تاثیرگسترش قلمرو مفهومی محیط زیست بر مقوله‌ی مسئولیت بین‌المللی ناشی از نقض تعهدات زیست محیطی
الموضوعات :
افشین جعفری
1
,
مهسا نوابی فرد
2
1 - دانشیار گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. *(مسوول مکاتبات)
2 - دکترای حقوق بین الملل عمومی، دانشگاه آزاداسلامی، اصفهان (خوراسگان)
الکلمات المفتاحية: مفهوم محیط زیست, مسئولیت بین‌المللی, تعهدات زیست محیطی, مفهوم موسع محیط زیست, مفهوم مضیق محیط زیست.,
ملخص المقالة :
دامنه‌ی قلمرو مفهومی محیط زیست، در تعیین میزان خسارت و مسئولیت بین‌المللی ناشی از نقض تعهدات عهدنامه‌ای و یا حقوق بین‌الملل عرفی در زمینه محیط زیست بسیار مؤثر است. به عبارت دیگر، هر چه قلمرو مفهومی محیط زیست گسترش یابد و علاوه بر طبیعت و عناصر اصلی آن شامل دستاوردهای فرهنگی بشر و نیز مطبوعیت محیط زیست شود و به همین ترتیب دامنه‌ی مسئولیت بین‌المللی دولت یا اشخاص ناقض مقررات عرفی یا عهدنامه‌ای در زمینه‌ی محیط زیست افزایش خواهد یافت. این مقاله با عنایت به اسناد بین‌المللی زیست محیطی همچون کنوانسیون لوگانو و اسناد سبز اتحادیه اروپا و فعالیت‌ها و عملکردهای یونپ و تایید گسترش مفـهوم محیـط زیسـت بر مسـئولیت بین‌المللی دولت‌ها به روش توصیفی-تحلیلی می‌پردازد و به این نتیجه می‌رسد که فرایند مسئولیت بین‌المللی ناشی از نقض فاحش قواعد زیست محیطی در گذر زمان و با طی فراز و نشیب‌های زیاد دچار تحولات نسبتاً مثبتی شده است. لیکن این تحولات بسیار کند و زمان‌بر بوده است به گونه‌ای که شاید چندان دور از واقعیت نباشد اگر گفته شود فرایند تغییر و تحول در این حوزه بسیار کندتر از سایر حوزه‌های حقوق بین‌الملل بوده است و به نظر می‌رسد یکی از علت‌های اصلی که جبران خسارات زیست محیطی را در بیشتر مواقع غیرممکن می‌سازد مسئله‌ی قابلیت انتساب است. بنابراین در صورت اثبات تخریب محیط زیست و تعیین عامل زیان‌زننده و انتساب فعل به آن، روش‌های جبران خسارت زیست محیطی از روش‌های عام جبران خسارت در حقوق بین‌الملل متفاوت است.
1. Arashpour, A.R, 2014, "International Responsibility for Violating Environmental Obligations", Tehran, Eternal Publishing, Forest. (In Persian)
2. GfjR Salter, Earopean Environmental Law, Interrational Environmental Law and policy series, 1994 (loose-leaf)
3. Marielouise Larrson, - Legal Definitions of Envivonment and Environmental Damage, Stockholm Institute for Scandianvian Law, 1957-2009.
4. Katouzian N. and Ansari M., 2008, "Responsibility for Environmental Damage, Journal of Law, Volume 38, Number 2, Journal of Faculty of Law and Political Science. (In Persian)
5. Zamani, S.Q, 2002, "Development of International Responsibility in the Light of International Environmental Law", Journal of Legal Research, No. 1. (In Persian)
6. Lai, Lurukulasuriya, Nicholas A, Rbinson, Training Manual on International Environmental Law United Nation Environment programme, 2006.
7. Haddadi M., Karimi S., 2017, (translated), International liability due to prohibited acts, Crawford, James and colleagues (author), Majd Publications. (In Persian)
8. Maria Fernanda Perez Solla, The notion of International Res ponsibility: A Classic in Times of Change?
9. Lai, Lurukulasuriya, Nicholas A, Rbinson, Training Manual on International Environmental Law United Nation Environment programme, 2006.
