بهبود ثبات نوری نخ پشمی رنگ رزی شده با رنگ زای طبیعی جاشیر توسط عصاره رزماری با تاکید بر رویکرد حفظ محیط زیست
الموضوعات :
اخترالسادات موسوی
1
,
احمد اکبری
2
,
حسن خاتمی
3
1 - کارشناس ارشد مواد اولیه و رنگ رزی، دانشگاه کاشان. *(مسوول مکاتبات)
2 - دانشیار و عضو هیات علمی، دانشگاه کاشان
3 - استادیار و عضو هیات علمی، دانشگاه کاشان.
تاريخ الإرسال : 11 الخميس , رمضان, 1437
تاريخ التأكيد : 29 الإثنين , صفر, 1441
تاريخ الإصدار : 12 الثلاثاء , ذو القعدة, 1442
الکلمات المفتاحية:
ثبات نوری,
محیط زیست,
عصاره رزماری,
رنگ زای طبیعی جاشیر,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: یکی از عوامل مخرب اصلی در رنگ پریدگی الیاف رنگی، پرتوهای فرابنفش با انرژی زیاد است که موجب شکستن پیوندهای شیمیایی و تجزیه نوری ساختارهای آلی می گردد. امروزه به دلیل اثرات نامطلوب آنتی اکسیدان های سنتزی، تمایل به استفاده از آنتی اکسیدان های طبیعی که اﺳﺘﻔﺎده از آن ها ﻓﺎﻗﺪ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺿﺮر و زﯾﺎن ﺑﺮای محیط زیست ﺑﺎﺷﺪ، یا مضرات حاصل کم تر از آنتی اکسیدان های سنتزی باشد اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. هدف از این تحقیق استفاده از عصاره رزماری با ویژگی آنتی اکسیدانی و دوست دار محیط زیـست به عنوان کاربرد نوین جهت محافظت الیاف در برابر پرتوهای فرابنفش می باشد.روش بررسی: در این پژوهش عوامل زمان تابش نور و غلظت آنتی اکسیدان با استفاده از عصاره رزماری بهینه سازی شد. سپس مشخصه های رنگی نمونه های پشمی رنگ رزی شده تحت سیستمCIE (L*a*b*) مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت و با مقادیر تغییر رنگ E∆ بیان شد. در نهایت تغییرات فیزیکی الیاف خام و عمل شده با آنتی اکسیدان طبیعی (عصاره رزماری) بعد از رنگ رزی با استفاده از تست SEM بررسی شد.یافته ها: در تمامی موارد، استفاده از آنتی اکسیدان تا حدودی باعث بهبود نسبی در خواص حفاظتی نمونه ها در برابر پرتوهای فرابنفش شد. برای نمونه های عمل شده با عصاره رزماری غلظت 0۱/0 و ۰۳/۰ بهترین عمل کرد را در ثبات نشان داد.بحث و نتیجه گیری: به طورکلی با توجه به نتایج می توان گفت که امکان مطالعه در زمینه جاذب های طبیعی به دلیل خصوصیات محیط زیستی ، صرفه اقتصادی و در دسترس بودنشان، به منظور پیشرفت و توسعه کاربرد این مواد و جلوگیری از آلودگی محیط زیست مهم و اساسی می‌باشد و باید به آن توجه شود .
المصادر:
Shahid, M., Ahmad, A., Yusuf, M., Khan, M.I., Khan, S.A., Manzoor, Ni., Mohammad, F.,2012. Dyeing, fastness and antimicrobial properties of woolen yarns dyed with gallnut (Quercus infectoria Oliv.) extract.Dyes and Pigments, 95(1) ,pp. 53-61.
Frick, D.,2003. The coloration of food, Review of Progress in Coloration and Related Topics, 33. pp. 15-32.
A, Zargari. 2012. Medicinal Plants, Tehran University Press, Tehran.
Mirjalili., K. Nazarpoor., L. Karimi., 2001. Eco-friendly dyeing of wool using natural dye from weld as co-partner with synthetic dye, J. Cleaner Prod., Vol. 19, pp.1045-1051.
Yoshizumia., P. C. Crewsb., 2003. Characteristics of fading of wool cloth dyed with selected natural dyestuffs on the basis of solar radiant energy, Dyes Pigm., Vol. 58, pp.197-204.
X. Feng., L. L. Zhang., J. Y. Chen., J. C. Zhang.,2007. New insight into solar UV-protective properties of natural dyes, J. Cleaner Prod. Vol. 15, pp.366-372.
