استفاده از مفهوم ردپای آب مجازی در تولیدات دامی برای حفاظت منابع آب

الموضوعات :

احسان موحدنژاد ¹ ( فارغ التحصیل کارشناسی ارشد منابع آب، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران )
هادی رمضانی اعتدالی ² ( هیات علمی گروه علوم و مهندسی آب داشگاه بین المللی امام خمینی (ره) )
علیرضا شکوهی ³ ( عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، دانشکده فنی و مهندسی، گروه مهندسی آب )

تاريخ الإرسال : 21 الجمعة , ربيع الثاني, 1440 تاريخ التأكيد : 12 الأحد , جمادى الثانية, 1440 تاريخ الإصدار : 16 الأحد , شعبان, 1440

الکلمات المفتاحية: مدیریت منابع آب, شیر, گوشت گاو, تجارت آب مجازی,

ملخص المقالة :

ردپای‌آب کشاورزی بیش از 90 درصد از منابع آب شیرین کشور را شامل می‌شود که 30 درصد آن به عنوان تغذیه برای دام مورد استفاده قرار می‌گیرد. صنعت دامداری یکی از صنعت‌های آب‌بر جهان و به‌خصوص در ایران محسوب می‌شود. در این تحقیق متوسط تغذیه گاو در سه استان تهران، البرز و قزوین برآورد و سپس با بکارگیری روش مکانن و هوکسترا ردپای آب‌مجازی محاسبه گردید. سپس با متوسط ردپای آب کشورهای جهان (هلند، آمریکا، روسیه، مکزیک، هند و متوسط جهان) مقایسه شده است. میزان ردپای آب‌مجازی به‌ترتیب در استان‌های تهران، البرز و قزوین برای تولید گوشت گاو برابر با 49/44، 18/45 و 51/45 مترمکعب در کیلوگرم و در تولید شیر نیز برابر با 24/2، 25/2 و 43/2 مترمکعب در لیتر برآورد گردید. این در حالی است که متوسط آب مورد نیاز برای تولید هر کیلوگرم گوشت گاو در سطح دنیا 4/15 مترمکعب بر کیلوگرم و برای هر لیتر شیر، 1 مترمکعب بر لیتر گزارش شده است. نتایج کلی این مطالعه ردپای آب مجازی در تولیدات دام در ایران نسبت به متوسط جهانی بسیار بیشتر است. علت این امر در درجه اول بالا بودن ردپای آب مجازی در تولید علوفه حیوانات و در مرحله دوم ناشی از مدیریت‌ ضعیف دامداری‌ها در ایران می‌باشد. پیشنهاد می-شود با توجه به سهم بالای تغذیه در ردپای بالای گوشت گاو و شیر، یا ردپای آب در تولید علوفه داخلی کاهش یابد یا سهم قابل توجهی از علوفه مصرفی از طریق واردات تامین شود.