10. Sandrine Maljean-Dubois. International Litigation and State Liability for Environmental Damages: Recent Evolutions and Perspectives. Jiunn-rong Yeh. Climate Change Liability and Beyond, NationalTaiwan University Press, 2017. halshs-01675506
11. Shamsaee M., 2013, "Civil liability due to environmental damage", Biomass. (In Persian)
12. Lai, Lurukulasuriya, Nicholas A, Rbinson, Training Manual on International Environmental Law United Nation Environment programme, 2006.
13. Sandrine Maljean-Dubois. International Litigation and State Liability for Environmental Damages: Recent Evolutions and Perspectives. Jiunn-rong Yeh. Climate Change Liability and Beyond, National Taiwan University Press, 2017. halshs-01675506
14. Tayebi S. and Shiraziyan S.,2019, Introduction to the International Responsibility of Governments for Environmental Damage Translation by Sobhan Tayebi and Shirin Shiraziyan, Khorsandi Publishing House. (In Persian)
15. Birine- Alan, Boyle cotherine, redgwell," International law and the environment. 2 state responsibilitgy for environmental damage", Oxford university press, 2009.
16. Sandrine Maljean-Dubois. International Litigation and State Liability for Environmental Damages: Recent Evolutions and Perspectives. Jiunn-rong Yeh. Climate Change Liability and Beyond, NationalTaiwan University Press, 2017. halshs-01675506
17. What is International Environment Law? Global change Instraction Program, University Corporation for Atmospheric Research, Visited on: WWW.Vcav.ed …m3el
18. Mousavi S.F, Qadisian F., 2012, "Environmental Compensation in International Law," Journal of Law and Political Science, Vol. 41, No. 1, Vol. (In Persian)
19. Cymie payne,” United Nations Commission Awards Compensation for Environmental and Public Health Damage from 1990-91 Gulf War”, Available at: http:// www.asil.org/insights/2005/08/ insights 050810.html, p.1. (Last visited 19/3/2016).
20. Shahhosseini A., Mashhadi A., 2017; Environmental Compensation Based on the 2006 International Law Commission on the Principles of Allocation of Damage in Transboundary Damage Caused by Hazardous Activities, Journal of General Publication Research, Vol. 19, No. 55. (In Persian)
21. Katouzian N. and Ansari M., 2008, "Responsibility for Environmental Damage, Journal of Law, Volume 38, Number 2, Journal of Faculty of Law and Political Science. (In Persian)
22. Shamsaee M., 2013, "Civil liability due to environmental damage", Biomass. (In Persian)
23. Vafadar A., 2008, "The Commitment and Responsibility of Governments in Respect to the Environment, Environmental Science and Technology", Volume ninth, No. 1. (In Persian)
24. Shamsaee M., 2013, "Civil liability due to environmental damage", Biomass. (In Persian)
25. Lai, Lurukulasuriya, Nicholas A, Rbinson, Training Manual on International Environmental Law United Nation Environment programme, 2006.
26. Tayebi S. and Shiraziyan S.,2019, Introduction to the International Responsibility of Governments for Environmental Damage Translation by Sobhan Tayebi and Shirin Shiraziyan, Khorsandi Publishing House. (In Persian)
27. Katouzian N. and Ansari M., 2008, "Responsibility for Environmental Damage, Journal of Law, Volume 38, Number 2, Journal of Faculty of Law and Political Science. (In Persian)
28. Tayebi S. and Shiraziyan S.,2019, Introduction to the International Responsibility of Governments for Environmental Damage Translation by Sobhan Tayebi and Shirin Shiraziyan, Khorsandi Publishing House. (In Persian)
29. What is International Environment Law? Global change Instraction Program, University Corporation for Atmospheric Research, Visited on: WWW.Vcav.ed …m3el
30. Ojaqzadeh Mohammadi, F.S, Mashhadi A., Arashpour, A.,2024, Obstacles and challenges of implementing new procedures of international environmental law in Iranian law. Environmental Science and Technology Quarterly, Vol:26, No:3. (In Persian)
31. Mousavi S.F, Qadisian F., 2012, “Environmental Compensation in International Law”. Journal of Law and Political Science, Vol. 41, No. 1. (In Persian)
32. Kadkhodaei, A., Salari A., 2024, The Precautionary Principle and the SPS Agreement of the World Trade Organization, Environmental Science and Technology Quarterly, Vol:26, No:2. (In Persian)
