تعيين مناطق مستعد و اولويت بندي مکاني شهرک‌هاي صنعتي در شهرستان مغان (گرمي)
الموضوعات : landuse
وحید صفریان زنگیر
1
,
خدیجه حاجی
2
,
رئوف مصطفی‌زاده
3
1 - استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ايران
2 - دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبيعي و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ايران
3 - دانشیار، گروه منابع طبيعي دانشکده کشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه محقق اردبيلي، اردبيل، ايران (مسوول مکاتبات)
الکلمات المفتاحية: تحليل سلسله مراتبي, توسعه شهري, مکانيابي صنعتي, مغان (گرمي).,
ملخص المقالة :
زمينه و هدف: راهبرد صنعتي شدن يکي از روش‌هاي اساسي است که برنامهريزان کشورهاي در حال توسعه با نيل به آن اميدوار هستند که از مشکلاتي مانند فقر، تراکم بيش از اندازه جمعيت و نابرابري‌هاي فضايي رهايي يابند. با اين ديد، استقرار شهرک‌هاي صنعتي به‌عنوان روشي براي رسيدن به اهداف کلي توسعه مورد توجه برنامهريزان کشور قرار گرفته است. تصور بر اين است که ايجاد صنايع در روستاها مي‌تواند موجب تنوع اقتصادي روستايي شود. در اين راستا، افزايش ارزش افزوده توليدات کشاورزي، ايجاد اشتغال، افزايش درآمد روستاييان، کاهش مهاجرت روستايي و در نهايت کاهش نابرابري ميان شهر و روستا گرديد.
روش بررسي: اين تحقيق به‌صورت توصيفي-تحليلي، مصاحبه‌اي و ميداني، به وضعيت استقرار صنايع و مکانيابي شهرک‌هاي صنعتي در شهرستان مغان (گرمي) استان اردبيل پرداخته شده است. با به‌کارگيري روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) بعد از انتخاب گزينه‌ها و تدوين متغيرها و زيرمتغيرها، از بين سايت‌هاي منتخب، مناسب‌ترين آن انتخاب شد.
يافته‌ها: يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد واحدهاي صنعتي بدون ملاحظات محيطي و فضايي هم‌چنين عدم رعايت حريم شهري استقرار يافته‌اند. هم‌چنين مكان مناسب براي گسترش آتي صنعت، با به‌کارگيري معيارهاي مورد نظر شامل سه منطقه مستعد اولويت اول، دوم، و سوم شهرستان مغان(گرمي) است. سپس موقعيت اولويت اول با امتياز نهايي 12/3 به‌عنوان مستعدترين سايت براي استقرار صنايع انتخاب شد و موقعيت اولويت شماره دو و سه به‌ترتيب با امتياز 13/2 و10/2 در رده‌هاي بعدي قرار گرفتند.
بحث و نتيجه‌گيري: بنابراين ايجاد اشتغال و رونق اقتصادي مهم‌ترين تأثير طرح اکتشاف نفت در دشت مغان است. توسعه صنايع جانبي پتروشيمي، احداث پالايشگاه وساير تأسيسات و فرآورده نفتي از عوامل تأثيرگذار اقتصادي ديگر در وضع معيشتي و اشتغال مردم منطقه خواهد بود. هم‌چنين وجود محصولات کشاورزي و دشت حاصلخيز مغان اين منطقه را مستعد سرمايه‌گذاري در بخش کشاورزي قرار داده است
1. Zebardast E. Application of Hierarchical Analysis Process in Urban and Regional Planning. Honar-ha-ye Ziba. 2002; 10:13-21.
2. Reiesi M, Sofianian A. Determining suitable location for industries using geographical criteria (Case study: Fifty kilometers around Isfahan industrial township). Geographical Research. 2010;259(4):115-34.
3. Smith DM. Industrial location: an economic geographical analysis. 1st ed. New York: John Wiley & Sons; 1971.
4. Kapur A, Graedel TE. Industrial ecology. In: Encyclopedia of Energy. 2004; 3:373-82.
5. Witlox F, Timmermans HJP. Matisse: a knowledge-based system for industrial site selection and evaluation. Comput Environ Urban Syst. 2000; 24(1): 23-43.
