تحلیل ردپای بوم شناختی کربن حاصل از مصرف بنزین و گازوئیل در بخش حمل و نقل شهرستان بندرعباس

الموضوعات :

معصومه شاهنوری ¹ ( مدیریت محیط زیست، دانشکده علوم و فنون دریایی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. )
رخشاد حجازی ² ( استادیار گروه مدیریت محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران. (مسوول مکاتبات) )
سید علی جوزی ³ ( استاد گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران. )
سید محمد شبیری ⁴ ( استاد گروه آموزش محیط زیست دانشگاه پیام نور واحد تهران جنوب، تهران، ایران. )
یوسفعلی زیاری ⁵ ( دانشیار رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران. )

تاريخ الإرسال : 05 الثلاثاء , ذو القعدة, 1442 تاريخ التأكيد : 01 الإثنين , محرم, 1443 تاريخ الإصدار : 27 الجمعة , صفر, 1444

الکلمات المفتاحية: ردپای بوم شناختی, دی اکسید کربن, بنزین, گازوئیل, بندرعباس,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: در میزان استفاده از منابع سوختی تجدیدناپذیر مانند سوختهای فسیلی افزایش بی رویه ای وجود دارد. در چنین شرایطی مقدار زیادی از این سوختها به طور نامطلوب مصرف می شود و هدر می رود. این پژوهش با هدف تعیین ردپای بوم شناختی کربن حاصل از مصرف بنزین و گازوئیل طی سال 1395 در بخش حمل و نقل شهرستان بندرعباس صورت پذیرفت. روش بررسی: ابتدا سرانه مصرف سوخت بنزین و گازوئیل بخش حمل و نقل شهرستان بندرعباس جهت یک سال برآورد گردید. میزان مصرف سوخت فوق در کلیه وسائط نقلیه از طریق ترازنامه انرژی سال 95 به دست آمد. میزان مصرف بنزین و گازوییل در بخش حمل و نقل به هکتار زمین مورد نیاز برای جبران آلودگی های ناشی از آن سنجیده شد. پس از بدست آوردن ردپای بوم شناختی، مقدار زمین جنگل مورد نیاز در ضریب تعادل (26/1) ضرب شد. یافته ها: مصرف یکساله بنزین شهرستان بندرعباس به میزان 36/448 میلیون لیتر و مصرف گازوئیل به میزان 8/351 میلیون لیتر است. کربن آزاد شده از مصرف بنزین 286،496 تن و کربن آزاد شده از مصرف گازوئیل در بخش حمل و نقل برابر با 257،193 تن می باشد. برای جذب هر 8/1 تن کربن آزاد شده، یک هکتار زمین جنگل مورد نیاز است. ردپای بوم شناختی حاصل از مصرف بنزین 200،547 هکتار جهانی و ردپای هر نفر 295/0 هکتار جهانی است. ردپای بوم شناختی حاصل از مصرف گازوئیل جمعیت شهرستان بندرعباس 180،035 و هر نفر 265/0 هکتار جهانی است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به جمعیت شهرستان و وسعت آن، به هر یک از ساکنان شهر 488/1 هکتار زمین اختصاص می یابد. مصرف زمین ساکنان شهرستان بندرعباس 2/0 برابر بیش از مساحت شهر است.

المصادر:

1. Poorasghar Sangachin, F. Esmaeel Asadi, R., 2016, Sustainable Development Goal and Indicators, Deputy of program and budget coordination, planning affairs, land and Environment preparation. (In Persian)


2. Palmer, J, A. 1998, environmental education in 21 century, translate by Ali Mohammad Khorshiddoost, Organization of study and compilation of humanities textbooks, (SAMT)


3. Brandon, Peter S & Patrizia Lombardi, 2005, Evaluating Sustainable Development in the Built Environment, Blackwell, Oxford.


4. Teymoori, I. Salarvandian, F. Ziari, K. 2014, Ecological footprint of fossil fuels in Shiraz, journal of Geography Research, year 29, NO. 1, 193-204. (In Persian)


5. UNEP.org, 2016, sustainable development.un.org, sustainable knowledge platform, measuring changes in consumption and production patterns


6. Yakar, D. Kwee. G, T. 2020, Carbon footprint of the RSNA annual meeting, European journal of Radiology, 125 (2020) 108869


7. Andersson, D. 2020, A novel approach to calculate individuals carbon footprints using financial transaction data – app development and design, journal of cleaner production, 256 (2020) 120396.


8. Kakaee, J. 2016, Evaluation of ecological energy footprint in Iranian economic sectors, input data approach, thesis to obtain a master’s degree in energy economics, faculty of economies, Allameh Tabatabaee University. (In Persian)


9. Ghaemi Rad, T. Hatami Nejad, H. 2018, Evaluation of the ecological footprint of Lahijan City Transportation, journal of geography (Regional planning) year 8, No. 2, 69-80. (In Persian)


10. Wackernagel, M. Rees, W. 1996. Our Ecological Footprint: Reducing Human Impact on the Earth. New Society Publishers.


11. Habibi, K. Ghaderi, A. Jamshidi, A. Rahimi Kake Jub, A. 2018, assesse the sustainability level of informal neighborhoods using ecological footprint model, case study: Abbas Abad neighborhood of Sanandaj city, journal  of urban studies, NO. 26, 89


12. Hossein zadeh, K. Sasan pur, F. 2011, Ecological footprint in metropolises with an attitude toward Tehran metropolis, Geographical research quarterly, No. 82, 83-101. (In Persian)


13. Fu, Wei. Turner, Jonathan C. Zhao, Junquan. Du, Guozhe. 2015, Ecological footprint (EF): An expanded role in calculating resource productivity (RP) using China and the G20 member countries as examples, Ecological Indicators 48 (2015) 464–471.


