تحلیل مفاهیم آلودگی و خسارت در حقوق بین الملل محیط زیست

الموضوعات :

یلدا خلعتبری ¹ ( دانشجوی دکتری حقوق محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران. *(مسوول مکاتبات) )
داوود هرمیداس باوند ² ( استاد مدعو، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران. )
علی زارع ³ ( استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران. )
سید عباس پورهاشمی ⁴ ( عضو هیئت علمی و رئیس موسسه تخصصی حقوق بینالملل کانادا (CIFILE) تورنتو، کانادا. )

تاريخ الإرسال : 24 الثلاثاء , ذو القعدة, 1436 تاريخ التأكيد : 28 السبت , محرم, 1438 تاريخ الإصدار : 13 الجمعة , ذو الحجة, 1442

الکلمات المفتاحية: مسوولیت بین المللی دولت ها, خسارات زیست محیطی, جبران خسارت, آلودگی زیست محیطی,

ملخص المقالة :

با توجه به گسترش مخاطرات زیست محیطی در جهان و عدم کارایی حقوق بین الملل محیط زیست در جلوگیری از ورود خسارات زیست محیطی، یکی از دغدغه های اساسی برای جبران خسارت زیست محیطی، تدوین شاخص های خسارت زیست محیطی است. با وجود این خسارت های فرامرزی زیست محیطی به طور مداوم رخ می دهند و مسایل مربوط به مسوولیت و معاهدات را به وجود می آورند. با توجه به ماده 38 اساس نامه دیوان بین المللی دادگستری، معاهدات بین المللی یکی از مهم ترین منابع حقوق بین الملل به شمار می آید و با عنایت به این که تصویب بیش از یک هزار معاهده و قرارداد دو یا چند جانبه در حقوق بین الملل محیط زیست و معاهدات بین المللی نقش مهمی در توسعه محتوایی و ماهوی این رشته حقوقی داشته است، این پژوهش با رویکردی توصیفی- تحلیلی در تلاش است تا با بررسی و تحلیل معاهدات بین المللی زیست محیطی امکان تدوین شاخص های خسارت زیست محیطی را بیان نماید. تدوین شاخص های خسارت زیست محیطی، علاوه بر جلوگیری و پیش گیری از وقوع آلودگی های زیست محیطی، به احراز مسوولیت بین المللی دولت ها در وقوع خسارات زیست محیطی کمک شایانی می نماید، لذا بررسی و تحلیل امکان تدوین شاخص های خسارات زیست محیطی در معاهدات بین المللی برای اثبات مسوولیت بین المللی دولت ها ضروری و اجتناب ناپذیر است.

المصادر:

1-Larsson,  Marie Louise,  “ Legal of the Environment and Envionmental Damage”. Estokholm Institute Law 1957 -2009 . pp155.158,159

2-پورهاشمی. سیدعباس و ارغند. بهاره، 1393، کلیات حقوق بین الملل محیط زیست، تهران نشر دادگستر.ص 2

3- Romppanen, Seita, : “Reflection on Environmental Responsibility with on emphasis on the Nord Stream pipeline in the Baltic Sea Area”.  -LL.M in ntural Raesources Law and International Environmental Law  ,Januery 2010 .p37,947 .

4- LIABILITY FOR ENVIRONMENTAL DAMAGE IN EASTERN EUROPE, CAUCASUS AND CENTRAL ASIA (EECCA) : OECD 2012 -P 9

5-Springer, A L, Towards a meaningful concept of pollution in international law, International and Comparative Law Quarterly, Vol 26 1977,  et seq (hereinafter Springer 1977). pp 550 and 556-557/ See also C Redgwell, Compensation for Oil Pollution Damage, Quantifying Environmental Harm, Marine Policy,  March 1992, discussing pollution as damage.

6- Environmental Programe Agency- EPA

7- The Clean Air Act(CAA)

8-Environmental Dispute Resolution System in Japan. July 2011,  Mitsuhisa YOSHIDA Examiner Environmental Dispute Coordination Commission, government of Japan. p6.

9-Framework Convention for the Protection of the Marine Environment of the Caspian Sea

10-The Organisation for Economic Co-operation and Development(OECD), http://www.oecd.org/environment/

11-مشهدی .علی، 1389 ، ترمینولوژی حقوق محیط زیست، چاپ اول، تهران، انتشارات خرسندی،صص105.23.24

12-  NOUMEA CONVENTION FOR THE PROTECTION OF THE NATURAL) RESOURCES AND ENVIRONMENT OF THE SOUTH PACIFIC REGION,Noumea24 November 1986

 13- Regional Convention for the  Conservation of the Red Sea and Gulf of Aden enviromnet( Jedaa Convention 1982(.