6. Chiu ASF, Yong G. On the industrial ecology potential in Asian Developing Countries. J Clean Prod. 2004; 12:1037-45.
7. Tawfiq F. Landuse Planning- Global experience and its adaptation to Iran's condition. 1st ed. Tehran: Iran Urban Planning and Architecture Studies and Research Center; 2005.
8. Guzman L. Localization factors from Japanese firms in automotive-related industries in Mexico. 3rd Economics & Finance Conference, UK. 2015; 30: 265-70.
9. Peng J, Wang Y, Jing J, Chang Q, Wu J. Rural industrial structure and landscape diversity: correlation research. Int J Sustain Dev World Ecol. 2007; 14: 268-77.
10. Shad R, Ebadi H, Mesgari MS, Vafaeinezhad A. Design and implementation of an applied GIS for industrial site selection using Fuzzy, Weight of Evidence and Genetic Methods. University College of Engineering. 2009;43(4):417-29.
11. Gharagozlu A. GIS and environmental assessment and planning. Tehran: Iran National Cartographic Center Press; 2004.
12. Adili E, Alimohammadi A, Talei M. Evaluation of suitability of urban land use, group spatial decision-making based on GIS. Geomatics, Iran National Cartographic Center, Tehran. 2008 Apr 22-23;1-11.
13. Gharagozlou A, Alizadeh M. Land suitability assessment for industry's establishment with AHP-Fuzzy logic method (Case study: Malard county). J RS GIS Nat Resour. 2014;5(4):79-94.
14. Karam A, Mohammadi A. Evaluation and zoning of land suitability for physical development of Karaj city and surrounding lands based on natural factors and AHP hierarchical analysis process. Nat Geogr. 2009;1(4):59-74.
15. Ziyari K, Ashrafi Y. Using Analytical Hierarchy Model (AHP) in rural industrial location (case study: juice industry in Benab city). Geographical Research. 2008; 23(2):103-28.
16. Nasiri E. Rural industries, an influencing factor on the process of economic and social development: the experimental example of the villages of Bomahen city. Geog Plan Space. 2009; 6:157-79.
17. Aliniai K. Using GIS to locate public parking lots with fuzzy logic, a case study of Borujerd city. [MSc thesis]. Tehran: Islamic Azad University, Science and Research Branch; 2009.
18. Riahi V, Pashazadeh A. Investigation of the effects of the establishment of Garmi industrial town on the development of surrounding rural areas. Appl Res J Geogr Sci. 2014;14(99):7-25.
19. Shakour A, Karimi Qutbabadi F. Prioritizing the establishment of rural industries in Maroodasht city using centrality index and AHP model. Reg Plan. 2015;5(18):73-84.
20. Rodgers A. Industrial inertia: a major factor in the location of the steel industry in the United States. Geogr Rev. 1952;42(1):56-66.
21. Lall SV, Chakravorty S. Industrial location and spatial inequality: theory and evidence from India. Rev Dev Econ. 2005;9(1):47-68.
22. Lee S. Diversification of the rural economy: a Case study on rural industrialization in the republic of Korea. Pyongyang: INSES; 2007.
23. Bowen WM. AHP: Multiple criteria evaluation in Klosterman. New Brunswick: Center for Urban Policy Research; 1993.
24. Delbari SA, Davodi SA. Using the Analytical Hierarchy Process (AHP) technique in ranking tourist attraction evaluation indicators. J Res Oper Appl. 2012;9(2):57-76.
25. Kanavati E, Delfani-Goderzai F. Optimum location of urban development with emphasis on natural parameters using fuzzy/AHP integrated model (Case study: Borujerd city). J Appl Geomorphol Iran. 2013;1(1):45-60.
26. Brülhart M. Scale economies, intra-industry trade and industry location in the new trade theory. 1995; 9514:5-21.
27. Overton JE, Murray W. Playing the scales: regional transformations and the differentiation of rural space in the Chilean wine industry. J Rural Stud. 2011; 27:63-72.
28. Hansen RE. Industrial location policies: their costly and inefficient in Korea. The World Bank Research News. 1997; 17:5-69.
29. Sivan Y. Nine Keys to a Knowledge Infrastructure: A Proposed Analytic Framework for Organizational Knowledge Management. Cambridge, MA: Center for Information Policy Research, Harvard University; 2001.