14. Akhavan pishkhani, H. 2011, Assessment of physical sensivity of oil off shore west coasts of Hormozgan province based on NOAA codes, journal of Environmental science, No51. (In Persian)


15. Hormozgan university Vince chancellor research and technology, 2018, analysis of the characteristic of Environmental habitat and Environmental structure and natural resources of the province, part one: Analysis of situation and structure, chapter one: Analysis of the current situation in the province, Part one: Analysis of natural resource and the environment . 


16. Portal of Bandar Abbas, Municipality


17. chmb.mporg.ir


18. zaminvar.ir


19. Gharakhloo, M. Hatami Nejad, H. Baghvand, A. Yelveh, M. 2013, Evaluation of sustainability of Urban development by ecological footprint method, (Case stady: Kermanshah city), Human geography research, volume 45, No 2, 105-120. (In Persian)


20. Momeni, F. Kamal, E. Mohammad Khan Pur Ardebil, R. 2016, Survey of sustainable development status in Iran using carbon footprint indicators, journal of Environmental education and Natural resources, year first, No 1, 65- 93. (In Persian)


21. Habibi, K. Rahimi, Kake Jub, A. Abdi, M. H. 2012, Evaluation of the ecological footprint of urban transport vehicles, A new approach to Sustainable transportation planning, Case study: Urmia city, journal of geography space preparation – Golestan university journal, year second / edition fifth / fall 2012, 99-116. (In Persian)


22. Pezzetta E. , H., Drossman, 2005, the ecological footprint of the Colorado College: An examination of sustainability, http://www2.coloradocollege.edu/sustaiability /Ecofootprint


23. Hejazi, R. Haji Ghorbani, Z. Alikhani, S. 2016, Guide to Estimating ecological footprint , first edition, Iranian development publication. (In Persian)


24. Razi, D. 2015, Assessment and analysis of ecological footprints (case study of Mazandaran province), Urban planning studies quarterly, No. 10, summer 2015, 103-125. (In Persian)


25. Ebadi, A. 2015, Developing a conceptual model of footprint analysis for Tehran for sustainable urban development management – transport in Tehran,  Thesis for obtaining a doctorate degree, Department of Environmental Management, Islamic Azad university, science and Research branch. (In Persian)


26. Pezzetta E., H., Drossman, 2005, the ecological footprint of the Colorado College: An examination of sustainability, http://www2.coloradocollege.edu.sustaiability .Ecofootprint


27. Deputy Minister of Electricity and Energy affairs of the Ministry of Energy office of Planning and Macroeconomics, 2018, Energy balance sheet


28. National Iranian oil products distribution company, 2016, statistic , energy consumption of petroleum products. (In Persian)


29.  Hormozgan province department of natural resources and watershed management and planning organization, 2016, statistical yearbook of Hormozgan province, agriculture, forestry and fisheries. (In Persian)


30. Lee, Jemyang. Taherzade, Oliver. Kanemoto, 2021, The scale and drivers of carbon footprints in households, cities and regions across India, Global Environmental Change 66 (2021) 102205 .


31. Andersson, David. 2020, A novel approach to calculate individuals carbon footprints using financial transaction data – app development and design, journal of cleaner production, 256 (2020) 120396.


32. Malik, A. Lenzen, M. McAlister, S. McGain, F., 2018, The carbon footprint of Australian health care, lancet planet health 2018; 2:e27-35.


33. Yue, W. Cai, Y, Su, M. Tan, Q. Xu, M. 2017, carbon footprint of coping paper: considering temporary carbon storage based on life cycle analysis, Energy procedia 105 (2017) 3752 – 3757


34. Solis- Guzman, J. Martinez- Rocamora, A. Morrarro, M. 2014, Methodology for determining the Carbon footprint of the construction of residential buildings, edited by subramaniam senthilkannan, Vol. 1.


35. Ghaderi, F. Asadi, P. Tamadoni, A. Azizi, M, 2018, Investigation the sustainability of sustainable development in district 22 of Tehran by ecological footprint method, geography and development No. 50 pp. 231-245. (In Persian)


36. Sohrab ,T. Samadi, R. 2014, Application of the LCA4AFR model to determine the effect of energy efficiency on ecological footprint, Iranian energy efficiency organization environmental office, 10^th international energy conference. (In Persian)


37. Mohammadi, N. Shayesteh, K. Ildermi, A. Molla Hosseini Darani, K. 2016, Evaluation of board capacity and ecological safety in Sanandaj by ecological footprint, geography and environmental sustainability, No. 21, winter 2016 pp. 67-79. (In Persian)