14-Protocol on Preparedness, Response and  Co-operation to Pollution Incidents by Hazardous and Noxious Substances, 2000  (HNS Protocol).

15-قانون 9 نوامبر2000 هلند راجع به دسترسی به اطلاعات زیست محیطی، حمایت از محیط زیست و ارزیابی اثرات زیست محیطی

 16-مجموعه قوانین و مقررات محیط­زیست

17-فتائی. ابراهیم، 1386، مقدمه ای بر شناخت محیط زیست، چاپ اول، اردبیل، انتشارات مهد تمدن. ص214

  18- کاتوزیان. ناصر و انصاری. مهدی،تابستان 1387، مسوولیت ناشی از خسارت های زیست محیطی، فصل نامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره38 ، شماره 2.

19-زمانی. سید قاسم،1381 ، توسعه مسوولیت بین المللی در پرتو حقوق بین الملل محیط زیست، مجله پژوهش های حقوقی، شماره یک.ص44

20- Sands, Philippe, Principles of International Environmental Law, 2nd Edition, October 2003.p877

21- Romppanen, Seita, : “Reflection on Environmental Responsibility with on emphasis on the Nord Stream pipeline in the Baltic Sea Area”.  -LL.M in ntural Raesources Law and International Environmental Law  ,Januery 2010.p37.

22-Prieur Michel , “Droit de l’environnement”, 1avril 1996.

23-Comprehensive Environmental Response, Compensation, and Liability Act, Section 107(a)(4)(C)

24-LIABILITY FOR ENVIRONMENTAL DAMAGE IN EASTERN EUROPE(EECCA).2012

25-Ghestin, Jacques. Jourdain, Patrice Geneviève  Viney, , “Les effets de la responsibilite”, LGDJ 2001.  P 178.

26-رجبی. عبدالله، 1388 ، بررسی معیارهای ویژه در طراحی نظام مسوولیت مدنی خسارات زیست محیطی، حقوق محیط زیست(نظریه ها و رویه ها)، چاپ اول، تهران، انتشارات خرسندی، صص 159.161 

 27- Brans Edward. H. P. Uilhoorn Mark. u : “liability for damage to public Natural Resources”,17 september 1997. Pp9-12.B.Sandvik:Miljoskadeansvar,p123

28- ضیایی بیگدلی. محمدرضا،1387، حقوق بین الملل عمومی، تهران، انتشارات گنج دانش، چاپ سی و دوم.صص 493-494

29-Hankin,  Xue , “ Transboundery Damage in International Law”. Cambrige University Press. Frist puplished 2003p3.4

30- Brans  Edward H.P. “Liability for Damage to Public Natural Resources under the 2004 EC Environmental Liability Directive Standing and Assessment of Damages”. E N V I R O N M E N T A L L A W R E V I E

W. E N V L R E V 7 ( 2 0 0 5 ).p107.

31- Convention on International Liability for Damage Caused by Space Objects,(Space Liability Convention 1972

32- the 1984 Protocol to the 1969 Convention on Civil Liability for Oil Pollution Damage imposes compensation for the cost.

 33- T.Kuokkanen. Defining environmental damage in international and Nordic environmental law in The Legal Status of Individual in Nordic environmental law, Juridica Lapponica series 10.p53.

34- Sands, Philippe, Principles of International Environmental Law, 2nd Edition, October 2003.p877.

35- UNITED NATIONS CONVENTION ON THE LAW OF THE SEA1982.

36- موسوی. سید فضل الله و قیاسیان. فهیمه،بهار 1390، جبران خسارت زیست محیطی در حقوق بین الملل، فصل نامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 41،شماره 1.

37- Convention on the Regulation of Antarctic Mineral Resource Activities(CRAMRA)  

  38- رودیگر.ولفروم(نویسنده)،. پیوند حقوق بشر و محیط زیست؛ یک مسوولیت اجتماعی در عرصه بین الملل، ساعد، نادر(مترجم)،صص3.5.6

See the Sixth)39- Report of the Special Rapporteur to the ILC, Yearbook . .., 1990, Vol. II, Part One, pp. 96-97)

40-Convention on Civil Liability for Damage Cause during Carriage of Dangerous Goods by Road, Rail and Inland Navigation Vessels (CRTD)Geneva 10.10.1989

41- تقی زاده انصاری. مصطفی و فائقی راد. مونا، 1389، مسوولیت بین المللی دولت ها در حفاظت از محیط زیست، دو فصلنامه کانون وکلای دادگستری گیلان، سال دوم، شماره چهارم، ص 26.

