. عباس و محمدیان. فرشته ،1391، بررسی رابطه بین اندازه دولت و کیفیت محیط زیست ، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی در ایران، 2، صص60-27.
19- Lawn, P.A. (2003), Environmental Macroeconomics: Extending the IS-LM Model to Include an ‘Environmental Equilibrium’ Curve, Australian Economic Papers 42 (1), 118–134.
20- Managi, S., Hibiki, A., Tsurumi, T. (2009), Does Trade Openness Improve Environmental Quality? Journal of Environmental Economics and Management, 58, 346–363.
21- Pindych, R.S., Rubinfeld, D. L. (1998), a Computer Handbook Using Eviews, Fourth Edition, McGraw-Hill.
22- Čadil, j., Petkovová, L., Blatná, D. (2014), Human Capital, Economic Structure and Growth, Procedia Economics and Finance, 12, 85-92.