Sajjadi, SE., Mehregan, I., Chemical composition of of the essential oil of Prangos asperula Boiss. subsp. Haussknechtii (Boiss.) Herrnst. et Heyn fruits, Vol. 11, pp.79-81.
R, Mongkholrattanasit. 2010. Dye extraction from eucalyptus leaves and Application for Silk and Wool fabrics dyeing, PhD thesis, Tech. Univ., Czech.
T, Bechtold., R, Mussak., Handbook of Natural Colorants, John Wiley and Sons, United Kingdom, pp.261-267.
S, Nojavana., F, Khaliliana., M, Kiaiec., A, Rahimic., A, Arabanianc., S, Chalavi.,2008. Extraction and quantitative determination of ascorbic acid during different maturitystages of Rosa canina L. fruit R. Mongkholrattanasit, J. Food Compos. Anal., Vol. 21, pp.300-305.
Mahdavi, D.L., Deshpande, S.S., and Salunkhe, D.K., 1995. Food Antioxidant. 1 edn. New York:Marcel Dekker, Inc, U.S.A. 378p.
Rajaii, A., 2005. Comparing method of super critical fluid whit method of soxhelt in extracting of tea oil and comparing the effect of antioxidation properties of tea oil whit sesame oil. A thesis of Master of Science in food science and technology, Tarbiat Modares University, agriculture faculty 90pp. (Translated in Persian).
Pratt, E., and Hudson, V., 1999. Organic acids and phenolic compounds in pomegranates (Punica Granatum L.) grown in Turkey. Journal of Food Composition and Analysis, 15, pp.567-575.
Zainol, M.K., Abd-hamid, A., Yusof, S., and Muse, R. 2003. Antioxidant activity and total phenolic compounds of leaf, root and petiole of four accessions of Centella asiatica (L) urban. Journal of Food Chemistry, 81, pp.575-581.
Wanasundara, U.N., and Shahidi, F. 1998. Antioxidant and proxidant activity of green tea extract in marine oils. Journal of Food Chemistry, 63, pp.335-342.
D, Cristea., G, Vilarem., 2006. Improving light fastness of natural dyes on cotton yarn, Dyes Pigm., 70, pp.238-245.
h, Kim., 2006. Dyeing characteristics and UV Protection Property of Green tea Dyed Cotton Fabrics, Fibers Polym., Vol. 7(3), pp.255-261.
M, Shahid., A, Ahmad., M, Yusuf., I, Khan., S. A, Khan., N, Manzoor., F, Mohammad., 2012. Dyeing, fastness and antimicrobial properties of woolen yarns dyed with gallnut (Quercus infectoria Oliv.) extract, Dyes Pigm., Vol. 95, pp.53-61.
Del Campo J, Amiot MJ, Nguyen-The C. 2000. Antimicrobial effect of rosemary extracts. J Food Prot, Vol. 63(10), pp.1359–68.
Ozcan, M., Antioxidant activities of rosemary, sage, and sumac extracts and their combinations on stability of natural peanut oil. J Med Food, Vol. 6(3), pp.267–70.
Haji, S. S. Qavamnia, F. K Bizhaem, 2014. Oxygen plasma as a pretreatment for environmentally friendly low temperature dyeing of wool natural fiber. J. Biodiversity Environ. Sci. Vol. 5, pp.602-607.
Thiagarajan, p., Nalankilli, G., 2013. Improving light fastness of reactive dyed cotton fabric with antioxidant and UV absorbers. Indian journal of fibre & textile research, 38, pp.161-164.
Matsuo, M. Yokoyama, K. Umemura, J. Sugiyama, S. Kawai, J. Gril, M. Imamura,2011. Aging of wood: analysis of color changes during natural aging and heat treatment. Holzforschung. Vol. 65, pp.361-368.
H. Giles, D. G. Dufft, R. S. Sinclair, 1989. The Relationship between Dye Structure and Fastness Properties, Rev. Prog. Coloration, Vol. 12, pp.58-65.
_||_
Shahid, M., Ahmad, A., Yusuf, M., Khan, M.I., Khan, S.A., Manzoor, Ni., Mohammad, F.,2012. Dyeing, fastness and antimicrobial properties of woolen yarns dyed with gallnut (Quercus infectoria Oliv.) extract.Dyes and Pigments, 95(1) ,pp. 53-61.
Frick, D.,2003. The coloration of food, Review of Progress in Coloration and Related Topics, 33. pp. 15-32.
A, Zargari. 2012. Medicinal Plants, Tehran University Press, Tehran.