42-   The 1991 United Nations Convention on Environmental Impact Assessment in a Transboundary Context (the Espoo Convention) .

43- International Convention on civil liability for oil pollution damage (CLC1992)

44- International Convention on Civil Liability for Oil Pollution Damage, 1992 (1992 Liability Convention).

45-The 1992 United Nations Convention on the Transboundary Effects of Industrial Accidents (the Helsinki Convention(.

46-Convention on Civil Liability for Damage Resulting from Activities Dangerous to the Environment . (Lugano,21,VI,1993)  .

47- Addendum to European Committee on legal cooperation(CDCJ) (92) 50 (Provisional), p. 30 

48- INTERNATIONAL CONVENTIONON LIABILITY AND COMPENSATION FOR DAMAGE IN CONNECTION WITH THE CARRIAGE OF HAZARDOUSAND NOXIOUS SUBSTANCES BY SEA, (1996 HNS CONVENTION ).

49-International Convention on Civil Liability for Bunker Oil Pollution Damage, 2001 London, 23 March 2001.

 

 

 

 

 

 

 

 

1. Larsson, Marie Louise, “Legal of the Environment and Envionmental Damage”. Estokholm Institute Law 1957 -2009. pp155.158,159


2. pourhashemi,A.,Arghand,B(1393).General  International Environmental  Law; Tehran dadgostar  puplication , p1. (In Persian)


3. Romppanen, Seita, “Reflection on Environmental Responsibility with on emphasis on the Nord Stream pipeline in the Baltic Sea Area”.  -LL.M in ntural Raesources Law and International Environmental Law, Januery 2010. p37,947.


4. LIABILITY FOR ENVIRONMENTAL DAMAGE IN EASTERN EUROPE, CAUCASUS AND CENTRAL ASIA (EECCA): OECD 2012 -P 9


5. Springer, A L, Towards a meaningful concept of pollution in international law, International and Comparative Law Quarterly, Vol 26 1977, et seq (hereinafter Springer 1977). pp 550 and 556-557/ See also C Redgwell, Compensation for Oil Pollution Damage, Quantifying Environmental Harm, Marine Policy, March 1992, discussing pollution as damage.


6. Environmental Programe Agency- EPA


7. The Clean Air Act (CAA)


8. Environmental Dispute Resolution System in Japan. July 2011, Mitsuhisa YOSHIDA Examiner Environmental Dispute Coordination Commission, government of Japan. p6.


9. Framework Convention for the Protection of the Marine Environment of the Caspian Sea


10. The Organisation for Economic Co-operation and Development(OECD), http://www.oecd.org/environment/


11. Mashhadi, A, (1389) Environmental law terminology, frist Edition, Tehran, Khorsandi puplication, pp 23.24.105, (In Persian)


12. NOUMEA CONVENTION FOR THE PROTECTION OF THE NATURAL) RESOURCES AND ENVIRONMENT OF THE SOUTH PACIFIC REGION, Noumea24 November 1986


13. Regional Convention for the Conservation of the Red Sea and Gulf of Aden enviromnet (Jedaa Convention 1982(.


14. Protocol on Preparedness, Response and Co-operation to Pollution Incidents by Hazardous and Noxious Substances, 2000 (HNS Protocol).


15. 9th Rule of November 2000 of Netherland, relating to access to Environmental Information, Environmental Protection and Environmental Impact Assessment. (In Persian)


16. Set of Environmental Laws and regulations. (In Persian)


17. Fatayi, I. (1386) Introdution to Invirontment Ecology, Frist Edition, Ardebil, Mahde Tamadon Publication, p214. (In Persian)


18. Katoozian, N. Ansari, M. (1387) Liability for Enviromental Damage; Periodical of Law, Journal of the Faculty of law and Political Sciences, 38, No.2. (In Persian)


19. Zamani,Gh.(1381) Development Of International  Responsibility  in the light of International Environmental  Law, Journal  of  Legal research, ,No,1. , pp 44. (In Persian)


20. Sands, Philippe, Principles of International Environmental Law, 2nd Edition, October 2003.p877


21. Romppanen, Seita: “Reflection on Environmental Responsibility with on emphasis on the Nord Stream pipeline in the Baltic Sea Area”.  -LL.M in ntural Raesources Law and International Environmental Law, Januery 2010.p37.


