تروبادورها و تحول اندیشه عشق در قرون وسطی

الموضوعات :

مهدیه امین زاده گوهری ¹ (دانشجوی دکتری ادیان و عرفان واحد علوم و تحقیقات)
شهرام پازوکی ² (استاد موسسه حکمت و فلسفه ایران)

تاريخ الإرسال : 10 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1441 تاريخ التأكيد : 10 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1441 تاريخ الإصدار : 22 الجمعة , ذو الحجة, 1440

الکلمات المفتاحية: تروبادورها, تروور, موشح, زَجَل,

ملخص المقالة :

در پایان قرن یازدهم، در بخش های جنوبی فرانسه، مکتبی از غزل سرایی به وجود آمد که جنبه اشرافی، شرک، و ضد مذهبی داشت. از ظواهر آن نشان نفوذ عرب پیدا بود، این سبک از پاریس به لندن رفت و مینه سنگرهای آلمانی را به وجود آورد، و در ایتالیا موجد سبک لطیف طبقه خنیاگران شاعرانه‌ای شد که زمینه را برای ظهور دانته فراهم ساخت. تروبادورها شاعرانی بودند که خصلتی عاشق پیشه داشتند. کل سنت تروبادوری، در سال 1209میلادی در جهاد آلبی ژن‌ها از بین رفت؛ آتش این جنگ را پاپ اینوسنت سوم برافروخت، که یکی از هولناک‌ترین جنگ‌های صلیبی تاریخ اروپا است. تروبادورها با بدعت مانوی آلبی ژن‌ها که در آن دوران متداول بود پیوند برقرار کردند، هر چند جنبش آلبی ژن‌ها در واقع اعتراضی علیه روحانیت قرون وسطی بود. لذا تروبادورها و تحول فکر عشق در میان آن‌ها، به شیوه‌ای بسیار پیچیده با زندگی مذهبی در آمیخت. مفاهیم و درون مایه اشعار و ترانه‌های تروبادوری عموماً برگرفته از مسایل روز، خصوصاً نشر عقاید کاتارها است. کاتاریسم با توجه به ارعاب و وحشت به پا شده توسط سران کلیسا برای نشر عقاید بدعت‌گذارانه خود، اشعار تروبادورها را برگزیدند.

المصادر:

• ابن سناء الملک، دارالطراز فی عمل الموشحات، المطبعه الکاثولیکیة، بیروت، 1949م.


• اخگری، محمد، «تأثیر عرفان اسلامی بر ادبیات غرب»، کیهان فرهنگی، شماره 284 و 285، خرداد و تیر 1389.


• اسلامى ندوشن، محمد على، جام جهان بین، چاپ اول، تهران، کتابخانه ایرانمهر، 1346ش.


• افشار سیستانی، ایرج، کولی‌ها، پژوهشی در زمینه زندگی کولیان ایران و جهان، انتشارات روزنه، 1377ش.


• البستانی، بطرس، ادبا العرب فی الاندلس و عصر الانبعاث، دارالجیل، بیروت، 1998م.


• الرکابی، جودت، فی الادب الاندلسی، دارالمعارف، قاهره، 1960م.


• پلووسکی، آن، دنیای قصه گویی، ترجمه محمد ابراهیم اقلیدی، سروش، 1364ش.


• حدیدی، جواد، «شیوه‌های پژوهش در ادبیات تطبیقی»، مجله پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره8، 1379ش.


• حریرچی، فیروز، «موشح در ادبیات عرب»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شماره 63 و 64،1347ش.


• همو، موشح در ادبیات عرب، میهن، تهران، 1342ش.


• حسنی، سعدی، تفسیر موسیقی، صفی‌علیشاه، بی‌تا.


• خزایی، روح الله، بررسی موسیقی شعر در موشحات اندلس، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بوعلی سینا، 1389ش.


• ستاری، جلال، سایة ایزوت و شکرخند شیرین، چاپ اول، تهران، نشر مرکز، 1383ش.


• همو، عشق صوفیانه، چاپ اول، تهران، نشر مرکز، 1374ش.


• همو، پیوند عشق میان شرق و غرب، چاپ دوم، اصفهان، نشر فردا، 1379ش.


• همو، جان‌هاى آشنا، چاپ اول، تهران، توس، 1370ش.


• ستایشگر، مهدی، واژه‌نامه موسیقی ایران زمین، جلد اول، چاپ دوم، تهران، اطلاعات، 1381ش.


• عاصی، میشال، الشعر و البییة فی الاندلس، المکتب التجاری للطباعة، بیروت، 1970م.


• عباسة، محمد، الموشحات و الأزجال الأندلسیة و أثرها فی شعر التروبادور، دار ام‌الکتاب للنشر و التوزیع، الجزایر، الطبعة الاولی، 1433ﻫ/2012م.


• گفتگوی بیل مویزر با جوزف کمبل، قدرت اسطوره، ترجمۀ مخبر، عباس، نشر مرکز، چاپ دوم، 1380ش.


• گفتگوی ناهید نوروزی با پروفسور ماریو منچینی، سایت شهرکتاب، تاریخ انتشار یکشنبه ۲۶ خرداد ۱۳۹۲ش.


• لویى، رنه، تریستان و ایزو، ترجمة فریدة مهدوى دامغانى، چاپ اول، تهران، تیر، 1383ش.


• مظلومی، هدیه، «مقدمه‌ای بر موسیقی قرون اولیه»، مجله هنر و معماری، شماره 7، بهار و تابستان 1379.


• هیکل، احمد، الادب الاندلسی من الفتح الی سقوط الخلافة، الطبعة السابعة، دارالمعارف، قاهره، 1993م.


• Gaunt, Simon, “Sexual Difference and the Metaphor of Language in a Troubadour Poem”, Modern Humanities Research Association, the Modern Language Review, vol.83, no.2, Apr 1988.


• Joseph, Anglade: Antology of Troubadours, Paris, 1953.


• Smythe, Barbara, “the Connection between Words and Music in the Songs of the Trobadors”, Modern Humanities Research Association Stable, the Modern Language Review, vol.3, no.4, Jul 1908.


• Moser Hans Joachim Die Musikfibel, Leipzig, 1951.