بررسی تغییرات بیواندیکاتور گل سنگ lecanora muralis در مواجهه با غلظتهای مختلف آلاینده دیاکسیدگوگرد
الموضوعات :محمدرضا خانی 1 , محمدصادق سخاوتجو 2 , نعمتالله خراسانی 3 , گلاله شهابپور 4
1 - استادیار, گروه بهداشت محیط. واحد علوم پزشکی تهران. دانشگاه آزاد اسلامی. تهران. ایران.
2 - استادیار, عضو هیات عملی گروه مهندسی محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات خوزستان
3 - استاد, عضو هیات علمی دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
4 - کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست- آلودگی هوا. واحد علوم پزشکی تهران. دانشگاه آزاد اسلامی. تهران. ایران*(مسوول مکاتبات).
الکلمات المفتاحية: شاخص زیستی(Bioindicator), گل سنگ (Lichen), دیاکسیدگوگرد, پایش آلودگی هوا,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: دیاکسیدگوگرد به عنوان یکی از آلایندههای مهم بر روی گیاهان، جانوران و اشیاء اثرات غیر قابل جبرانی را بر جای میگذارد، لذا پایش و کنترل آن از اهمیت زیادی برخوردار است. شاخصهای بیولوژیکی به عنوان شناساگرهای آلایندههای هوا در محیطهای شهری و صنعتی میتوانند در جهت کنترل آلودگی هوا، هدایتکنندههای مناسبی باشند. گل سنگها از جمله شاخصهای بیولوژیکی هستند که در این رابطه به کار برده میشوند. لذا بررسی کارآیی و تاثیـرپذیری پـایش زیستی دیاکسیدگوگرد با استفاده از گل سنگ lecanora muralis ، مدنظر قرار گرفت. روش کار: در این تحقیق گل سنگ موردنظر درون کیسههای مخصوص، در تمـاس با گـاز دیاکسیـدگوگرد در غلظتهای۴۰،١۰۰ و ۲۰۰ppb به مدت سه ساعت قرار داده شدند. سپس میزان تخریب کلروفیل a و b، a + b و نسبت ٤١٥/OD٤٣٥OD از طریق غوطهور ساختن ۲٠ میلیگرم از وزن خالص گل سنگ در ١۰ میلیلیتر محلول DMSO اندازهگیری شد. یافته ها: براین اساس، میانگین تخریب کلروفیل a و bدر نمونههای درمعرض تماس با SO2 نسبت به نمونه شاهد به ترتیب 3/77% و 1/94% بود و در تمامی موارد تخریب کلروفیل a و b، a + b ، رابطه مستقیم بین میزان تخریب و غلظت آلاینده وجود داشت. نتیجه گیری: بنابراین با استفاده از حساسیت بالای گل سنگها به جذب گاز SO2 میتوان وجود یا عدم وجود آلایندهی دیاکسیدگوگرد و مقدار آن را در هوا پایش نمود و این پایش به عنوان راهکاری موثر امکانپذیر و قابل کاربرد است.
- Bačkor M & others. 2003. Monitoring of Air Pollution in Košice (Eastern Slovakia) Using Lichens. Polish Journal of Environmental Studies, Vol. 12, No. 2, 141-150.
- Chakrabortty S., et al. 2006. Biomonitoring of Trace Element Air Pollution Using Mosses. Aerosol and Air Quality Research, Vol.6, No.3, 247-258.
- Weinstein L.H & others. 1989. Biologic Markers of Air Pollution Stress and Damage in Forests. The National Academies of science. 195-198.
Available at:
Availabe at: http://www.mpm.edu