22. Prieur Michel, “Droit de l’environnement”, 1avril 1996.


23. Comprehensive Environmental Response, Compensation, and Liability Act, Section 107(a)(4)(C)


24. LIABILITY FOR ENVIRONMENTAL DAMAGE IN EASTERN EUROPE(EECCA).2012


25. Ghestin, Jacques. Jourdain, Patrice Geneviève Viney, “Les effets de la responsibilite”, LGDJ 2001.  P 178.


26. Rajabi, A (1388)Inrestigation of Special Criteria in Designing the System of Civil Liability for Environmental  Damages, Environmental  Law...Theories and Procedures). , Frist Edition, Tehran, Khorsandi   Publication, pp159.161. (In Persian)  


27. Brans Edward. H. P. Uilhoorn Mark. u: “liability for damage to public Natural Resources”,17 september 1997. Pp9-12. B. Sandvik: Miljoskadeansvar, p123


28. Ziaei Bigdeli,M (1387)- General  International  law,Tehran, Ganje danesh Publication,32th Edition , pp159.161. (In Persian)


29. Hankin, Xue, “Transboundery Damage in International Law”. Cambrige University Press. Frist puplished 2003p3.4.


30. Brans Edward H.P. “Liability for Damage to Public Natural Resources under the 2004 EC Environmental Liability Directive Standing and Assessment of Damages”. E N V I R O N M E N T A L L A W R E V I E W. E N V L R E V 7 (2 0 0 5). p107.


31. Convention on International Liability for Damage Caused by Space Objects, (Space Liability Convention 1972


32. The 1984 Protocol to the 1969 Convention on Civil Liability for Oil Pollution Damage imposes compensation for the cost.


33. T. Kuokkanen. Defining environmental damage in international and Nordic environmental law in The Legal Status of Individual in Nordic environmental law, Juridica Lapponica series 10. p53.


34. Sands, Philippe, Principles of International Environmental Law, 2nd Edition, October 2003.p877.


35. UNITED NATIONS CONVENTION ON THE LAW OF THE SEA1982.


36.  Mousavi,F., Ghiasian,F.(1390) Compensation for Environmental Damage in  International Law,  Periodical of Law, Journal of the Faculty of law and Political Sciences,41,No.1. (In Persian)


37. Convention on the Regulation of Antarctic Mineral Resource Activities(CRAMRA)  


38. Rodriger, V.Relationship between Human Rights and the Environment; A Social Responsibility in the International Arena .Saed, N (Translator). pp 3.5.6. (In Persian)


39. See the Sixth )Report of the Special Rapporteur to the ILC, Yearbook.  ..., 1990, Vol. II, Part One, pp. 96-97)


40. Convention on Civil Liability for Damage Cause during Carriage of Dangerous Goods by Road, Rail and Inland Navigation Vessels (CRTD)Geneva 10.10.1989


41. Taghizade Ansari, M. Faeghi Rad, M .(1389) International Responsibility Of Goverments in Environmental Protection, Bi- Periodical of Gilan Bar Association , Second Year, No.4. P26. (In Persian)


42. The 1991 United Nations Convention on Environmental Impact Assessment in a Transboundary Context (the Espoo Convention).


43. International Convention on civil liability for oil pollution damage (CLC1992)


44. International Convention on Civil Liability for Oil Pollution Damage, 1992 (1992 Liability Convention).


45. The 1992 United Nations Convention on the Transboundary Effects of Industrial Accidents (the Helsinki Convention (.


46. Convention on Civil Liability for Damage Resulting from Activities Dangerous to the Environment. (Lugano, 21, VI, 1993).


47. Addendum to European Committee on legal cooperation(CDCJ) (92) 50 (Provisional), p. 30 


48. INTERNATIONAL CONVENTIONON LIABILITY AND COMPENSATION FOR DAMAGE IN CONNECTION WITH THE CARRIAGE OF HAZARDOUSAND NOXIOUS SUBSTANCES BY SEA, (1996 HNS CONVENTION).


49. International Convention on Civil Liability for Bunker Oil Pollution Damage, 2001 London, 23 March 2001.