صحت‌سنجی دادههای بارندگی ایستگاه‌های غیرثبات سازمان هواشناسی و تماب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه
الموضوعات :
نوید قاجارنیا
1
(دانشجوی دکتری؛ گروه مهندسی آبیاری و آبادانی؛ پردیس کشاورزی و منابع طبیعی؛ دانشگاه تهران؛ تهران؛ ایران)
عبدالمجید لیاقت
2
(استاد؛ گروه مهندسی آبیاری و آبادانی؛ پردیس کشاورزی و منابع طبیعی؛ دانشگاه تهران؛ تهران؛ ایران)
پیمان دانش‌کار آراسته
3
(استادیار؛ گروه علوم و مهندسی آب؛ دانشکده فنی و مهندسی؛ دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)؛ قزوین؛ ایران)
الکلمات المفتاحية: آزمون همگنی, سری زمانی بارندگی, حوضه آبریز دریاچه ارومیه, نرم افزار XLSTAT (2013),
ملخص المقالة :
پیش‌بینی و تصمیم‌گیری صحیح در مدیریت و حفاظت از منابع آب نیازمند در دست داشتن برآوردهای درست و مطمئن از بارندگی است. لذا بررسی صحت داده های سری های زمانی قبل از آغاز تحقیق، یک بخش معمول و اجتناب ناپذیر در مطالعات هیدرولوژی و منابع آب است. برای این منظور، سری زمانی داده ها با استفاده از آزمون های آماری مورد ارزیابی قرار گرفته و در صورت نیاز، ناهمگنی ها و نوسانات نامحتمل داده ها اصلاح و یا حذف می شوند. هرچند معمولاً گذر موفق سری های زمانی از آزمون های آماری از لحاظ علمی صحت داده ها را تأیید می کند ولی بررسی های دقیق تر سری های زمانی ممکن است شواهد متفاوتی را عیان سازند. لذا در این تحقیق با انتخاب داده های بارندگی حوضه آبریز دریاچه ارومیه، پاسخ های بدست آمده از برخی آزمون های آماری بررسی صحت داده‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته است. مطالعه عمیق و دقیق داده ها و مقایسه با ایستگاه های مجاور نشان می دهد که اعتماد و اتکای کامل به نتایج آزمون های آماری به تنهایی برای صحت‌سنجی داده ها کافی نبوده و گاهی نتایج بدست آمده ممکن است محقق را نسبت به شرایط و درستی واقعی داده های سری های زمانی مورد مطالعه، بسیار گمراه سازد. بر طبق نتایج آزمون‌های همگنی مورد استفاده در این تحقیق، تنها 4/2 درصد از ایستگاه‌های حوضه نیازمند اصلاحات و یا حذف بوده‌اند و این در حالیست که مطالعه عمیق داده ها نشان از غیرقابل اعتماد بودن 6/12 درصد از ایستگاه‌های حوضه و لزوم حذف آنها دارد.
