بررسی اثرات محیط زیستی شهرک صنعتی فولاد جعفری همدان درمرحله ساختمانی به روش تحلیل سلسله مراتبی
الموضوعات :
1 - دانشیارگروه مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست، دانشکده فنی ومهندسی، دانشگاه آزاداسلامی واحد تهران شمال*(مسوول مکاتبات).
2 - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاداسلامی واحدشاهرود
الکلمات المفتاحية: بررسی اثرات محیط زیست, شهرک صنعتی, صنایع فولاد, مرحله ساختمانی, فرآیند تحلیل سلسله مراتبی,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: این مطالعه از تاریخ 1/11/1391 لغایت 30/9/1392با هدف بررسی اثرات محیط زیستیشهرک صنعتی فولاد جعفری در مرحله ساختمانی به انجام رسید. پروژه احداث شهرک صنعتی فولاد جعفری به مساحت 8/96هکتار با هدف تولید آهن اسفنجی و فولاد درمحدوده دهستان کمازان وسطی از توابع شهرستان ملایر صورت گرفت. روش بررسی: دراین مطالعه ابتدا کار شناسایی و بررسی وضعیت موجود محیط زیست منطقه درقالب سه محیط فیزیکو شیمیایی، بیولوژیکی و اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به انجام رسید. بدین منظور پس از تعیین عمق و محدوده مطالعاتی کارنمونه برداری از پارامترهای هوا، خاک، آب و صوت انجام شد. بررسی اثرات محیط زیستی ناشی از مرحله ساختمانی شهرک صنعتی بر محیط بیولوژیکی نیز تاشعاع25/13کیلومتری ازمحدوده بلافصل یعنی فاصله تا منطقه حفاظت شده لشگردر به انجام رسید. شناسایی محیط ا قتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز با بهره گیری از نتایج سرشماری اولیه نفوس ومسکن آبان ماه 1390 و بازدید کارشناس محیط اقتصادی و اجتماعی پروژه وثبت مشاهدات ایشان انجام شد. به منظور تطابق کاربری پیشنهادی با توان فیزیکی و اکولوژیکی منطقه تحت بررسی، مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک به روش سیستمی و با استفاده از مدل های چند عامله ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین ایران تحت برنامه Arc GIS ودر مقیاس 1:10000صورت گرفت. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد به منظور استقرار کاربری توسعه صنعتی، 6/8 درصد عرصه توان طبقه I (بسیار مناسب)، حدود 75 درصد از محدوده بلافصل دارای توان طبقه II (مناسب) و حدود 4/16 درصد واجد توان طبقه III (نامناسب) می باشد. بررسی اثرات محیط زیستی احداث شهرک صنعتی فولاد جعفری به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام پذیرفت.به منظور تعیین اولویت اثرات محیط زیستی مرحله ساختمانی پروژه احداث شهرک صنعتی، ابتدا مهم ترین آلاینده های محیطی براساس وضعیت محیط زیست منطقه تحت اثر و نیز تاثیرات ناشی از عملیات ساختمانی بر هریک از پارامترها اولویت بندی شدند. دراین بین آن دسته آلاینده های اندازه گیری شده که مقادیری بالاتر از حد استاندارد داشتند براساس دو معیار اصلی اثر برمحیط طبیعی و آثار ایمنی و بهداشتی رده بندی گردیدند. درادامه بر پایه فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، مقایسه زوجی و اولویت بندی بین پارامترهای یادشده به انجام رسید. دراین مطالعه با استعا نت از تکنیک بردار ویژه و با به کارگیری نرم افزار Expert Choice کار وزن دهی و تعیین اولویت فاکتورهای موثر محیطی انجام شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد در تعیین اثرات شاخص ناشی از احداث شهرک صنعتی فولاد جعفری، اثرات سوء بر محیط طبیعی با وزن 750/0نسبت به اثرات منفی وارد بر محیط انسانی با وزن 250/0 از اهمیت بالاتری برخوردارند، هم چنین با توجه به فاصله مراکز جمعیتی به محل سایت، اثرات ناشی از انتشار آلاینده های گازی و آلودگی صوتی بر سلامت و بهداشت افراد بومی قابل اغماض پیش بینی شد. در محیط طبیعی نیز اثر بر محیط فیزیکوشیمیایی با وزن 667/0 از امتیاز بالاتری نسبت به محیط بیولوژیک برخوردار است.
- هادی زنوز. ب، 1382، تجربه سیاست های توسعه درایران ، مرکزپژوهش های مجلس شورای اسلامی ، صفحه 98.
- جی بارو، ک، (نویسنده)، اندرودی. مهرداد،(مترجم)،1380. اصول و روش های مدیریت زیست محیطی، نشرکنگره.
- رحمانی . ب، 1375، بنیادهای جغرافیایی اقتصاد ایران ، سازمان چاپ وانتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، صفحه 31.
- کا مونر. بری، (نویسنده)، دهزاد. بهروز،(مترجم)، 1382، انسان و محیط زیست، انتشارات موج سبز.
- دفترحقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست، 1379، مجموعه قوانین ومقررات سازمان حفاظت محیط زیست، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست.
- قدسی پور. سید حسن، 1385، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
- Solnes, Jujius, 2003,Environmental Quality of Large Industries Development Alternatives Using AHP, University of Iceland, Reykjavik, Iceland.
- توفیق. فیروز،1385، آمایش سرزمین تجربه جهانی و انطباق آن با وضع ایران، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