Mirjalili., K. Nazarpoor., L. Karimi., 2001. Eco-friendly dyeing of wool using natural dye from weld as co-partner with synthetic dye, J. Cleaner Prod., Vol. 19, pp.1045-1051.
Yoshizumia., P. C. Crewsb., 2003. Characteristics of fading of wool cloth dyed with selected natural dyestuffs on the basis of solar radiant energy, Dyes Pigm., Vol. 58, pp.197-204.
X. Feng., L. L. Zhang., J. Y. Chen., J. C. Zhang.,2007. New insight into solar UV-protective properties of natural dyes, J. Cleaner Prod. Vol. 15, pp.366-372.
Sajjadi, SE., Mehregan, I., Chemical composition of of the essential oil of Prangos asperula Boiss. subsp. Haussknechtii (Boiss.) Herrnst. et Heyn fruits, Vol. 11, pp.79-81.
R, Mongkholrattanasit. 2010. Dye extraction from eucalyptus leaves and Application for Silk and Wool fabrics dyeing, PhD thesis, Tech. Univ., Czech.
T, Bechtold., R, Mussak., Handbook of Natural Colorants, John Wiley and Sons, United Kingdom, pp.261-267.
S, Nojavana., F, Khaliliana., M, Kiaiec., A, Rahimic., A, Arabanianc., S, Chalavi.,2008. Extraction and quantitative determination of ascorbic acid during different maturitystages of Rosa canina L. fruit R. Mongkholrattanasit, J. Food Compos. Anal., Vol. 21, pp.300-305.
Mahdavi, D.L., Deshpande, S.S., and Salunkhe, D.K., 1995. Food Antioxidant. 1 edn. New York:Marcel Dekker, Inc, U.S.A. 378p.
Rajaii, A., 2005. Comparing method of super critical fluid whit method of soxhelt in extracting of tea oil and comparing the effect of antioxidation properties of tea oil whit sesame oil. A thesis of Master of Science in food science and technology, Tarbiat Modares University, agriculture faculty 90pp. (Translated in Persian).
Pratt, E., and Hudson, V., 1999. Organic acids and phenolic compounds in pomegranates (Punica Granatum L.) grown in Turkey. Journal of Food Composition and Analysis, 15, pp.567-575.
Zainol, M.K., Abd-hamid, A., Yusof, S., and Muse, R. 2003. Antioxidant activity and total phenolic compounds of leaf, root and petiole of four accessions of Centella asiatica (L) urban. Journal of Food Chemistry, 81, pp.575-581.
Wanasundara, U.N., and Shahidi, F. 1998. Antioxidant and proxidant activity of green tea extract in marine oils. Journal of Food Chemistry, 63, pp.335-342.
D, Cristea., G, Vilarem., 2006. Improving light fastness of natural dyes on cotton yarn, Dyes Pigm., 70, pp.238-245.
h, Kim., 2006. Dyeing characteristics and UV Protection Property of Green tea Dyed Cotton Fabrics, Fibers Polym., Vol. 7(3), pp.255-261.
M, Shahid., A, Ahmad., M, Yusuf., I, Khan., S. A, Khan., N, Manzoor., F, Mohammad., 2012. Dyeing, fastness and antimicrobial properties of woolen yarns dyed with gallnut (Quercus infectoria Oliv.) extract, Dyes Pigm., Vol. 95, pp.53-61.
Del Campo J, Amiot MJ, Nguyen-The C. 2000. Antimicrobial effect of rosemary extracts. J Food Prot, Vol. 63(10), pp.1359–68.
Ozcan, M., Antioxidant activities of rosemary, sage, and sumac extracts and their combinations on stability of natural peanut oil. J Med Food, Vol. 6(3), pp.267–70.
Haji, S. S. Qavamnia, F. K Bizhaem, 2014. Oxygen plasma as a pretreatment for environmentally friendly low temperature dyeing of wool natural fiber. J. Biodiversity Environ. Sci. Vol. 5, pp.602-607.
Thiagarajan, p., Nalankilli, G., 2013. Improving light fastness of reactive dyed cotton fabric with antioxidant and UV absorbers. Indian journal of fibre & textile research, 38, pp.161-164.
Matsuo, M. Yokoyama, K. Umemura, J. Sugiyama, S. Kawai, J. Gril, M. Imamura,2011. Aging of wood: analysis of color changes during natural aging and heat treatment. Holzforschung. Vol. 65, pp.361-368.
H. Giles, D. G. Dufft, R. S. Sinclair, 1989. The Relationship between Dye Structure and Fastness Properties, Rev. Prog. Coloration, Vol. 12, pp.58-65.
